Is Nederland klaar voor Zero Emission Buildings?

16.07.2024 Ton Willemsen Oprichter en eigenaar Tonzon

Is Nederland klaar voor Zero Emission Buildings?

Voor alle nieuwbouw geldt dat zij met ingang van 2030 volledig uitstootvrij is. In 2050 moet de gehele gebouwde omgeving emissievrij zijn. Nederland lijkt nog lang niet klaar voor deze Europese eisen. Voorlopig bouwen we nieuwe woningen met vloerverwarming en een warmtepomp, maar isoleren de vloer slechts op een Rc-waarde van 3,7. Daardoor lekt er nog zoveel warmte naar onderen weg dat de warmtepompen het nauwelijks nog kunnen trekken bij een periode van strenge vorst.

De winter van 2023 op 2024 was verre van streng. Toch waren er al buurten waar te weinig stroom was om de warmtepompen te laten draaien. TenneT voorziet na 2030 een ernstige aantasting van de leveringszekerheid juist tijdens vorstperiodes vanwege deze “verduurzaming”. Tenzij er snel  maatregelen worden getroffen.

Milieu Centraal adviseert voor vloeren met vloerverwarming een Rc-waarde van minimaal 5,0 en zou liever nog hogere waarden zien. Het ligt dus voor de hand om de isolatiewaarde van de vloer fors te verhogen, te meer ook omdat dit de enige isolatiemaatregel is die geen invloed heeft op het bebouwd oppervlak. Bestaande plannen kunnen dus relatief eenvoudig worden aangepast.

De besparing met vloerisolatie wordt altijd te laag ingeschat en het klopt niet dat vloerverwarming geen invloed zou hebben op de warmteverliezen door de vloer. De projectgroep NTA 8800 heeft in de vergadering van 17 juni deze omissies in de NTA 8800 eindelijk erkend. Daarmee komt een einde aan de absurde situatie dat het warmteverlies door een ongeïsoleerde vloer met vloerverwarming even klein zou zijn als door dezelfde vloer zonder vloerverwarming.

Daarmee weten we echter nog niet hoeveel groter het warmteverlies door de vloer is wanneer er sprake is van vloerverwarming. Het zal echter nog geruime tijd duren voordat de bepalingsmethode ten aanzien van de vloerverliezen gerepareerd is. Wat we wel weten is dat wanneer we de warmteweerstand verdubbelen de warmtestroom naar beneden halveert. Bij vloeren met vloerverwarming is het dus zinvol te kiezen voor de meest optimale vloerisolatie wanneer we emissievrij willen wonen.

Ook bij vloeren zonder vloerverwarming is het zinvol te kiezen voor optimale vloerisolatie. Hoe beter de vloer is geïsoleerd, hoe warmer de vloer zal worden en tijdens de nachtverlaging zal blijven. Ook wordt de periode steeds kleiner waarin er een verwarmingsbehoefte ontstaat in de woning en is er steeds minder warmte nodig om een comfortabel binnenklimaat te krijgen.

Laten we direct koersen op klimaatneutraal
Bij bestaande woningen is vloerisolatie in het verleden sterk achtergebleven bij de overige isolatievormen. De laatste cijfers van de RVO laten zien dat hierin nog steeds geen verandering is gekomen. Dat betekent dat er nog een enorm besparingspotentieel is. De streefwaarde voor vloerisolatie is echter slechts een Rc-waarde van 3,5. Deze waarde is absoluut niet spijtvrij wanneer we bedenken dat in steeds meer bestaande woningen vloerverwarming wordt aangelegd.

Wanneer de gehele gebouwde omgeving in 2050 emissievrij moet zijn, dan is het niet verstandig twee keer in de kruipruimte aan de slag te moeten gaan. Ook bij bestaande woningen ligt het dus voor de hand om direct toekomstbestendige vloerisolatiewaardes toe te passen. En er zijn meer redenen om versneld te koersen op klimaatneutraal.

De doelstellingen van Parijs lijken steeds verder uit het zicht te geraken. De gemiddelde temperatuur op aarde is al twaalf maanden op rij hoger dan 1,5 graden Celsius. Tot overmaat van ramp dreigt de warme golfstroom – die die warmte van de tropen naar Noord-Europa brengt – af te nemen waardoor het klimaat in Nederland juist kouder zal worden in plaats van warmer. Ook dit is een goede reden om het koersen op klimaatneutraal te versnellen. Met een warme jas alleen kom je de winter niet door wanneer je koude voeten hebt.