Om explosies te voorkomen of de kans hierop zoveel mogelijk te beperken, werkt Horos zoveel mogelijk met explosieveilige uitvoeringen. Het bedrijf adviseert, levert en installeert installaties voor ieder soort binnenklimaat. “Mensen beseffen onvoldoende hoe belangrijk dit is”, stelt Pedro Matser, Hoofd ontwerper speciale projecten en datacentra bij Horos. “Overal om je heen draaien er apparaten om dit te voorkomen.”

Het klimaattechniekbedrijf uit Soest maakt een stevige groei door de afgelopen jaren en ook de coronapandemie is niet ongunstig gebleken. “Zo hebben we onlangs het binnenklimaat van een datacentrum in Tokio gedaan, een project van 30 megawatt.

“Horos groeit enorm, dit is weliswaar onze eerste opdracht in Japan, maar in de afgelopen tien jaar hebben we ieder werelddeel wel voorbij zien komen. We krijgen vooral meer opdrachten voor datacentra. Door corona is iedereen natuurlijk meer gaan thuiswerken en is de vraag naar internetverbindingen en storage ook toegenomen.”

Besef
Ondanks de groei van bedrijven zoals Horos ziet Matser dat de kennis van explosieveilige klimaattechniek nogal achterblijft. “De gemiddelde Nederlander realiseert zich niet hoe vaak het nodig is om dat ventilatieapparatuur in de explosieveilige uitvoering wordt gebruikt. Het beeld bestaat dat zoiets alleen nodig is met gevaarlijke stoffen, de licht ontvlambare industriële stoffen. Dit is niet correct, want explosiegevaar is veel breder.

“Alle gas- en stofvormen kunnen in principe ontploffen. Neem bijvoorbeeld een MBO-gebouw waar houtbewerking wordt geleerd. Al dat stof zorgt voor explosiegevaar, dus dat moet je goed afzuigen en je moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat er geen ontstekingsmechanismen in de buurt van de dit soort installaties staan. Een ventilator die scheef staat kan al vonken veroorzaken als de bladen langs een oppervlak slaan.

“Dergelijke gebouwen kun je met onze ventilatieapparatuur heel veilig maken, maar niet iedereen realiseert zich hoe noodzakelijk het is dat dit gebeurt.” Tot op zekere hoogte is de naïviteit van sommigen ook een stille getuige hoe goed de apparatuur werkt. Het is blijkbaar zo veilig dat de meeste mensen het risico vergeten zijn. Met een lagere risicodekking zou dit vermoedelijk niet het geval zijn geweest.

Standaardisering
Om klimaattechniek nog veiliger te maken zou Matser graag zien dat de kennis over explosieveilige installaties meer een standaard wordt. “Veel grotere elektrische installaties worden opgeleverd waar nodig in explosieveilige uitvoeringen, bij kleinere klimaatbeheersing is dit nog lang niet altijd het geval.

“De bottleneck zit vaak in kleinschalige projecten. Neem bijvoorbeeld een koelunit van 2 kilowatt die een ruimte moet koelen, als je die in een explosieveilige uitvoering produceert, is dat naar verhouding ontzettend duur. Bij grotere installaties is de kennis vaak nog wel aanwezig maar juist bij de kleinere installaties zien we vaak dat deze ontbreekt als deze door niet specialisten uitgevoerd worden.

Veiligheidstests
“Bij alle droge producten bestaat er het gevaar op een stof explosies”, vervolgt Matser. “De eerste optie is altijd dat je probeert om het gevaar te voorkomen en daarna ga je pas kijken naar de mogelijkheid om het risico te beheersen met apparatuur.” Dit doe je door een van de drie noodzakelijke ingrediënten – een brandstof, zuurstof en een ontstekingbron – voor een explosie weg te nemen.

“Ieder project is ook anders. Het begint altijd met een inschatting van de risico’s, waarna we een ontwerp maken om die risico’s te voorkomen, dan wel te minimaliseren. Bij alle grote projecten ontwerpen we alles in een explosieveilige uitvoering, laten we dit uitvoerig testen en bouwen we het vervolgens component voor component op.”

Testen of de explosieveilige uitvoering ook daadwerkelijk veilig is, besteedt Horos uit. “Dat mogen we ook niet zelf doen, daar zijn gecertificeerde instellingen voor– zoals TNO. Zij testen proefondervindelijk in een lab of het apparaat veilig is en goed functioneert.

In sommige gevallen hangt het af van de omstandigheden en de voorwaarden die de verzekeraar of overheid stelt, wanneer een installatie als aantoonbaar veilig gecertificeerd moet worden en in een enkel geval levert de afnemer zijn eigen explosie-experts die de installatie afnemen. Dit komt vooral bij grote projecten in olie en gas nog wel eens voor.”

Maatwerk
Ongeacht of het een groot of klein project is waar Matser en Horos aan werken, de uitvoering draait altijd om maatwerk. “Voor DSM werkten we bijvoorbeeld aan een project waar er op maat gemaakte koelunits ontworpen moesten worden. Het type compressor wat we nodig hadden bestond niet in een explosieveilige uitvoering, die maken we dan zelf door van een gewone compressor explosieveilige variant te produceren.”

Geen probleem dankzij de ruime ervaring binnen het bedrijf. “Wij leveren nu al een kleine zeventig jaar apparatuur om het binnenklimaat veilig en stabiel te houden. Horos is goed in dit soort speciale projecten, voor vrijwel alle complicaties hebben we de kennis om het op te lossen al in huis. Goede klimaattechniek is maatwerk, omdat je het systeem moet aanpassen aan de omstandigheden.”