Het Europese ‘prijscorrectiemechanisme’ heeft voorlopig vooral onrust veroorzaakt

21.12.2022 Jan de Wit

Het Europese ‘prijscorrectiemechanisme’ heeft voorlopig vooral onrust veroorzaakt

Maandenlang hebben Europese ministers vergaderd over een prijsplafond voor aardgas. Sinds maandag is er nu dan eindelijk het ‘prijscorrectiemechanisme’ ter hoogte van 180 euro per megawattuur, ook wel een ‘dynamisch biedlimiet’ genoemd. Landen, zoals Polen, zijn groot voorstander, maar de Intercontinental Exchange (ICE) die TTF-gasbeurs exploiteert, dreigde te vertrekken als er met de markt zou worden gerommeld. Nederland blijft tegen en Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie, onthield zich daarom van stemmen.

“Dit is een oorlog tegen onze energie, een oorlog tegen onze economie, een oorlog tegen onze waarden en een oorlog tegen onze toekomst”, zo zei Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, halverwege september in de jaarlijkse State of the Union.

Lees ook: Europese Commissie presenteert definitieve noodinterventie op de energiemarkt

De Commissie stelde toen drie zaken voor: verplichte energiebesparing voor de Europese lidstaten, een inkomstenplafond van 180 euro per megawattuur en een tijdelijke solidariteitsbijdrage voor de overwinsten van bedrijven die niet onder het inkomstenplafond vallen.

Het heeft de Europese energieministers daarna drie maanden gekost om het eens te worden over een definitief prijsplafond, dat ze zelf een ‘prijscorrectiemechanisme’ noemen omdat het politiek en economisch gevoelig ligt.

De Intercontinental Exchange (ICE) die de belangrijke TTF-gasbeurs exploiteert zei te willen vertrekken als er met de markt zou worden gerommeld. Vanwege dit soort destabiliserende maatregelen waren landen als Nederland tegen een Europees prijsplafond. Landen zoals Polen hadden het prijsplafond zelfs nog strenger gezien om Rusland harder te kunnen raken.

‘Prijscorrectiemechanisme’ kent een aantal voorwaarden
Het was een veel gehoorde klacht sinds het begin van de oorlog in Oekraïne en de enorme energiecrisis die het veroorzaakte. De markt functioneert volgens velen zoals verwacht kan worden, men is alleen niet langer tevreden met de uitkomst.

Vanuit die redenatie is ICE dan ook niet gelukkig met het voorgestelde ‘prijscorrectiemechanisme’. “Omdat de markt grotendeels werkt zoals bedoeld, is het onwaarschijnlijk dat het door de Commissie voorgestelde prijsplafond effectief zal zijn en kan het de financiële stabiliteit in gevaar brengen.”

Ook zou er een risico op minder LNG-import kunnen ontstaan. Toch is er voor een prijsplafond gekozen omdat té grote prijspieken schadelijk zijn voor burgers. Momenteel schommelt de gasprijs volgens Trading Economics net boven de 100 euro per megawattuur.

Maar hoe gaat het ‘dynamisch biedlimiet’ nou werken? Volgens Lion Hirth, professor aan de Duitse Hertie School, wordt de aardgasprijs "automatisch begrensd". Hiervoor moet de gasprijs op de TTF-beurs drie dagen boven de 180 euro per megawattuur blijven en het verschil met LNG-prijzen moet drie dagen lang tenminste 35 euro zijn.