De Energiefixers komen naar je toe deze winter. Onder dat motto helpen vrijwilligers de bewoners van sociale huurwoningen in Leiden Zuidwest. Ze geven informatie, advies en ze steken de handen uit de mouwen. De fixers plaatsen radiatorfolie, radiatorventilatoren, tochtstrippen, ledverlichting en waterbesparende douchekoppen. Hoe krijg je zo snel mogelijk een team Energiefixers van de grond?

In Leiden hebben, net als overal, veel mensen te maken met hoge energiekosten. Daarom werkt het team van Energiefixers071 aan de ontwikkeling en uitvoering van positieve acties om de energierekening van huurders te verlagen. Dit team is in een razend tempo van de grond gekregen.

Bijzonder: een fonds dat zelf op zoek gaat om een plan te laten uitvoeren
Het Leidse Druckersfonds geeft geld aan projecten die Leiden mooier en socialer maken. Ze hebben, samen met een aantal andere fondsen, van oktober tot december 2022 een plan gemaakt om te gaan helpen en daarvoor de financiële middelen verschaft. Best een bijzondere stap: fondsen die niet gaan zitten wachten op een aanvraag, maar die zelf actief op zoek gaan naar mogelijkheden om een plan te laten uitvoeren.

Marije van den Berg is voorzitter van het Druckerfonds. “We hebben Greet Meesters benaderd. Zij is een van de beste community builders van ons land en samen met de vrijwilligers heeft zij dit project gedragen. Greet is iemand die de kar wil duwen, trekken en desnoods vooruit wil zingen.”

Waarom dit project zo goed gelukt is?
Er was al een goed netwerk van mensen waaruit geput kon worden. In de afgelopen jaren zijn steeds meer mensen opgestaan die zich hebben aangemeld als bijvoorbeeld energiecoach of als contactpersoon voor groene daken. Eigenlijk allemaal mensen die zich graag inzetten voor duurzaamheid.

Ook heeft de stad wijkambassadeurs, ook weer met een eigen netwerk, en er werden  buurtbijeenkomsten gehouden waar mensen zich konden aanmelden. Een andere gouden vondst  was de samenwerking met het Leids Steunpunt Migranten. Dat is een organisatie voor niet in Nederland geborenen; statushouders, maar ook expats.   

“Het project verspreidde zich als een positieve olievlek. Zo stond een statushouder die net twee weken in de wijk woonde radiatorfolie te plakken en mobiliseerde buurvrouw Corry haar hele portiek om mee te doen. Het zong echt rond in de buurt wat we aan het doen waren. Dan is de kans dat mensen hun deur voor je open doen veel groter”, vertelt Van den Berg.

Bonte stoet vrijwilligers
Aan het project doet een bonte stoet van zo’n dertig vrijwilligers met zeer uiteenlopende achtergronden mee. Van een gepensioneerd echtpaar tot een student en van iemand die net in ons land is komen wonen tot een geboren en getogen Leidenaar.

Opvallend veel vrouwen en heel essentieel: veel mensen die meerdere talen spreken. Omdat de bewuste wijk een migratiewijk is, is het fijn dat veel vrijwilligers meertalig zijn. De teams bestaan meestal uit twee personen: de klassieke klusser of ervaren coach en vaak een meertalige vrouw. Deze perfecte mix komt makkelijk binnen bij de mensen.

Lees ook: Waarom sociale ongelijkheid leidt tot energiearmoede

In januari werd er een fix-instructie aan de vrijwilligers gegeven. De werkzaamheden zijn niet heel ingewikkeld, iedereen kan het. Vervolgens zijn er huis aan huis flyers uitgedeeld en is men gaan aanbellen in de wijk om afspraken te maken. Sommige mensen reageerden in het begin wat wantrouwend, maar als uitgelegd wordt dat de hulp gratis is en het ze veel geld zal besparen gaat bijna iedereen om. Van de 200 woningen zijn er 100 gefikst.  

Bij 37 huizen bleek meer nodig dan energiebesparende maatregelen en werd via de woningbouwvereniging een aannemer ingeschakeld om andere problemen op te lossen die te groot waren voor de fixers zoals bijvoorbeeld problemen bij de cv-ketel en schimmel.

Een besparing van rond de 500 euro per huishouden per jaar
In klusronde één zijn er honderd sociale huurwoningen gefikst. Dit levert een energiebesparing op van 320 kubieke meter gas en 170 kilowattuur stroom, wat neerkomt op een besparing van 531 euro per huishouden per jaar (schatting op grond van de destijds geldende gas- en stroomprijzen). Er werd rond de 200 euro per huis aan materialen gebruikt.

Klusronde twee staat inmiddels op de planning. Die gaat in een andere buurt van Leiden plaatsvinden. Wat wel duidelijk is: dit werkt. Maar omdat het heel arbeidsintensief is om alles in goede banen te leiden is Van den Berg nu in gesprek met de gemeente om afspraken te maken over meerjarige financiering.  

Van den Berg: “Waar een woningcorporatie wellicht wel eens praat over ‘onbereikbare doelgroepen’  bleek het in Leiden vrij simpel: gewoon aanbellen en uitleggen. Huis voor huis. Dat lukte prima en de bijvangst is een groter gevoel van samenhorigheid in de wijk. Het was vooral ontzettend leuk, warm en gezellig. Verschillende afkomst deed er niet toe. En iedereen was blij.”