Zandweerd warm met eigen afvalwater

12.03.2021 Simone Tresoor

Zandweerd warm met eigen afvalwater

De rijksoverheid investeert een bedrag van bijna 100 miljoen euro in proeftuinen die 19 gemeenten moeten helpen aardgasvrij te worden. Warmte365 profileert al deze projecten om te zien wat er van geleerd wordt. Een van de deelnemers is de wijk Zandweerd in Deventer die inzet op een warmtenet.

Deventer krijgt bijna 4,9 miljoen euro van het rijk voor het aardgasvrij maken van Zandweerd. ‘Binnen’ waren al 2,7 miljoen van de provincie (waarvan 1 miljoen lening) en 3,4 miljoen van de gemeente zelf. Met dit bedrag kan begonnen worden met het aanleggen van het warmtenet. Van de miljoenen gaat per huishouden een bijdrage naar de aansluitkosten en installaties zoals bijvoorbeeld de warmteunit die in plaats van de cv-ketel het water verder opwarmt.

Er wordt al veel gedaan

We spreken met Peter Sips, communicatieadviseur bij gemeente Deventer, en al geruime tijd bij het project betrokken. “Bij Zandweerd ligt een rioolwaterzuiveringsinstallatie en daar liggen kansen om met de restwarmte de huizen uit de wijk duurzaam te verwarmen. Zodoende zijn de gemeente, de woningcorporaties, het waterschap en Enpuls (onderdeel van netbeheerder Enexis) een samenwerking aangegaan. Veel bewoners zijn al bezig met energie besparen en opwekken en ook de  woningcorporaties verduurzamen hun woningen en complexen.

Bewoners en gemeente werken samen

In Zandweerd heeft een groep bewoners het afgelopen jaar geïnventariseerd wat er in de wijk nodig is om energie te besparen en over te schakelen op andere energiebronnen dan aardgas. Deze inventarisatie heeft het meedenkteam vastgelegd in het buurtplan ‘Zandweerd gaat voor minder’.  Ook biedt de gemeente de mogelijkheid een energiecoach thuis te laten komen voor advies in het verduurzamen van de woning. Men kan bijvoorbeeld een cadeaubon krijgen voor het aanschaffen van energiebesparende maatregelen, gezamenlijk isolatiemateriaal of zonnepanelen inkopen, met korting een energiescan laten doen of de cv-ketel slim laten afstellen.

Betaalbaar en haalbaar

Het gros van de bewoners is doordrongen van het feit dat ze op de lange termijn wel mee moeten,  maar iedereen wil wel weten wat ze moeten investeren in de woning en of de maandfactuur onder de streep hetzelfde blijft. Sips erkent dat ze veel vragen over de kosten krijgen. “Ons credo is: betaalbaar en haalbaar. Dat betekent: vergelijkbaar met de huidige kosten van gasrekening, vastrecht en vervanging cv-ketel. Mensen willen exacte bedragen horen, maar dat is nog niet te zeggen. Het is maatwerk, huis-voor-huis.”

Wat voor wijk is Zandweerd?

De wijk Zandweerd bestaat uit een bestaand stuk en de nog te bouwen nieuwbouwwijk ‘De Tuinen van Zandweerd’. Bij de nieuwbouwwijk met 237 woningen gaan dit jaar de eerste palen in de grond en zullen direct de pijpen van het warmtenet worden gelegd. Daarna kan het net stapsgewijs worden uitgerold richting de bestaande wijk. Hier staan veel rijtjeswoningen en flats van huurcorporaties, vrijstaande woningen zijn er nauwelijks. Er woont een gemengd publiek met een kleine en iets grotere beurs en het percentage huur en koop schommelt rond de 50%. In de eerste fase zullen zo’n 450 woningen met de warmte van het gezuiverde rioolwater kunnen worden verwarmd. In de toekomst zouden  ruim 2.000 woningen aardgasvrij kunnen worden verwarmd.

We zijn niet aan het experimenteren met overheidsgeld

 “Het zorgen voor genoeg subsidie om het project volledig te kunnen realiseren is een uitdaging, maar de allergrootste is: hoe krijgen we alle bewoners mee?”, zegt Sips. “Bij informatieavonden gingen veel vragen over de kosten. De wijk kent niet veel kapitaalkrachtigen en de spaarreserves zijn niet dusdanig groot om eenvoudig de maatregelen te kunnen betalen. Daar moeten en willen we echt naar kijken. Binnenkort beginnen we te inventariseren wie er wil meedoen in de bestaande wijk en moet er een financieel plaatje voor de bewoners worden uitgewerkt. Er blijft keuzevrijheid tot 2050 om mee te doen aan het warmtenet, maar de gaskraan gaat natuurlijk een keer dicht. Bewoners zullen een keer wat anders moeten en wij willen ze graag een goed en betaalbaar alternatief bieden en ze zoveel mogelijk ontlasten.”

Eigenlijk vindt Sips de term ‘proeftuinen’ verkeerd. “Een warmtenet is een bewezen techniek. We zijn dus niet aan het experimenteren met miljoenen euro’s overheidsgeld. De wijk kan een deel van zijn eigen energie produceren met een grote kringloop. Inwoners kunnen straks hun huis duurzaam verwarmen, voor een deel met energie uit hun eigen afvalwater.”