Je kop stoten tegen het (prijs)plafond

25.10.2022 Frank Agterberg

Je kop stoten tegen het (prijs)plafond

Op 1 januari 2023 gaat de omgevingswet definitief níet in. Daarmee blijft ook de ruimtelijke inpassing van omgevingswarmte van warmtepompen als hernieuwbare bron nog even bij het oude. Dat zou  beter kunnen zijn voor de energietransitie omdat er anders misschien beperkingen in het verschiet liggen. Zoals voor bodemenergie dreigt te gebeuren in de provincie Noord-Brabant. Dat moeten we nou net niet hebben gezien de belangrijke opgave waar we met z’n allen voor staan.

Het energieprijsplafond gaat in januari wél in. Daardoor kunnen particuliere gebruikers een betaalbare basishoeveelheid stroom en gas krijgen. Dat ‘en gas’ is voor de energietransitie wel een probleem.

Het Prinsjesdag-voorstel met maximaal 2.400 kilowattuur stroom voor 0,70 euro en 1.200 kubieke meter gas voor 1,50 euro betekende direct een slechte businesscase voor (hybride) warmtepompen. Dit komt doordat (potentiële) eigenaren van warmtepompen het gas niet nodig hebben en dus met héle dure stroom moeten verwarmen. Dit is niet goed voor de portemonnee, ondanks een hoog rendement op die stroom. Sommige offertes voor warmtepompen werden dan ook afgewezen en orders werden afgebeld.

Een dubbel stroomquotum voor gasloze woningen was beter geweest
Het huidige voorstel van 2.900 kilowattuur stroom voor 0,40 euro en 1.200 kubieke meter gas voor 1,45 euro is beter  met een grotere hoeveelheid en een lagere maximumprijs voor het stroomquotum. Toch is de warmtepomp businesscase onrecht aangedaan en dreigt de handrem een beetje te worden aangetrokken.

En dat terwijl dit jaar de renovatie van de bestaande bouw met warmtepompen nét op gang gekomen is – in aantallen zo’n 7,5 procent van de cv-vervangingsmarkt. Het was beter geweest als gasloze woningen een dubbel quotum elektriciteit hadden gekregen en er een specifieke regeling voor hybride huishoudens was gekomen.

De overheid bezweert ons met een enkel voorbeeld dat er meestal een voordeel voor een warmtepomp blijft. Toch is het niet heel moeilijk om de besparing kapot te rekenen in andere, veel voorkomende, energiegebruiksprofielen.

Wat lucht voor de keten
Om met een beroemd Nederlands filosoof te spreken heeft ook dit nadeel wellicht een onbedoeld voordeel: een klein beetje ontspanning van de momenteel overspannen markt met lange levertijden. Het zou de keten wat lucht kunnen geven en de wachttijden kunnen verkorten. Met een te ontspannen boog kun je echter niet schieten, dus is het zaak om de spanning snel weer aan te leggen. Alleen zo komen Hugo de Jonge’s één miljoen warmtepompen in bestaande woningen in 2030 in zicht.