Kunnen warmtepompen een Elfstedentocht weer mogelijk maken?

15.12.2022 Jan de Wit

Kunnen warmtepompen een Elfstedentocht weer mogelijk maken?
©De Makers van Morgen

Als vrijwel alle huishoudens langs het 200 kilometer Elfstedenparcours worden uitgerust met warmtepompen die warmte onttrekken uit het oppervlaktewater, daalt de temperatuur dan genoeg om een Elfstedentocht mogelijk maken? Andy van den Dobbelsteen, professor climate design en sustainability aan de TU Delft, rekende uit dat het kan voor De Makers van Morgen, een initiatief van Techniek Nederland.

De laatste keer dat de Elfstedentocht werd verreden was in 1997, sindsdien zijn de winters en daardoor ook het oppervlaktewater niet koud genoeg. Hoeveel kouder zou dat over een langere periode moeten zijn om de tocht te kunnen organiseren?

Dat vroegen De Makers van Morgen aan professor Van den Dobbelsteen. Hij berekende dat in het 200 kilometer lange parcours in totaal zo’n 120.000 kubieke meter water aan de oppervlakte minstens 4 graden Celsius koeler zou moeten om bij de huidige gemiddelde winterse temperaturen rond het nulpunt te komen. Om het ijs geschikt te krijgen zou er gedurende een langere periode gemiddeld per dag 8,6 terajoule warmte aan het water op de route moeten worden onttrokken.

Een Fries huishouden verbruikt per jaar gemiddeld 1500 kubieke gas, wat ongeveer gelijk staat aan 52.800 megajoule. Aan de hand daarvan berekende Van den Dobbelsteen dat er per huishouden 293 megajoule per dag aan warmte moet worden onttrokken aan het oppervlaktewater.

Om 8,6 terajoule per dag te onttrekken op de hele Elfstedenroute zijn er een kleine 30.000 huishoudens nodig. Zo’n 10 procent van alle Friese huishoudens en toevalligerwijs ook om en nabij het aantal woningen aan de Elfstedenroute.