Investeren in zonnewarmte is een goede manier om van het aardgas af te gaan. Veel gemeenten zien zonnewarmte echter over het hoofd, meldt Kees Molenaar, accountmanager bij G2 Energy.

G2 Energy adviseert, produceert en installeert thermische zonnecollectoren. Het bedrijf is gevestigd in Uddel, midden op de Veluwe. Kees Molenaar werkt bij G2 Energy sinds de overname van het bedrijf in 2016, toen SDE-subsidie beschikbaar kwam voor grootschalige zonthermische projecten. “De subsidieverlening was een logische stap om actiever met zonnecollectoren aan de slag te gaan. Zonnewarmte heeft zich al bewezen bij kalverhouders, die veel warm water nodig hebben. Ook glastuinders schakelen over op zonnewarmte, omdat dat een betaalbaar alternatief vormt om van het aardgas af te gaan.”

Forse energiebesparing mogelijk

Volgens Molenaar zijn met zonnewarmte besparingen van 30 tot 60 procent op de energiekosten mogelijk bij grootverbruikers van warmte. Daarnaast zijn zonthermische systemen milieuvriendelijker dan andere duurzame oplossingen zoals het stoken van houtpellets, een veelbesproken vorm van biomassa. “Het verbranden van biomassa is vervuilend, en de discussie over de duurzaamheid van biomassa is nog steeds niet geluwd. Er wordt gezegd dat biomassa bestaat uit snoeihout uit Nederland, maar intussen verbranden kolencentrales houtpellets van loofbossen uit Canada.”

Grootste zonnewarmteproject

Het grootste zonnewarmteproject van Nederland staat op naam van G2 Energy. Vorig jaar ging het om 9.300 vierkante meter zonnecollectoren bij freesiakweker Tesselaar in Heerhugowaard. Inmiddels is dit project voorbij gestreefd door collegakweker Mol in Nibbixwoud, waar G2 Energy dit jaar 15.000 vierkante meter collectoren heeft aangelegd. Daarmee is dit park anderhalf keer zo groot is als het zonnewarmtepark in Heerhugowaard. Het project in Nibbixwoud is vanwege de coronamaatregelen nog niet officieel geopend, maar levert wel al warmte, zo vertelt Molenaar.

Hoe werkt het zonnewarmtesysteem van G2 Energy?

“De zonnecollectoren vangen het zonlicht op, waarna de warmte via een warmtewisselaar wordt overgedragen aan een warm watercircuit. Uniek aan dit systeem is dat water wordt gebruikt in plaats van glycol als overdrachtsmedium. Het voorverwarmde water wordt opgeslagen in een grote tank van duizend kubieke meter. Hierdoor kan de warmte die overdag wordt opgewekt, ’s nachts worden gebruikt voor verwarming van kassen. De overtollige warmte wordt onder de grond opgeslagen in een warmte-koude-opslag (WKO). Dit gebeurt vooral in de zomer, voor gebruik in de winter.”

Hoe is het project in Heerhugowaard verlopen?

“Eerst hebben we een kleinschalige proef uitgevoerd op 2.500 vierkante meter, in overleg met Tesselaar Freesia. Na twee tot drie maanden bleek dat de resultaten boven verwachting waren. Daarop is besloten om het project grootschalig uit te voeren. Dat gebeurde in samenwerking met de klant, op basis van vertrouwen dat het zou lukken. De huidige resultaten zijn conform de verwachting. De besparing is ruimschoots gehaald. Dit project is daarmee een voorbeeld voor andere kwekers en agrariërs. Er is zelfs warmte over, dat in de toekomst kan worden gebruikt voor verwarming van woningen via een warmtenet.”

Wat zijn de belangrijkste lessen uit het project?

“We hebben dankzij het project geleerd hoe we de installatie sneller kunnen uitvoeren. Dit kwam ook van pas bij het project in Nibbixwoud, waar de besparingscijfers overeen komen met die van Heerhugowaard. Een bijzondere ontdekking is dat tuinders dankzij de installatie ook minder bestrijdingsmiddelen nodig hebben. Dat is een extra voordeel, naast de energiebesparing en het positieve effect op het milieu.”

Hoe zal zonnewarmte zich komende jaren ontwikkelen?

“Door de coronacrisis staan de prijzen momenteel onder druk. Dat geldt ook voor de boeren, die daardoor terughoudend zijn met investeringen. Toch verwacht ik wel dat de investeringen in zonnewarmte weer op gang komen, omdat de glastuinbouw graag van het aardgas af wil. Ik hoop dat de sector serieus met die doelstelling omgaat. De huidige lage gasprijzen maken het echter lastig. Tuinders kiezen er nu voor om hun gasgestookte wkk aan te zetten.”

Waar verwacht u de meeste groei met zonnewarmte?

“Gemeenten zijn bezig met warmtetransitieplannen, maar de meesten nemen hierin zonnewarmte niet mee. Wijken kunnen echter prima worden verwarmd met zonnecollectoren. Dat zien we in Denemarken, waar zonnewarmte ‘gewoon’ is. In Nederland moet zonnewarmte haar achterstand inhalen. Praktijkvoorbeelden, zoals bij gemeentelijke gebouwen of universiteiten, zijn hiervoor belangrijk. Andere opties voor duurzame warmte (zoals riothermie en aquathermie) zijn beperkter qua potentie. Zonnewarmte is naast wind de meest duurzame energiebron. Daar geloof ik in.”

G2 Energy zal haar zonnecollectoren presenteren op de vakbeurs Duurzaam Verwarmd.