Waterstof: het ei van Columbus?

21.05.2021 Simone Tresoor

Waterstof: het ei van Columbus?

Ze staan bekend om het transporteren van aardgas, maar gezien de publieke rol die ze vervullen en de ophanden zijnde energietransitie richt Gasunie de blik naar de toekomst en verdiepen ze zich momenteel in het transport van waterstof, vertelt René Schutte, programmamanager waterstof van Gasunie, tijdens een kennissessie van Smart Energy Nederland.

Met de waterstofbackbone realiseert Gasunie een landelijk hoofdnetwerk voor waterstof. Door dit hoofdnetwerk worden onder andere industrieën, waterstofopslagen, productielocaties en ook de ons omringende landen met elkaar verbonden. Dit gebeurt hoofdzakelijk via bestaande gasinfrastructuur en voor een klein deel via nieuw aan te leggen infrastructuur.

Waterstof is onmisbaar voor verduurzaming industrie
Gasunie zegt al in 2030 een nationale infrastructuur klaar te kunnen hebben voor het gebruik van waterstof als vervanger van fossiele brandstoffen. Waterstof is goed te gebruiken als grondstof, brandstof voor industrie en vervoer en mogelijk ook voor huizen. Het is makkelijk in grote hoeveelheden op te slaan. Daardoor is waterstof ook een goede reserve binnen de energiemix van de toekomst.

Het bedrijf is in gesprek met de Nederlandse industrie om te inventariseren hoe groot de behoefte aan (duurzame) waterstof is. En ze onderzoeken hoe kansrijk de aansluiting van de industrie op het waterstofnetwerk is en de verbinding van de Nederlandse industriële clusters onderling. De industrie in Nederland is verantwoordelijk voor zo’n 25% van de nationale CO2-uitstoot en met elektrificatie is verduurzaming slechts beperkt mogelijk. Voor de verduurzaming van de industrie zijn CO2-vrije gassen als groene waterstof onmisbaar.

Hydrohub GigaWatt Scale Electrolyser
“Er is onderzoek gedaan naar de benodigde ruimte voor een elektrolysefabriek van gigawatt-schaal, de benodigde infrastructuur en de waterstofvraag in de vijf grootste industrieregio’s”, beweert Schutte. “Door de rol van waterstof bij de toekomstige reductie van industriële CO2-emissies is het zaak deze waterstof 'groen' te produceren. Dat kan via elektrolyse van water waarbij gebruik wordt gemaakt van duurzaam opgewekte elektriciteit, met name via windparken op zee. Het probleem is dat huidige elektrolysetechnologie op zijn best van megawatt schaal is. Dat staat in schril contrast met de meer dan vijftien elektrolysefabrieken van elk 1 gigawatt die nodig zijn om alleen al in de huidige waterstofbehoefte van de industrie te voorzien. In het Hydrohub GigaWatt Scale Electrolyser-project werken partners uit industrie, energiesector, academische wereld en overheid samen aan de schaalvergroting van elektrolyse voor waterstofproductie.”

European Hydrogen Valley
Schutte vervolgt: “De Greendeal geeft aan dat Europa 50-55% C02 moet gaan reduceren. Hier is waterstof een van de kansen in en iedereen binnen de EU is hiervan doordrongen. Samen met tien buitenlandse  gasinfrastructuurbedrijven uit negen Europese lidstaten, zijn er plannen gemaakt voor een Europees waterstofnetwerk. De kosten voor de aanleg van dit netwerk zullen rond de 65 miljard euro bedragen.”

“Ons pleidooi is helder”, meent Schutte. “Zet de bestaande infrastructuur in om onze energievoorziening betaalbaar en betrouwbaar te houden. In Nederland hebben we een unieke kans een backbone voor waterstof te maken. Die kan al in 2030 gereed zijn. In die zin hebben we in Nederland al vergevorderde plannen. Er wordt vanuit Europa dan ook goed gekeken naar hoe wij het hier aanpakken. Niet voor niets heeft Brussel Noord-Nederland uitgeroepen tot eerste European Hydrogen Valley, met bijbehorende subsidie van 9 miljard. We zijn een van de koplopers in de ontwikkeling van waterstof.”