Onderzoeksbureau Trinomics heeft, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, onderzocht hoe groot de risico’s op koolstoflekkage zijn voor het brandstofgebruik in de ESR-sectoren en of dit veranderd als de Europese emissiehandel wordt uitgebreid. Uit de studie blijkt dat als de emissiehandel op Europees niveau strenger wordt, dat bedrijven ook meer geneigd zijn om in Nederland te blijven.

Het kabinet ziet CO2-beprijzing als “een belangrijk onderdeel” om uit te komen op 55 tot 60 procent CO2-reductie in 2030, dat schrijft Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie, in een brief aan de Tweede Kamer. “Het volgt het principe ‘de vervuiler betaalt’ en draagt bij aan kosteneffectieve transitie.”

Tegelijk erkent de minister dat wanneer het nationale klimaatbeleid strenger is dan in het buitenland, Nederlandse bedrijven een internationaal concurrentienadeel hebben. Dit kan leiden tot koolstoflekkage: bedrijven verplaatsen dan hun productie naar een ander land in plaats van dat zij hun uitstoot reduceren. “Dit ondermijnt de effectiviteit van klimaatbeleid”, aldus Jetten.

Het kabinet heeft Trinomics daarom gevraagd om te onderzoeken hoe groot de risico’s op koolstoflekkage zijn voor het brandstofgebruik in de ESR-sectoren, dit zijn sectoren zoals de glastuinbouw die nu niet onder het Europese emissiehandelssysteem (EU ETS) vallen.

Onderzoek is steun in de rug van het kabinet
Het rapport concludeert dat maximaal 8,7 megaton van de emissies in ESR-sectoren in potentie gevoelig voor koolstoflekkage. Ongeveer 9 procent van de huidige ESR-emissies.

“Bij Europese CO2-beprijzing bestaat er geen risico op intra-EU koolstoflekkage, omdat er een gelijk speelveld bestaat voor alle EU landen. Duurzame Nederlandse koplopers krijgen dan een eerlijke kans op de Nederlandse én op de Europese markt, omdat er één CO2-prijs in alle EU-landen geldt”, zo schrijft minister Jetten op basis van het onderzoek.

De hoeveelheid emissies die potentieel lekkagegevoelig zijn worden gereduceerd met tweederde, bij EU-brede CO2-beprijzing ten opzichte van nationale CO2-beprijzing van niet-ETS brandstofgebruik. Zo concluderen de onderzoekers van Trinomics. “Dit is goed voor de gelijkheid van het speelveld en maakt investeringen van individuele bedrijven in verduurzaming aantrekkelijker”, stelt de minister.

Met deze conclusie is het onderzoek ook een steun in de rug van het kabinet. Dat had zich in het Coalitieakkoord voorgenomen om de uitbreiding van het emissiehandelssysteem op Europees niveau te regelen.