“We willen geen concurrent zijn van andere warmtepompen, maar van de gasketel.” Dat is het uitgangspunt waarmee Emile Schmitt en Patrick van Buuren de EGO warmtepomp ontwikkelden. De ene technisch onderlegd, de ander investeerder met een achtergrond in media, maar beiden met een heldere missie: een warmtepomp ontwikkelen die betaalbaar, stil, zonder buitenunit én binnen één dag te installeren is.

De EGO warmtepomp is specifiek ontworpen voor de typische Nederlandse rijtjeswoning van 120 tot 140 vierkante meter. “We hebben talloze warmtepompen geïnstalleerd en telkens liepen we tegen dezelfde problemen aan,” zegt Schmitt. “De installatie duurde vaak meer dan een dag, met veel hak- en breekwerk. Wij wilden iets maken dat in één dag hangt, en als één-op-één vervanger dient van de gasketel.”

Om dat voor elkaar te krijgen, zochten ze samenwerking met het Nederlandse VDL voor het initiële ontwerp. De productie vindt echter plaats in China, bij een kleinere, gespecialiseerde fabriek die het design samen met EGO heeft ontwikkeld. “Als we dit in Nederland hadden gebouwd, zouden de materiaalkosten alleen al 7.000 à 8.000 euro zijn. Nu kunnen we het hele systeem leveren voor iets minder dan 8.000 euro, inclusief installatie, en daar gaat nog 1.900 euro subsidie vanaf”, aldus Van Buuren.

Een ‘gasketelervaring’, zonder gas
De EGO warmtepomp is een zogenoemde monoblock zonder buitenunit. De installatie bestaat uit een binnenhangende warmtepomp, een buffervat en slimme software. Daarnaast gebruikt de EGO drie ‘boosters’ met elk een vermogen van 3 kilowatt: elektrische elementen die modulair bijspringen bij piekvraag, bijvoorbeeld wanneer het hele gezin onder de douche staat. Hiermee kan de warmtepomp opschalen van een vermogen van 4,1 kilowatt naar 13,1 kilowatt, Schmitt: “We hebben echt ingezet op comfort. Je moet gewoon kunnen blijven douchen, ook als de warmtevraag piekt.”

Wel is het goed te realiseren dat elektrische boosters veel minder efficiënt zijn dan de warmtepomp zelf. Volgens EGO worden ze zelden geactiveerd, en is het uitgangspunt dat woningen zonder boosters voldoende warm worden. Toch kan hun aanwezigheid een rol spelen in het stroomverbruik tijdens koude dagen of hoge vraagmomenten.

Het buffervat fungeert als thermische accu én als interne warmtebron binnen het gesloten circuit van het EGO-systeem. Wanneer het vat bijvoorbeeld met goedkope stroom of zonne-energie is opgeladen, kan de warmtepomp die opgeslagen warmte benutten om de woning overdag efficiënt te verwarmen. “Dankzij deze interne circulatie werkt de warmtepomp op een verhoogde brontemperatuur, wat de prestaties aanzienlijk verbetert,” legt Schmitt uit. Onafhankelijke testresultaten die dit effect kwantificeren, zijn op dit moment echter nog niet gepubliceerd.

Bovendien is het systeem voorbereid op zonne-energie. “Onze klanten stellen vaak een timer in van 11:00 tot 14:00 uur, als de zon schijnt. Dan verwarmt de thermische accu het buffervat tot 70 graden met gratis zonne-energie. ’s Avonds heb je daar nog steeds profijt van.” Dankzij slimme aansturing kan het systeem ook optimaal omgaan met variabele zonnestroom, het draait dan niet op vol vermogen als je maar zes panelen hebt.

Stil én slim
Een veelgehoorde zorg bij warmtepompen is geluid. Bij de EGO speelt dat volgens Schmitt nauwelijks: “De warmtepomp haalt lucht van buiten, maar zit volledig binnen. Daardoor zijn de defrost-tijden korter, maakt hij minder geluid én is hij minder gevoelig voor vorst. Metingen geven zo’n 42 decibel aan, vergelijkbaar met een moderne koelkast.”

Bijzonder is dat EGO zijn systemen softwarematig kan aanpassen. Zo werd bij een klant met een gehoorapparaat een storende frequentie weggefilterd. “De klant blij, wij blij”, aldus Schmitt.

