Momenteel is de staalindustrie verantwoordelijk voor zo’n 7 procent van de totale mondiale CO2-uitstoot. Een nieuwe opslagfaciliteit van een samenwerkingsverband van SSAB, LKAB en Vattenfall brengt daar op termijn wellicht verandering in. De bouw van een testversie van de HYBRIT-opslagfaciliteit is recent afgerond. Met behulp van groene waterstof in grotten biedt het staalfabrikanten in Zweden en Finland de mogelijkheid om te experimenteren met fossielvrije staalproductie.

Met de bouw van de testinstallatie in Luleå heeft het HYBRIT-consortium een primeur in handen. Het bouwwerk is de eerste opslagfaciliteit van waterstof in een rotsgrot.

Tijdens de opening in juni 2022 werden de eerste druktesten uitgevoerd. Hieruit bleek dat de vereiste stabiliteit, dichtheid en drukcapaciteit bereikt kon worden en voldeed aan de veiligheidseisen. Nu gaan de eerste werktesten van start, en ze lopen door tot 2024.

Lees ook: Ondergrondse groene waterstofopslag, in Zweden gebeurt het al

De staalindustrie geldt op dit moment als één van de meest vervuilende industrieën ter wereld. Voor het productieproces is de sector nu nog grotendeels afhankelijk van kolen, die onderdeel uitmaken van zowel de grondstoffen als de brandstoffen ten behoeve van het fabricageproces. In tegenstelling tot bij cementproductie komen bij staalfabricage in verschillende stappen in het proces broeikasgassen vrij.

Met de nieuwe opslagfaciliteit in Svartöberget (een 40 meter hoge ‘berg’ in Luleå) poogt het HYBRIT-consortium hier verandering in te brengen. Het waterstof in de grotten dient als betrouwbare bron van groene energie, die de staalfabrieken ook in tijden van wisselvallig weer kan voorzien.

Op dit moment heeft de proefinstallatie een inhoud van slechts 100 kubieke meter. In een later stadium hebben de betrokken ingenieurs een uitbreiding naar zo’n 110.000 kubieke meter voor ogen. Als die gerealiseerd is, kan er 100 gigawattuur aan waterstof in de grotten worden opgeslagen. Hiermee kan een sponsijzerfabriek drie tot vier dagen van stroom worden voorzien.