Wat betekent de verkiezingsuitslag voor de warmtetransitie?

31.10.2025 Sjoerd Rispens

De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen is zelden zo spannend geweest. D66 staat op het moment van schrijven 15.000 stemmen voor op de PVV en zal naar alle waarschijnlijkheid groen licht krijgen om een regering te gaan vormen. Eens te meer omdat de PVV bij voorbaat al is uitgesloten door de meeste partijen. Wat zal dat betekenen voor de warmtetransitie en welke veranderingen liggen er op de loer?

Het verleden biedt nooit garanties voor de toekomst, maar het is in dit geval wel interessant om naar een vorige politieke periode te kijken. Rob Jetten was in het kabinet Rutte IV minister van Klimaat en Energie. Wat heeft hij toen allemaal gedaan en bereikt? Onder zijn leiding werden enkele grote en belangrijke stappen gezet. De doelstelling om in 2030 minstens 55 procent en daarna 60 procent minder CO2 uit te stoten dan in 1990 bijvoorbeeld. Voor bedrijven bleef bovendien de hogere CO2-heffing gelden en gasgestookte centrales moesten vanaf 2035 gesloten zijn.

Jetten was toen ook bereid om de portemonnee flink te trekken. Onder zijn leiding werd het Klimaat- en Energiefonds opgezet waarbij 35 miljard euro beschikbaar was om de transitie te ondersteunen. Daarnaast kwam er een aanvullend klimaatpakket met een budget van 28 miljard euro met bovendien 122 maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen nog meer omlaag te brengen. Jetten was dus zeer ambitieus als klimaatminister.

Doelstellingen van partijen

Terug naar het heden. D66 opent haar hoofdstuk over Klimaat wederom ambitieus. “D66 brengt Nederland terug op koers voor de klimaatdoelen van 2030, 2040 en 2050. In 2030 is er 55 procent minder uitstoot van broeikasgassen, in lijn met de door minister Jetten ingevoerde Klimaatwet. In 2040 is dat 90 procent minder, overeenkomstig met de doelstelling van de EU, en in 2050 is Nederland klimaatneutraal. Dit leggen we vast in de Klimaatwet. D66 blijft daarbij streven naar klimaatneutraliteit in 2040”, stellen zij in het partijprogramma.

Ook wil de partij veel doen om huizen aan te pakken. Zij hebben als doelstelling om een grootschalig isolatieplan starten. Voor 2030 wil de partij minimaal 1 miljoen huurwoningen hebben geïsoleerd. “We hebben de kennis, de technologie en de mensen om het te doen. Maar dan moeten we nu versnellen, want de aarde warmt op en de gevolgen voelen we al”, aldus de partij. D66 wil ook actief gaan stimuleren dat wooneigenaren en verhuurders in warmtepompen, zonneboilers en warmtenetten.

De partij van Jetten wil tevens via een nationaal vergroeningsoffensief steden en dorpen hittebestendig maken. “En zo zorgen we voor een gezonde en groene leefomgeving. Bij de bouw van woningen, infrastructuur en industrie moet verplicht rekening worden gehouden met wateroverlast, hitte, droogt en bodemdaling. Dit klimaatadaptief bouwen wordt de norm.”

De andere grootste partij, de Partij voor de Vrijheid (PVV), besteedt in haar verkiezingsprogramma minder aandacht aan de warmtetransitie. De partij geeft wel aan dat er wat hen betreft geen verplichte warmtepomp moet komen voor consumenten. Zo zegt de PVV: “De moderne, schone kolen- en gascentrales blijven open en er moet meer en sneller olie en gas worden gewonnen op de Noordzee.” De partij wil de doelen voor vermindering van CO2-uitstoot ook loslaten.

“De klimaatgekte is om gek van te worden. Klimaatdoelen zijn onhaalbaar en onbetaalbaar. Nederland is verantwoordelijk voor nog geen half procent van de totale wereldwijde CO2-uitstoot. Wat wij in een heel jaar uitstoten, stoot China in minder dan een week uit. Het Nederlandse effect op het wereldwijde klimaat is verwaarloosbaar klein. Aan deze gekte worden miljarden verkwanseld. Het klimaatbeleid is compleet failliet. We trekken ons terug uit het VN-Klimaatakkoord van Parijs en trekken de Klimaatwet in. We schrappen het Klimaatfonds en doeken het Klimaatberaad op.”

Reacties

Een aantal prominenten uit de sector heeft al gereageerd op de verkiezingsuitslag. “De uitslag biedt kansen voor een constructieve koers”, zegt Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen. “Wij rekenen op een kabinet dat de lijn van de lange termijn vasthoudt en ruimte biedt aan innovatie en samenwerking. Onze leden nemen hun verantwoordelijkheid, het liefst mét en vóór een duurzame overheid.”

Olof van der Gaag, onder meer voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE), reageerde kort na de eerste exitpoll al. “We roepen deze partijen op om nog voor de Kerst een kabinet te vormen dat Nederland letterlijk en figuurlijk energie geeft. Dat is nodig voor onze onafhankelijkheid, economische kansen, grip op de energierekening en het klimaat.”