De rol van de waterstofketel in de energietransitie

24.05.2022 Simone Tresoor

De rol van de waterstofketel in de energietransitie

Hoe eenvoudig lijkt nu de eerste energietransitie van kolen naar aardgas. Simpelweg omdat er geen keuze was gleed Nederland haast geruisloos over naar de aardgas-cv-ketel. Hoe anders is dat nu. Kiest Nederland een warmtepomp, inductieverwarming, infrarood of een ketel op waterstof.

Gerrit Zijlstra, research engineer bij Intergas, vertelt op de VSK: “Wij zijn van mening dat er de komende decennia ruimte is voor meerdere warmte-oplossingen naast elkaar. Veel woningen in Nederland zijn niet geschikt voor warmtepompen zonder grote investeringen te moeten doen. Hier zouden waterstof of biogas via het bestaande gasnetwerk dé oplossing kunnen zijn.”

Er zijn veel duurzame innovaties nodig
Intergas constateert dat Nederland op korte termijn nog niet aan toe is om over te stappen op het volledig elektrisch verwarmen van woningen. Wanneer woningen van het gas af moeten, dan zal de hele elektriciteitsinfrastructuur moeten worden omgebouwd. Dat betekent dat het elektriciteitsnet drie keer zo zwaar wordt. Daarnaast is op dit moment nog onvoldoende duidelijkheid over het maatschappelijk draagvlak voor deze stap en de kosten die er mee gemoeid gaan.

Een succesvolle energietransitie komt niet van vandaag op morgen. Er zijn veel duurzame innovaties nodig om CO2-uitstoot verder terug te dringen. Denk aan zonnepanelen, warmtepompen en warmte terugwininstallaties. Zijlstra: “Op dit moment kunnen we nog niet volledig vertrouwen op zonne- en windenergie. Zo zijn er nog te veel schommelingen in de opwekking van deze energievormen en het aanbod ervan, terwijl ook de opslag niet goed geregeld is. Zeker in de winter leveren zonnepanelen te weinig energie op om een huis te verwarmen.”

Een ketel op 100 procent waterstof
Intergas onderzoekt in hoeverre het mogelijk is om het huidige aardgasnet te gebruiken voor biogas en waterstof. Biogas omdat het een duurzame energievorm is en je bij het transport ervan gebruik maakt van dezelfde infrastructuur. Voor een deel van de woningen in Nederland kan ook waterstof een prima drager zijn van duurzame energie. Waterstof heeft als voordeel dat het zowel lokaal kan worden opgewekt, maar ook door de fijnmazige infrastructuur van het Nederlandse aardgas kan worden getransporteerd.

De cv-ketel op 100 procent waterstof die Intergas ontwikkelde komt qua maat, gebruiksgemak en comfort het dichtste bij een cv-ketel op aardgas en is eenvoudiger en een stuk minder tijdrovend te installeren dan een all-electric-installatie. Hij is tevens geschikt voor zowel hoog- als laagtemperatuurafgiftesystemen. Enkele van hun bestaande types zijn overigens standaard geschikt voor bijmenging van 20 procent waterstof.

'Wij geloven echt in de waterstofketel'
Om aan te tonen dat het echt werkt hebben wij twee pilotprojecten opgestart. Een daarvan is het tiny houseproject. Dit kleine huisje is volledig gebouwd uit hergebruikte materialen en heeft een 100 procent waterstof hybride cv-ketel met warmtepomp.”

Het huisje laat zien dat het nu al mogelijk is om los te koppelen van het energiegrid en te voorzien in je eigen energie. Zelf opgewekte zonnestroom wordt opgeslagen in een batterij voor gebruik op bewolkte dagen en ’s avonds. Maar de elektriciteit kan ook in waterstof worden omgezet. De hoeveelheid waterstof die het tiny house zelf opwekt is met de huidige apparatuur nog niet voldoende, daarom wordt er groen waterstofgas gebruikt. De hybride waterstofketel heeft met 25 kilowatt vermogen dezelfde capaciteit als de huidige CW4 ketel.

In 2023 zullen in het Groningse Wagenborgen 33 huizen worden voorzien van een dergelijke ketel. Deze ketels zullen in eerste instantie met behulp van tubetrailers worden voorzien van groene waterstof, totdat de lokale productie het over kan nemen.