De toekomst van koudemiddelen en de herziening van de F-gassenverordening

18.07.2022 Simone Tresoor

De toekomst van koudemiddelen en de herziening van de F-gassenverordening

Tijdens het congres Cooling Matters, gehouden door de brancheorganisatie voor leveranciers en installateurs op het gebied van koudetechniek en klimaatbeheersing NVKL, luisterde een volle zaal aandachtig naar Zohar Tzur van het bedrijf. Hij zette uiteen hoe het staat met de herziening van de F-gassenverordening en de toekomst van koudemiddelen.

De F-gassenverordening is een Europese wetstekst met als doel klimaatverandering tegen te gaan door emissies van F-gassen zo beperkt mogelijk te laten zijn. Deze eisen worden momenteel herzien. De Europese Commissie maakt een voorstel met input van alle lidstaten. Het eerste voorstel is nu gepubliceerd en in 2024 moet de nieuwe verordening van kracht zijn.

Daling HFK’s is aanzienlijk
Als je kijkt naar de daling van de HFK’s (fluorkoolwaterstoffen) gedurende de huidige verordening, dan is die aanzienlijk. De GWP (Global Warming Potential) is gemiddeld gedaald, net als de CO2-emissie in de koelsector. Dit heeft te maken met betere technische oplossingen om lekken te voorkomen, maar ook met de lagere GWP’S. De GWP is overigens ook gedaald bij geïmporteerde apparaten.  In 2015 had een koudemiddel een gemiddeld GWP van 2.000 en inmiddels is dat 1.600. Zaken die nog niet zo goed gaan zijn onder andere illegale import, installateurs die hun certificering niet op orde hebben en het tekort aan personeel.

Snelle afschaling van F-gassen
De verwachting is dat met de nieuwe verordening in 2050 740 megaton CO2-equivalent bespaard wordt. Men denkt dat er dan nog maar 14 megaton CO2-equivalent uitstoot is door F-gassen. Een belangrijk onderdeel van de nieuwe verordening is dat de huidige en toekomstige techniek die emissies goed kunnen voorkomen.

Volgens de oude verordening was het idee dat we in 2030 nog twintig procent F-gassen over zouden hebben, maar met de nieuwe verordening is dit teruggebracht naar vijf procent. Dat is een behoorlijk groot verschil, waarbij moet worden aangetekend dat een kwart van die vijf procent uit astma-inhalatoren bestaat. Over het algemeen komt het er op neer dat er veel sneller dan gedacht minder F-gassen zullen zijn. Die afschaling wordt doorgetrokken naar 2048 en zal dan naar twee procent zijn teruggebracht.

GWP van 150 bij 12 kW
Tevens zullen er standaard boetes worden geïmplementeerd en komen er strengere bepalingen voor  douanes. Ook staan er trainingen en certificeringen op het programma, voor F-gassen en alternatieven daarvoor, zoals HFO’s die nu nog niet onder de F-gassenverordening vallen en natuurlijke koudemiddelen zoals CO2, ammoniak en koolwaterstoffen.

Naast de quota zijn er ook nieuwe verboden. Zo mag je nu bijvoorbeeld tot 2030 bij splitunits een maximale GWP van het koudemiddel van 750 hebben. Met de nieuwe verordening wordt dit onder de 12 kW een GWP van 150, wat betekent dat R32 dan niet meer is toegestaan en koolwaterstoffen en HFO’s meer in beeld zullen komen. Uiteraard is dit alles nog niet in beton gegoten, maar naar alle waarschijnlijkheid gaat dit punt er wel doorkomen.    

Opmerkingen uit de zaal
Uit de zaal kwam de opmerking dat het toch raar is dat heel Nederland op brandbaar aardgas draait en zodra het bij koudemiddel over propaan gaat dit ineens als brandgevaarlijk bestempeld wordt. “Dit is ook zo, maar dat is net als bij aardgas, prima te controleren. Toch blijft dit vooroordeel, vooral door voorstanders van chemische koudemiddelen, steeds weer aangedragen worden als groot nadeel. De consument is niet goed op de hoogte van de risico’s. Aardgas wordt volledig geaccepteerd, maar propaan in een koelinstallatie, daar kijkt men dan vreemd genoeg heel anders tegenaan”, was de opmerking uit de zaal.

Een andere opmerking was waarom synthetische koudemiddelen nog zo’n rol zouden kunnen gaan spelen in de nieuwe verordening omdat met natuurlijke koudemiddelen al 99 procent van de koeltechnische vraag  gedekt kan worden. Ook de vooral industriële eindklanten van de aanwezigen zijn inmiddels goed op de hoogte van wat hier speelt en vragen bewust om natuurlijke koudemiddelen in hun apparaten.