De scholen gaan weer open. Het kabinet heeft vandaag besloten dat leerlingen op 10 januari weer fysiek naar school kunnen gaan. Ventilatie in gebouwen speelt een belangrijke rol bij het tegengaan van de verspreiding van het virus. De NOS bekijkt de situatie.

Nationaal belang
“Ventilatie blijkt een enorm belangrijke preventiemaatregel om schoolsluiting tegen te gaan. Dat is een kwestie van nationaal belang, voor alle kinderen,” aldus hoogleraar pedagogiek Micha de Winter.

Ruim een kwart voldoet niet
Toch blijkt bij meer dan een kwart van de schoolgebouwen dat de ventilatie niet op orde is. Uit een onderzoek van het ministerie van onderwijs afgelopen november blijkt dat dit geldt voor 27,9 procent van de gebouwen in het basisonderwijs en 26,4 procent in het voortgezet onderwijs.

Dikke vesten
Als noodoplossing zetten scholen in de winter deuren en ramen open. “Kinderen hadden vorige winter dikke vesten aan zodat ze niet onderkoeld zouden raken”, meldt directeur Madelon Boot van basisschool De Klipper in IJmuiden.

“De middelen zijn er gewoon niet, daar is niets aan veranderd.”

De Klipper heeft inmiddels een mechanisch ventilatiesysteem. De kosten hiervoor, inclusief verbouwing, bedroegen 250.000 euro. De scholengroep waartoe De klipper behoort heeft in totaal negen scholen, waarvan er zeven nog steeds zonder geschikte ventilatie zitten. voorzitter Annemarie Trouw: “De middelen zijn er gewoon niet, daar is niets aan veranderd.”

Hoewel de overheid 360 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld voor ventilatie in scholen, blijkt dit niet veel vaart achter de ventilatievoorzieningen te zetten. Scholen krijgen namelijk maar 30 procent van de kosten vergoed. De resterende kosten zijn te hoog om door de scholen en gemeenten zelf betaald te kunnen worden. 

Richtlijnen ventilatie
De maximale toegestane hoeveelheid koolstofdioxide volgens het Bouwbesluit:
•    Voor schoolgebouwen van na 2012 ligt de grens op 950 ppm 
•    Voor oudere gebouwen op 1.200 ppm

Deskundigen hebben kritiek geuit op deze normen. Zij menen dat de richtlijn opgesteld is zodat kinderen goed kunnen leren, en dat hierbij niet is gekeken naar of ze ook voldoen in de strijd tegen het virus.

Tijd kopen
De sluiting van de scholen in december was bedoeld om bij te dragen aan meer ‘tijd te kopen voor de boostercampagne [en om] de verspreiding van de omikronvariant te vertragen". Hoewel kinderen over het algemeen geen ernstige klachten vertonen na een corona-infectie, dragen zij wel sterk bij aan de verspreiding van het virus.

‘Handen wassen belangrijker dan ventilatie’
Volgens de overheid is ontbreken van goede ventilatie geen reden om een school dicht te houden. Van de website van de RVO:

"Uw school krijgt van de GGD niet het advies om te sluiten bij een tekort aan ventilatie. Het risico op verspreiding van het coronavirus door een tekort aan ventilatie is onduidelijk. 

Andere maatregelen zijn belangrijker om verspreiding van het virus tegen te gaan. Daarbij gaat het om:
•    regelmatig handen wassen met zeep;
•    desinfecteren van ruimten, meubilair en voorwerpen in het gebouw."

‘Ventilatie belangrijker dan handen wassen’
Veldepidemioloog Amrish Baidjoe is een andere mening toegedaan. "Inmiddels weten we bijvoorbeeld dat handen wassen, hoewel erg belangrijk voor algemene preventie van infectieziekten en hygiëne, tegen de verspreiding van het virus niet bijster veel doet."

Meer belang hecht hij aan het zorgen voor frisse lucht is dus veel belangrijker. Voor scholen, maar ook andere binnenruimtes, zoals kantoorruimtes en cafés. "Het downplayen van het feit dat het virus zich via de lucht verspreidt zorgt ervoor dat we niet altijd de juiste maatregelen in de prioriteitenlijst hebben staan."

Liever open
Hoogleraar De Winter neemt waar dat de onderwijsachterstanden groeien en pleit voor een "Deltaplan Schone Lucht" voor scholen. “We zien steeds meer apathie, moedeloosheid onder jongeren. Er moet een heel duidelijk perspectief worden geschetst: wij gaan er alles aan doen de komende jaren, met ventilatie en alle hygiënemaatregelen die nodig zijn, om niet bij elke schommeling in de cijfers de scholen te moeten sluiten.”

Ook scholenvoorzitter Trouw is blij dat de scholen weer open gaan. “Of het veilig kan, vind ik natuurlijk spannend. Ramen open, deuren open, dat gaan we sowieso doen. Maar wat kinderen missen door het niet naar school gaan, dat offer vind ik vele malen zwaarder wegen.”