Vrijdag (23 juli) beginnen de Olympische Zomerspelen in Tokio. Voor veel sporters en supporters een moment waar lang naartoe gewerkt is, zeker nu de Spelen een jaar zijn uitgesteld. Als een sporter zich ervoor wil kwalificeren zal hij aan strenge eisen moeten voldoen en keihard moeten trainen. Om dit optimaal te doen kent Nederland meerdere topsportaccommodaties, maar hoe (ver)bouw je zoiets energiezuinig?

INNAX begon als dienstverlener in afval- en energiemanagement, maar is snel doorgegroeid tot gebouwverduurzamer. Hiervoor verzorgt het bedrijf de installatietechniek van een specifiek gebouw en nemen daar de omgeving van een gebouw in mee, de exploitatie, de impact op het milieu, het landschap en de lichtverhouding van de omgeving.

“Gebouwen verduurzamen zit diepgeworteld in dit bedrijf”, stelt senior adviseur Erik van Unen. “We hebben een missie om zoveel mogelijk gebouwen te verduurzamen en werken daarom met experts op diverse gebieden om gebouw én omgeving aan te pakken.”

Waardevermeerdering
Energie vanaf het begin besparen en verspilling voorkomen wordt volgens Van Unen nog te vaak vergeten wanneer een gebouwen ontworpen wordt. “Wij kijken daarom samen met de architect en andere ontwerppartners hoe we zo weinig mogelijk energie kunnen gebruiken en verspillen.

“Wij ontwerpen de energiezuinige installaties, waarbij ook de opwek zo energiezuinig en efficiënt mogelijk moet zijn. Onze installaties komen vrijwel altijd met zonnepanelen op het dak en zowel het verwarmen als het koelen moet zo zuinig en efficiënt mogelijk.”

Om een gebouw te verduurzamen is het van belang om de lange termijn in de gaten te houden. “Dat is iets duurder, vanwege de lagere exploitatiekosten zijn de extra investeringen vaak al binnen 10 jaar terugverdiend, terwijl installaties doorgaans minimaal dertig jaar meegaan. Veel van onze klanten kiezen daarom ook voor de lange termijn, wat ook vaak de meest duurzame optie is.”

Dat het de meest duurzame optie is, brengt ook weer andere voordelen met zich mee. “Het is een traject dat waardeverhogend werkt.” Een energiezuinig gebouw kan door de Dutch Green Building Council immers met een BREEAM-NL duurzaamheidscertificaat worden gewaardeerd. “Daar zit die waardeverhoging in, want het is echt een certificaat met aanzien in de gebouwde omgeving.”

Trias Energetica
In hoeverre verschilt het verduurzamen van een topsportaccommodatie van een ander gebouw? Volgens Van Unen blijft het principe hetzelfde: “We beginnen zoals altijd met klantgesprekken om erachter te komen wat hun wensen en eisen zijn, hoe ver kunnen we onze techniek integreren? Maar natuurlijk, hoeveel heb je er voor over, wat is je budget?”

Qua techniek zijn er weinig obstakels. “Doorgaans zijn alle eisen wel uitvoerbaar, maar het wensenpakket is vaak groter dan het budget. In de praktijk passen we de Trias Energetica zo goed mogelijk toe. Ook voor een topsportaccommodatie.”

De Trias Energetica bestaat uit drie basisvuistregels bij het duurzaam ontwerpen van gebouwen. Beperk de vraag naar energie en ga verspilling tegen, maak maximaal gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen en zorg dat fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk worden ingezet.

Hoge eisen
Van Unen wijst erop dat bij topsportaccommodatie het standaard energieverbruik de grootste uitdaging is. “Die is standaard erg hoog. Een zwembad heeft bijvoorbeeld een hoge temperatuur nodig, met de juiste luchtvochtigheid. Als je er topsport gaat bedrijven is het ook weer van groot belang dat daar weinig schommelingen in zitten en er een stabiel binnenklimaat is.”

Die stabiliteit is ook erg belangrijk in het koelen. “Denk bijvoorbeeld aan badminton of volleybal in een sporthal”, aldus Van Unen. “Te sterke luchtstroom kan de baan van de bal of de shuttle beïnvloeden en het is natuurlijk ook niet de bedoeling dat de sporter bij zijn service in te felle lichten kijkt.”

Logischerwijs stelt het NOC*NSF daarom hele strenge eisen aan topsportaccommodaties. “Dat kost veel energie waar veel slimme technieken voor nodig zijn, maar dat maakt het voor ons juist weer een leuke uitdaging. Dat puzzelen maakt het interessant. Hoog energiegebruik geeft ook meer gelegenheid tot besparen, efficiënter gebruik of zelfs hergebruik”, zo besluit Van Unen.