Doordat de EGO alleen binnen hangt is er een zeer korte ‘defrost’ periode tijdens de koude wintermaanden. Warmtepompen met een buitenunit zijn meer vatbaar voor het bevriezen van de onderdelen. Om dat te voorkomen zal een warmtepomp tijdelijk zijn warmtestroom omkeren om te ontdooien. Zonder buitenunit zullen er minder momenten zijn waarop dit moet gebeuren. Ook de boosters van EGO dragen bij aan het verkorten van dit proces.

hoge efficiëntie, ook met boosters
Volgens EGO heeft de warmtepomp een COP van 4.6. Opvallend, omdat het systeem naast de warmtepomp ook boosters bevat. “Die boosters worden zelden gebruikt,”  benadrukt Schmitt. “Ons uitgangspunt is dat we alleen installeren in huizen die zonder boosters voldoende warm worden. Alleen bij extreme kou of als je tegelijk doucht met het hele gezin, springen ze bij.” Hoe deze COP precies tot stand is gekomen, is nog niet via onafhankelijke testinstanties bevestigd.

De EGO warmtepomp heeft volgens de fabrikant een nominaal vermogen van 4,1 kilowatt, maar is door RVO voor de ISDE-subsidie ingeschaald op een subsidiabel vermogen van 3,0 kilowatt. Dat verschil is gebruikelijk bij nieuwe warmtepompen zonder volledige testdata volgens Europese normering, maar kan bij de beoordeling van de geschiktheid in bepaalde woningen een rol spelen.

Gebruikersevaringen
Schmitt vertelt dat de EGO warmtepomp inmiddels al bij zo’n vijftig huishoudens draait, waarvan een aantal al langer dan een jaar. Een van de gebruikers van de EGO warmtepomp, Gerard Elema, laat weten: “Als Senior Application Engineer bij Siemens Digital Industry Software kijk ik met een technisch oog naar alles wat ik in huis haal. De EGO warmtepomp sprak me direct aan – innovatief, slim en van Nederlandse bodem. Ik wist dat de ontwikkeling gestart is bij VDL, wat voor mij als tech-liefhebber extra interessant is. De installatie bij mij thuis is vakkundig uitgevoerd, zelfs op een andere wand dan waar het oude systeem zat. Sindsdien draait alles perfect. Een mooi staaltje Nederlandse techniek.”

Doorontwikkeling
In plaats van een lijn met verschillende vermogens en modellen te ontwikkelen, kiest EGO voor focus. “Wij hebben één model, en daar willen we de beste in zijn. Niet vijftig varianten,” aldus Van Buuren. “We richten ons op de grootste groep huizen in Nederland, waar de meeste mensen wonen en waar de behoefte aan betaalbare verduurzaming het grootst is.”

Gaandeweg blijft EGO de warmtepomp ontwikkelen. Zo vertelt Schmitt dat een groot punt van frustratie bij installateurs het aanbrengen van een werkschakelaar is om warmtepompen veilig van stroom te kunnen voorzien is. “Om het voor hen makkelijker te maken hebben wij deze gewoon in de warmtepomp gebouwd”.

Ook softwarematig blijft het systeem flexibel. “Onze warmtepomp is standaard niet open source,” vertelt Schmitt, “maar als je als klant of installateur echt iets bijzonders wil integreren, denk aan Home Assistant, dan denken we mee. We hebben al klanten toegang gegeven tot onze software via Modbus, onder NDA. Dat doet geen enkel ander bedrijf.”

Installateur gezocht
Op dit moment zoekt EGO nog partners in de installatiesector. “We willen de eerste duizend systemen zelf of in nauwe samenwerking installeren,” zegt Van Buuren. “Zodat we direct feedback krijgen en kunnen blijven verbeteren. We geloven in een hechte samenwerking met installateurs. Niet: verkopen en laten vallen. Maar samen het product verder brengen.”

De EGO warmtepomp combineert technische innovaties met praktische inzichten uit het installatievak. Van de ingebouwde werkschakelaar tot een kant-en-klare buffertank met stekker voor noodverwarming, alles is ontworpen om het werk eenvoudiger te maken. Hiermee moet de EGO warmtepomp de cv-ketel kunnen vervangen. “Wij zijn geen concurrent van de warmtepomp,” besluit Van Buuren, “maar van de gasketel.”

De EGO warmtepomp is te vinden op 4 en 5 juni op Green Heating Solutions in de Brabanthallen.