Door de lage spaarrentes, hoge gasprijzen en subsidies en regelingen is het voor een groot aantal Nederlandse huishoudens nu een goed moment om de woning te verduurzamen. Onderzoek laat zien dat vergelijkbare woningen met een beter energielabel een bijna 4 procent hogere verkoopprijs hebben. Bij een gemiddelde woningwaarde van 378.000 euro betekent dit een verschil van 14.000 euro. Een duurzame woning is naast een interessante belegging ook een zichtbare en duidelijke manier om uiting te geven aan je identiteit en je geloof in een leefbare toekomst.

Duurzame warmte blijft achter
De wil om te verduurzamen is er. Twee weken geleden werd het 1,5 miljoenste huis in Nederland van zonnepanelen voorzien, terwijl dit een jaar geleden nog 1 miljoen was. Inmiddels is ook 20 procent van alle nieuw verkochte personenauto’s volledig elektrisch. Op het gebied van warmte blijken Nederlanders echter traditioneler: in 2020 werden er weer 428.000 gasgestookte cv-ketels verkocht.

Het aantal verkochte warmtepompen bedroeg ruim 60.000, waarvan een groot deel in de nieuwbouw terecht kwam. In bestaande woningen worden nog volop cv-ketels geplaatst, terwijl duurzame alternatieven voorhanden zijn. Wat houdt woningeigenaren nog tegen?

De overheid zet in
Overheden hebben middelen om gedrag te sturen en maken hier op het gebied van duurzame warmte flink gebruik van. Verschillende ministeries hebben uitgebreide regelingen en programma’s opgezet en een fors budget is beschikbaar. Sinds 2016 is er de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE), waarmee 20 tot 30 procent van de aanschafkosten van een warmtepomp worden gedekt.

Wie geen spaargeld voor een warmtepomp wil of kan gebruiken, kan zich wenden tot het Warmtefonds voor een voordelige Energiebespaarlening. Huizenkopers kunnen gebruik maken van het Energiebespaarbudget van de NHG, dat ook kan worden gebruikt om een bestaande hypotheek op te hogen. Sommige gemeenten, provincies en waterschappen bieden daarnaast nog eigen subsidieregelingen en leningen aan. Toch blijft de groei van duurzame warmte vooralsnog achter bij de projecties.

Kantelpunt
Natuurlijk maakt de hoeveelheid en complexiteit van subsidies en regelgeving een aankoopbeslissing niet eenvoudiger. Bij een overdaad aan informatie wordt een beslissing vaak uitgesteld. Daarnaast kunnen restricties aan grondgebonden systemen en geluidsnormen voor buitenunits in bepaalde gevallen een belemmering vormen, en is het vinden van een specialistisch installateur die op korte termijn beschikbaar is niet altijd eenvoudig.

Dit zijn serieuze thema’s die moeten worden aangepakt, en dat worden ze ook, maar voor wie kan en wil is de warmtepomp al beschikbaar. Nederlanders zijn nuchter, rationeel en ze geven niet graag teveel geld uit. Als blijkt dat de som gunstig uitpakt en de kettingreactie op gang komt, zal het snel gaan. Duurzame warmte staat in 2021 op een kantelpunt en met het juiste beleid behoort stoken op aardgas straks tot een grijs verleden.