De gehele keten in de duurzame warmtesector draait overuren, van toeleveranciers aan warmtepompfabrikanten tot aan installateurs. De warmtetransitie naar duurzame bronnen heeft, mede ‘geholpen’ door de turbulente geopolitieke energiemarkt, nu echt tractie gekregen. Dat is mooi, alleen gaat het in praktijk toch nog vaak niet goed genoeg. 

De techniek van de warmtepompen is robuust en bewezen en de software-aansturing wordt steeds intelligenter. Zeker ook met toekomstige mogelijkheden van koppeling aan energiemanagementsystemen om optimaal gebruik te maken van balans in opwek en verbruik.

Daar zit, los van opschaling van de productiecapaciteit waar nu door alle fabrikanten aan wordt gewerkt, het probleem niet. De uitdaging waar we voor staan zit hem veel meer in de juiste inpassing van de juiste warmtepompen in de bestaande woningvoorraad.

Een warmtepomp is (nog) geen commodity
Ik maak me daar toch wel wat zorgen over. Te vaak hoor ik verhalen over de wijze waarop warmtepompinstallaties nu door installateurs worden ingepast. Uiteraard, de goeden niet te na gesproken, maar het warmteverlies van een woning wordt vaak met de natte vinger ingeschat.

Ook niet alle ruimtes in de woning en het bestaande afgiftesysteem worden goed beoordeeld. Onkunde in het adviestraject of te eigenwijze klanten die druk uitoefenen op installateurs of verkoopadviseurs om toch maar aan te sluiten in hun woningen die eigenlijk (nog) niet geschikt zijn om op lage temperatuur te verwarmen veroorzaken uiteindelijk teleurstellingen over comfort of hoge stroomrekeningen.

Een warmtepomp inpassen in bestaande bouw is echt nog steeds geen commodity en dat zal het ook niet snel worden. Door de methode van berekening te normeren en standaardiseren krijgen we wel veel meer inzicht en transparantie over het juiste uitgebrachte advies.

Onderzoek de warmtevraag
Een warmteverliesberekening is om meerdere redenen cruciaal, juist bij bestaande woningen. Zo weet je direct wat het warmtevermogen van de warmtepomp moet worden om de woning comfortabel warm te krijgen. Maar niet alleen het juiste verwarmingsvermogen van de warmtepomp is van belang.

Het transmissie- en ventilatieverlies per ruimte biedt daarnaast ook houvast om een goede afweging te maken en het juiste afgiftesysteem toe te passen. Zodat er voldoende warmte kan worden afgegeven in de ruimtes om het warmteverlies te compenseren. Zeker bij de inpassing van een all-electric lucht-water of water-water PVT-warmtepomp is een goede dimensionering echt van belang.

Met een warmteverliesberekening in handen, is het voor eigenaren die in eerste instantie voor een hybride oplossing opteerden, wellicht mogelijk om alsnog voor een all-electric oplossing te gaan. Eventuele aanvullende isolatiemaatregelen zijn hiermee snel vast te stellen. Kortom een cruciaal handvat voor de beste oplossingsrichting.  

Een warmtepompinstallatie is voor de meeste woningeigenaren een forse investering. Ik pleit dan ook voor een verplichting, net zoals bij nieuwbouw en bodem-warmtepompen, om een warmteverliesberekening te laten maken. Dit is geen verhoging van de kosten maar zorgt uiteindelijk juist voor een verlaging.

Het biedt zowel aan opdrachtgever als installatiepartner het juiste vertrekpunt om te komen tot het best passende en zo hoog mogelijk renderende systeem. Bij een goede dimensionering kun je uiteindelijk ook bepalen wat het stroomverbruik per jaar zal zijn. Hiermee heb je gelijk een uitgangspunt om het aantal PV-panelen te bepalen om dit stroomverbruik waar mogelijk te compenseren.

Voorbeeld warmteverlies rijwoning bouwjaar 1998

 

 

 

 

 

 

 

 

Niet alleen is met bovenstaand overzicht de warmtepomp en het juiste afgiftesysteem te dimensioneren, maar je legt meteen de afspraken met de opdrachtgever vast. In bovenstaand voorbeeld blijkt dat de huiskamer maximaal 20 graden Celsius hoeft te zijn, en badkamer tweede verdieping onverwarmd.