Om flexibiliteit in het energiesysteem te krijgen is energieopslag nodig. De batterij komt steeds meer op, maar door de salderingsregeling is er nog geen prikkel om te investeren in batterijopslag. Naast batterijen kan je energie ook opslaan in warmte via een warmtepomp of e-boiler, ook wel power to heat genoemd.

Op het ene moment is er te veel groene energie waardoor het elektriciteitsnet te vol raakt, terwijl op het andere moment er juist een tekort is aan groene stroom door hoge vraag of ongunstige weersomstandigheden. In beide gevallen in het elektriciteitsnet uit balans.

In de zoektocht naar een oplossing voor de mismatch tussen energieproductie en –afname worden in het COHEASY-project de kansen, risico’s en randvoorwaarden van eWarmteflex onderzocht. eWarmteFlex is het verkleinen van de onbalans door een koppeling tussen het elektriciteitsnet en het warmtenet met warmteopslag.

In perioden van overschot van groene elektriciteit wordt de elektriciteit omgezet in warmte, bijvoorbeeld met behulp van een warmtepomp. Deze warmte wordt ondergronds opgeslagen. Het idee is veel belovend, maar hoe het project in de praktijk zal lopen is nog de vraag. Om die vraag te beantwoorden is COHEASY in het leven geroepen.

Energieleveranciers, netbeheerders, ingenieurs en energieadviseurs vormen samen een klankboordgroep. Gezamenlijk wordt er gekeken naar een oplossingen die aansluit bij de markt.

KWR legt uit: “Samen werken we twee scenario’s uit voor ondergrondse warmteopslag en warmtepompen, met vrijheden voor bijvoorbeeld het temperatuurniveau, de capaciteit van de warmteopslag en de warmtepomp. Samen met de klankbordgroep stellen we vast wat in deze scenario’s de belangrijkste maten zijn voor de prestaties van het eWarmteFlex-concept. Daarvoor kunnen we kijken naar bijvoorbeeld kosten en CO2-uitstoot.”

eWarmteflex in de praktijk
Aan de hand van twee praktijkcases worden de scenario’s uitgewerkt. De praktijkcases moeten de kansen en belemmeringen voor de toepassing  van eWarmteflex inzichtelijk maken, meldt KWR. De praktijkcases bevinden zich in Groningen (WarmteStad) en Den Haag (De Binckhorst).

De WarmteStad case ontstond doordat de gemeente Groningen opzoek was naar manier om te verduurzamen. Het datacentrum op de Zernike campus levert 6 megawatt aan restwarmte wat wordt opgeslagen in ondergrondse warmteopslag. Op koude dagen wordt de warmtevoorziening aangevuld met gasketel.

Case De Binckhorst slaat warmte op in een waterberging. Door een warmtepomp te koppelen kan er warmte worden onttrokken uit het water, ook in de winter. Volgens Ewout Hekhuizen, business developer bij Dunea Warmte en Koude, zitten er mogelijkheden voor het gebruik van flexibel vermogen door de warmtepomp en warmtewisselaar.

Het doel van het COHEASY project is het leveren van een standaardmethode voor de analyse van warmtesystemen. Daarnaast doet het een economische analyse van de bijdrage van eWarmteFlex aan de businesscase van warmtesystemen met opslag van thermische energie. Dit wordt beoordeeld aan de hand van drie vragen:  Wat zijn de kritieke prestatie indicatoren (KPI’s) van de warmtesystemen? Wat zijn de kansen en uitdagingen? En wat is de toegevoegde waarde van flexibiliteit in de praktijkcases?

Resultaten
De resultaten van de praktijkcases WarmteStad en De Binckhorst laten zien dat de KPI’s niet verschillen van andere warmtesystemen. Daarnaast blijkt dat het centraliseren van het warmtesysteem meer flexibiliteit oplevert. Maar er wordt wel gesteld dat eWarmteflex momenteel nog niet geschikt is voor een volledig flexibele inzet.

Het doel van WarmteStad is om in de toekomst het aantal aangesloten woningen te verzesvoudigen. De flexibiliteit en stabiliteit moet vergroot worden door verschillende brontypes aan te sluiten op het systeem.