Een nieuwe, onzichtbare kostenpost op de energierekening

17.09.2025 Koen Kuijper Energie expert Energievergelijk.nl

Terwijl veel huishoudens zich blijven verbazen over de schommelingen op de energierekening, rolt er een nieuwe, bijna onzichtbare kostenpost onze huiskamers binnen. Hij heet ETS2. Onthoud die naam, want je gaat hem waarschijnlijk voelen.

ETS2, het klinkt als een software-update voor je computer, maar het is in feite nieuw soort emissiehandelssysteem. Brandstof- en energieleveranciers, zoals die van benzine en aardgas, moeten straks een prijs betalen voor de CO₂-uitstoot die daarbij vrijkomt. De gedachte erachter is logisch: door vervuiling duurder te maken, ontstaat er een financiële prikkel om te verduurzamen. Denk aan investeren in een hybride warmtepomp of betere isolatie.

Wat betekent dit voor jou?

Verduurzamen klinkt mooi, maar uiteindelijk worden de extra kosten van deze CO₂-prijs gewoon doorberekend aan jou, de consument. Het effect voel je bij je gasrekening.

Onafhankelijk onderzoeksbureau CE Delft rekent, op basis van Europese aannames, met een ETS2-opslag op de gasprijs van grofweg 6 cent per kuub in 2027, inclusief btw. Dit loopt op naar ongeveer 12 tot 13 cent per kuub vanaf 2029/2030.

De extra kosten op de energierekening zijn niet mals. Voor een gemiddeld huishouden tikt het in 2027 aan met zo’n 70 euro per jaar, oplopend tot mogelijk het dubbele rond 2030.

Oneerlijk

Voor een grote groep huishoudens voelt deze extra kostenpost mogelijk als oneerlijk. De Nederlandse gasrekening is al torenhoog wanneer we dit vergelijken met buurlanden, zo onderzocht Energievergelijk.nl. In Duitsland valt de jaarlijkse gasrekening ongeveer 750 euro lager uit en in België zo’n 450 euro.

Het probleem van ETS2 is dat de ‘vervuiler’ betaalt, maar dat veel vervuilers het geld simpelweg niet hebben. De eigenaar van een gloednieuwe, gasloze vrijstaande villa met zonnepanelen merkt er niets van, maar de huurder in een tochtig appartement of de jonge starter in een slecht onderhouden huis betaalt de volle mep.

De prikkel om te investeren werkt alleen als je de middelen en de mogelijkheid hebt om die investering te doen. Voor wie die ruimte niet heeft, is het geen prikkel, maar simpelweg een hogere rekening.

Sociaal klimaatfonds

Gelukkig zien Den Haag en Brussel dit probleem ook. Er wordt een ‘Sociaal Klimaatfonds’ opgetuigd om de scherpste randen van de pijn te verzachten, bijvoorbeeld door subsidies voor verduurzaming voor lagere inkomens. De vraag is of dit genoeg is om de structureel hogere energierekening het hoofd te bieden.

De energiearmoede is in elk geval nog steeds aanwezig, getuige het budget voor het Noodfonds Energie dat binnen een week al uitgeput was. Tienduizenden huishoudens grepen mis.

Veel huishoudens zullen komende winters de thermostaat lager blijven zetten om kosten te besparen. Wanneer dit echter uit pure noodzaak gebeurt en mensen in energiearmoede belanden, is dat een maatschappelijk falen. We moeten ervoor zorgen dat de weg naar een groenere toekomst niet betekent dat een grote groep mensen in een koud huis achterblijft.