Wie ruimte heeft in de tuin, kan de hoge warmteprijzen mogelijk de baas zijn, aldus de bedenkers van de Borg Energy Storage, ook wel BORG genoemd. Door warmte op te wekken als de tarieven laag zijn, deze warmte op te slaan in een warmtebatterij en te gebruiken wanneer de prijzen hoog zijn, kan de consument hoge prijzen omzeilen.

De uitvinders ontwikkelden een warmtebatterij die in de tuin kan worden ingegraven. Vervolgens kan er energie arbitrage worden toegepast, een concept dat welbekend is bij stroomopslag, maar nog minder aan de orde is op het gebied van warmteopslag. En dat is zonde, menen de uitvinders.

Restcapaciteit benut
Het systeem heeft iets weg van een onderzeeër van piepschuim. Onder de dikke huid bevindt zich een waterreservoir, dat ruimte biedt aan vier of acht kubieke meter water, afhankelijk van de keuze van de consument.

“Een warmtepomp die een huis verwarmt, doet een groot deel van de tijd weinig of niets”, vertelt Folkert Linnemans van Borg Energy. “Wij gebruiken de restcapaciteit van de installatie op momenten dat de energieprijs laag is en sturen het opgewarmde water naar de buffer. Je ontkoppelt dus vraag en aanbod. Dat kan een besparing op de warmtelasten opleveren tot wel 75 procent.”

80 procent goedkoper verwarmd
Geestelijk vaders Joost Brand, Joost Spanjer en Stefan van Eijk werkten samen met TNO en TU Delft aan hun uitvinding. BORG is volgens de ontwikkelaars toepasbaar bij ongeveer 60 procent van de Nederlandse woningen, maar ook op kleine kantoren, op campings en op sportverenigingen.

De BORG heeft tevens een voorspellende functie. Er wordt gebruik gemaakt van het systeem van dynamische tarieven waarmee energiebedrijven tegenwoordig werken. In het weekend en ’s nachts is de prijs van stroom lager, en in sommige gevallen zelfs negatief. Zelfs na recente prijsexplosies kan de prijs van stroom op sommige momenten alsnog een goeie 80 procent lager zijn dan op tijdens de prijs pieken, waarop het aanbod schaars is en de vraag hoog.

Anticiperen op weer
Naast anticiperen op de stroomprijs, past het systeem zich ook aan op het gebruik van de warmtepomp. In veel huizen slaat de warmtepomp om pakweg vijf uur ‘s ochtends aan, zodat de bewoners een warm huis hebben wanneer ze opstaan. Geen handig moment, aangezien een lucht-water warmtepomp op zo’n moment juist veel stroom trekt doordat het buiten koud is.

“Hij draait veel efficiënter als hij om drie uur ‘s middags aanslaat wanneer de zon schijnt”, legt Linnemans uit. “Met ons systeem anticiperen wij op het weer. Op zo’n koude ochtend krijg je automatisch warmte uit de buffer, in plaats van de warmtepomp.”

Essentieel
De batterij van Borg Energy Storage kan in de meeste gevallen twee weken overbruggen. In de zomer, wanneer er warm tapwater nodig is, is zelfs een maand haalbaar. Op basis van weersvoorspellingen en verbruiksgegevens kan de software de vermogensvraag voorbeschouwen. Een etmaal van tevoren kan het systeem de gegevens koppelen aan de openbaar toegankelijke energieprijzen.

Linnemans is ervan overtuigt dat de warmtebatterij essentieel is voor de energietransitie. “Feitelijk misbruikt men het elektriciteitsnet nu om energie op te slaan. Dat gaat uiteindelijk mis, omdat de fluctuaties op het net veel te groot worden bij grootschalig gebruik van wind- en zonne-energie. Zonder bufferen wordt de energietransitie onmogelijk.”