Het Witte Vlekken Project: Bouwstenen voor een duurzamere toekomst

20.08.2024 John Drissen Projectleider bij de Nationale Milieudatabase

Het Witte Vlekken Project: Bouwstenen voor een duurzamere toekomst
©Michelle Muus

Het Witte Vlekken Project van de Stichting Nationale Milieudatabase (NMD) speelt een cruciale rol in het vullen van de 'witte vlekken' in de NMD voor de bouwsector in Nederland. Gestart in 2022, met steun van het ministerie van Binnenlandse Zaken, richt dit project zich op het creëren van complete en betrouwbare milieuprofielen voor bouwmaterialen en -producten, vooral op strategisch relevante gebieden die momenteel ondervertegenwoordigd zijn.

Sinds de start van het project in 2022 is de database van de NMD gegroeid met input van 74 fabrikanten en leveranciers naar ruim 260 in 2024. Het aantal categorie 1 en 2-milieuverklaringen is toegenomen van ruim 1.300 in 2022 naar bijna 1.900 milieuverklaringen medio 2024. Deze uitbreiding stelt architecten, ingenieurs, installateurs en aannemers in staat om beter geïnformeerde keuzes te maken bij het selecteren van bouwmaterialen, wat leidt tot duurzamere bouwpraktijken en een lagere milieu-impact van bouwprojecten.

Samenwerking en bewustwording
Een belangrijk aspect van het Witte Vlekken Project is de bevordering van samenwerking tussen verschillende stakeholders in de bouwsector, waaronder fabrikanten, leveranciers, wetenschappers en beleidsmakers. Deze samenwerking heeft geleid tot een bredere acceptatie en gebruik van de Nationale Milieudatabase. Door middel van symposia, webinars, bijeenkomsten, workshops en publicaties heeft de NMD kennis verspreid over het gebruik van milieudata en hoe Life Cycle Assessment (LCA)-data in de database kan worden opgenomen.

Toekomstige innovaties en ondersteuning
Het project biedt een solide basis voor toekomstige innovaties en onderzoeken op het gebied van duurzame bouwmaterialen en -methoden. De nieuwe LCA-data stelt onderzoekers in staat om technologieën en methoden te ontwikkelen die de milieu-impact verder kunnen verminderen. Bovendien ondersteunt de NMD de overheid bij het ontwikkelen van duurzaamheidsdoelstellingen en regelgeving, wat de transitie naar een duurzamere bouwsector in Nederland bevordert.

Eindfase en vervolgacties
Het Witte Vlekken Project eindigt in december 2024 in de huidige vorm. Stichting NMD heeft het voornemen om samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het project Witte Vlekken en de daar bijhorende vergoeding per 1 januari 2025 voort te zetten tot 2030. Hiervoor zijn we in gesprek met stakeholders en gebruikers van de NMD om te bepalen de witte vlekken die gevuld moeten worden in de NMd.

Biobased bouwproducten die in 2024 zijn aangemeld, moeten hun LCA en Environmental Product Declaration (EPD) voor 1 november 2025 in de NMD publiceren. Het blijft cruciaal om ook na afloop van het project de 'witte vlekken' te monitoren en proactieve maatregelen te nemen om een complete, nauwkeurige en hoogwaardige database te waarborgen.

Doorlopende acties zijn onder meer: Ten eerste het inzichtelijker maken van de huidige witte vlekken in de NMD – vooral voor installaties en biobased bouwproducten, ten tweede werken we samen met de industrie, de overheid en gebruikers aan een routekaart voor installaties in de NMD en ten derde werken we aan een framework voor installaties in de NMD.

Daarnaast streven we naar een versneld vullen van de NMD met nieuwe categorie 3-data die nodig is voor een complete of betere MPG- en MKI-berekening.

Deadline en oproep tot actie
De vergoedingsregeling Witte Vlekken van de NMD eindigt in december 2024. Om in aanmerking te komen voor een vergoeding moeten aanvragers er rekening mee houden dat nieuwe LCA's uiterlijk 31 oktober 2024 in de NMD moeten zijn gepubliceerd.

Biobased bouwproducten die in 2024 zijn aangemeld, vallen onder het Witte Vlekken Project en de Nationale Aanpak biobased Bouwen. Aanvragers moeten hun LCA en EPD voor 1 november 2025 in de NMD publiceren. Gezien de naderende deadlines is het essentieel om tijdig te communiceren met de NMD over eventuele problemen bij het uitvoeren of leveren van data.

Hoewel de behaalde resultaten positief zijn, blijft het essentieel om de database continu te verbeteren en de data niet allen op hoeveelheid maar ook in kwaliteit te monitoren. De NMD en haar stakeholders blijven zich inzetten om samen met de overheid en onze partners plannen te ontwikkelen voor de toekomst, zodat we gezamenlijk kunnen bouwen aan een duurzamere bouwsector in Nederland.