Het belang en de rol van hybride warmtepompen voor de transitie naar een duurzame gebouwde omgeving is een onderwerp dat tot discussie leidt. Houden ‘hybrides’ die samenwerken met een gasketel ons aan het aardgas, of zijn ze cruciaal voor een succesvolle overgang naar ‘het nieuwe verwarmen’?

Rokus Wijbrans, directeur bij CarbonCapital Solutions, ging tijdens zijn presentatie op het Warmtepompcongres in op deze en andere vragen.

‘Iedereen moet door dezelfde hoepel’
“Nederland moet van het aardgas af. Bewoners willen bijna allemaal meedoen, maar ervaren dat er bij de wijkgerichte aanpak niet naar hun persoonlijke situatie wordt gekeken. Iedereen moet door dezelfde hoepel. De kosten zijn hoog, niet terug te verdienen en het is niet hun eigen keuze. Verder is het veel gedoe met aanpassingen in huis en een opgebroken straat bij een warmtenet. Tevens ben je bij een warmtenet overgeleverd aan een monopolist. Deze aanpak lijkt veel weerstand te krijgen en het draagvlak wordt minder. We zouden veel meer moeten verduurzamen vanuit bewonersperspectief”, aldus Wijbrans.

Hij vervolgt: “Als je kiest voor een stapsgewijze aanpak op maat en op natuurlijke momenten houdt de bewoner zijn eigen regie. Het is ook beter haalbaar en betaalbaar en direct toepaspaar. Hier past de hybride warmtepomp heel goed bij. Het is een overzichtelijke stap, waarbij je een warmtepomp naast de ketel zet. Een ander voordeel is dat je de efficiënte inzet van schaars personeel mogelijk maakt, zodat we versneld kunnen opschalen naar miljoenen woningen. Door deze opschaling kunnen we ook gaan rekenen op lagere kosten.”

Vele voordelen
Als voordelen hiervan noemt Wijbrans een grote besparing op gasverbruik, beperkte kosten in de woning, een veel hogere CO2-reductie per geïnvesteerde euro en geen extra kosten voor nieuwe infrastructuur.

Wijbrans: “De hybride warmtepomp hoeft niet 100 procent te leveren, met 80 procent houd je het prima warm. Bij een strenge winter met min 17 graden Celsius redt hij het. Met beperkte extra stappen, zoals HR++-glas of radiatorventilatoren, kun je daarnaast nog veel meer besparen op de warmtevraag. Maar de extremen bepalen de capaciteit. Als een winter, een keer in de zoveel jaar, eens echt streng is, dan heb je dat kleine stukje gas nodig en komt de cv-ketel erbij. Berekeningen hebben aangetoond dat er voldoende groen gas of eventueel waterstof zal zijn om de cv-ketel dan te voeden.”

‘All-electric is veel duurder’
“Stel dat je zou kiezen voor all-electric, dan is dat veel duurder”, beweert Wijbrans. “De kosten van netverzwaring zijn vele malen hoger dan het instandhouden van het gasnet. Een nul-op-de-meter-woning kost 60.000 euro. Dat haal je er echt nooit uit, dat betekent een terugverdientijd van tweehonderd jaar. Maar een bijkomend probleem is dat deze woningen veel elektriciteit nodig hebben en waar haal je die bij extreme pieken in de winter vandaan? PV doet dan niet veel.”

“De hybride warmtepomp is geen doel, maar een uitkomst van deze analyse”, beweert hij. “Als men minder uitgeeft door een hybride warmtepomp te plaatsen kan het bespaarde geld op een later moment besteed worden aan verdere verduurzaming en innovaties in de woning. Laten we daarom de hybride warmtepomp gebruiken als startmotor om de verduurzaming van de warmtevoorziening van woningen te versnellen.”

Dit artikel  is geschreven naar aanleiding van het Warmtepompcongres  op 14 oktober jongstleden. Het congres is onderdeel van de Vakbeurs Energie in de Brabanthallen.