De warmtepomp wint het van de kou in Noord-Europa

13.03.2023 Anne Agterbos

De warmtepomp wint het van de kou in Noord-Europa

Volgens cijfers van de European Heat Pump Association zijn er in 2022 drie miljoen warmtepompen verkocht in Europa. Hierdoor worden inmiddels 16 procent van de Europese woningen en commerciële gebouwen verwarmd door middel van een warmtepomp. In een eerder artikel keek Warmte365 naar de ontwikkelingen in de Oost-Europese warmtepompmarkt. In het tweede deel van deze serie wordt de warmtepomp in Noord-Europa onder de loep genomen.

Lees ook: Oost-Europees succes voor de warmtepomp

Noord-Europa heeft te maken met koude winters. Het belang van goede verwarming is daarom groot. In dit artikel kijkt Warmte365 naar de stand van de warmtepompmarkt van de Europese koplopers in Scandinavië. Daarnaast wordt er gekeken naar de Baltische Staten en het Verenigd Koninkrijk.

Noorwegen
66 procent van de Noorse huishoudens is voorzien van een warmtepomp. In 2022 groeide de warmtepompmarkt met 25 procent ten opzichte van 2021. Rolf Iver Mytting Hagemoen, directeur van de Noorse Warmtepomp Vereniging, had gehoopt meer marktgroei te zien in dit jaar. Volgens Hagemoen was er door de hoge energieprijzen minder bestedingsruimte voor investeringen in een warmtepomp. De groei van 2022 werd voornamelijk gedreven door verkopen aan huiseigenaren, omdat veel Noorse huiseigenaren stroom wilden besparen.

Finland
De Finse warmtepompmarkt is een van de meest volwassen markten in Europa. De Finse markt is in 2022 met 52 procent gegroeid, en daarmee is Finland nog steeds het land met de meeste warmtepompen per 1000 inwoners (69,4). De in totaal 1,4 miljoen Finse warmtepompen zijn goed voor 20 procent van de totale verwarming.

De Finse warmtepomp wordt wel geraakt door leveringstekorten van materialen uit het buitenland en door tekorten aan entrepreneurs en installateurs.

Zweden
De Zweedse warmtepomp markt groeide in 2022 met 60 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Er waren in 2022 39,3 warmtepompen per 1.000 inwoners geïnstalleerd in het land. Ook in Zweden waren de torenhoge energieprijzen een drijfveer om de overstap te maken. De geothermische warmtepomp heeft het meest bijgedragen aan de marktgroei, op de voet gevolgd door de lucht-water-warmtepomp.

Daarnaast ondervinden ook de Zweden het tekort aan technici als een probleem. Volgens Anderson Mårtensson, CEO van de Zweedse warmtepompvereniging, kan het initiatief Europese Jaar van Vaardigheden 2023 bijdragen aan een oplossing. Vanuit het initiatief zal er meer aandacht zijn voor het vergroten van kennis op het gebied van groene technologie en de digitale transitie.

Het is zaak dat het onderwijs en marktspelers samen gaan werken, meldt Mårtensson, om op die manier meer bekwame werknemers te krijgen. De warmtepompindustrie heeft volgens hem groot potentieel om verder bij te dragen aan een groene transitie.

Denemarken
In Denemarken wordt het gebruik van hernieuwbare energiebronnen verplicht voor het verwarmen van huizen. Momenteel telt Denemarken 29,8 warmtepompen per 1000 inwoners. De markt is in 2022 met 20 procent gegroeid.  

Denemarken heeft een mogelijkheid gevonden om een groot aantal hernieuwbare energiebronnen te integreren in energiesystemen die doormiddel van grote warmtepompen stadverwarming leveren. Sinds 2010 zijn er 106 warmtepompen met een thermische capaciteit van 100 kilowatt geïnstalleerd om warmte te leveren aan stadsverwarmingsnetwerken.

Verenigd Konikrijk
De warmtepompmarkt in het Verenigd Koninkrijk staat, in vergelijking tot andere Noord-Europese landen, nog in de kinderschoenen. Er zijn geen officiële cijfers beschikbaar maar de EHPA schat in dat het aantal warmtepompen per 1.000 inwoners rond de 2,1 ligt.

De brancheorganisatie voor warmtepompen ambieert samen met de regering groei in de markt. De regering stelt daarom 5 miljoen pond beschikbaar voor warmtepompinstallateurs. Technici komen in aanmerking voor een subsidie van 500 pond per persoon om zich om te scholen tot groene installateur. Het programma draagt daarmee bij aan een groene verwarmingsindustrie in de toekomst.

Baltische staten
In de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen wordt warmte voornamelijk aangeleverd vanuit stadverwarming.  De Baltische staten ambiëren dat de warmtepomp in 2050 54 procent van de verwarmingsmarkt voorziet. Over de huidige stand van de markt zijn geen cijfers bekend.