In enkele minuten warmtepomp-geluid berekenen met online tool

11.08.2025 Evelien Schreurs

Warmtepompen veroorzaken geen overlast, mits ze op de juiste manier zijn geïnstalleerd. Om als installateur snel en eenvoudig te zien of een warmtepomp of airco op de gekozen plek binnen de geluidsnormen blijft, heeft Geluidslabel.com een tool ontwikkeld waarmee dat in enkele minuten gecheckt kan worden.

“Wij helpen installateurs om te zorgen dat de warmtepomp op een plek staat waar die aan de geluidsnormen voldoet”, vertelt Pieter van der Hoeven, mede-oprichter van Geluidslabel.com. “Overdag is die norm 45 decibel, ’s nachts is dat 40 decibel. En je moet ook kunnen aantonen dat je aan die norm voldoet. Installateurs zijn daar verantwoordelijk voor en hebben een plicht om daar goed over te adviseren.”

In de Geluidslabel-tool vul je als installateur een postcode en huisnummer in. Vervolgens kies je het type warmtepomp in dat je gaat installeren. De specificaties van de warmtepompen van grote merken staan al in de tool, maar voor andere warmtepompen kunnen die ook handmatig worden ingevuld. Sinds kort kunnen fabrikanten de geluidstool ook integreren in hun eigen digitale omgeving voor installateurs. 

Naast de warmtepomp zelf, bepaalt ook de plaats waar deze geïnstalleerd wordt hoe het geluid klinkt. “Als een warmtepomp tegen een muur staat, maakt dat meer lawaai dan wanneer die in een vrij veld staat”, vertelt Van der Hoeven. Ook houdt de tool rekening met bijvoorbeeld een schutting of een tuinmuur, ramen van de buren en de hoogte waarop een warmtepomp wordt geplaatst.

Voor het uitvoeren van deze geluidsberekeningen heeft de RVO ook een excelsheet gemaakt dat ingevuld kan worden. Maar volgens Van der Hoeven is dat nogal lastig in te vullen. Het belangrijkste voordeel van de tool is dat de berekening makkelijker en sneller gaat. Volgens van der Hoeven kost het de eerste keren een kwartier om het in te vullen, maar vervolgens vullen installateurs het in minder dan drie minuten in. Bovendien kan de geluidslabel-tool voor alle percelen een accurate berekening maken, terwijl de tool van de overheid altijd uitgaat van een rechthoekig gebied.

Mocht de berekening laten zien dat de beoogde plaats voor de warmtepomp de geluidsnormen overschrijdt, dan kan je in de tool gaan schuiven met de warmtepomp om te zien waar deze wel past. Ook is er een virtuele assistent die bijvoorbeeld een ander type warmtepomp kan adviseren. In de toekomst wordt die virtuele assistent misschien nog verder uitgebreid met mogelijkheden om rekening te houden met verschillende settings van de warmtepomp.

De tool kan nog geen berekening maken voor appartementen, zegt Van der Hoeven. “Je zit dan in verschillende woonlagen boven elkaar en de regels zijn daar net anders en specifieker, dat is wat lastiger mee te nemen in de user-interface.”

Burenruzies

Het is onder installateurs nog niet de norm om voor iedere installatie een geluidsberekening uit te voeren. Het doen van zo’n berekening is in principe wel verplicht onder de Wet kwaliteitsborging bouw (Wkb). Een installateur is bovendien aansprakelijk wanneer blijkt dat de geluidsnorm wordt overtreden en de installateur hier niet goed over heeft geadviseerd. Mochten er problemen met geluidsoverlast zijn, dan moet een installateur met berekeningen kunnen aantonen dat aan de geluidsnormen wordt voldaan.

Hoewel Geluidslabel zich richt op installateurs, krijgen ze toch soms mails van consumenten met klachten over het geluid van warmtepompen en ook steeds vaker over airco’s, vertelt Van der Hoeven. “Het is weleens gebeurd, voornamelijk met airco’s in de zomer, dat iemand ons om drie uur ’s nachts een mailtje stuurt of wij ze kunnen helpen.”

Geluidslabel.com richt zich in principe op installateurs en niet op particulieren. Wel gaat Geluidslabel een pagina op de website plaatsen voor particulieren, met tips voor particulieren die last hebben van een warmtepomp, zoals het vragen van de buren om een geluidsberekening, installateurs en adviseurs die geluidsberekeningen aanbieden, en in het uiterste geval om naar de gemeente te stappen.

Het toenemend aantal airco’s valt dus ook op bij Van der Hoeven, er staan dan ook al veel airco’s in de tool. Voor airco’s gelden dezelfde regels als voor warmtepompen, maar toch zijn er in de praktijk wel wat verschil tussen de twee. Van der Hoeven schat in dat in het gebruik van een airco net wat makkelijker te schuiven is, dat je die bijvoorbeeld in overleg met de buren de airco na een bepaalde tijd uit zet. “Maar aan de andere kant worden ze ook zo makkelijk en snel opgehangen dat je ze heel vaak op de erfgrens ziet hangen”. Voor airco’s is een geluidsberekening dus net zo belangrijk als bij warmtepompen. 

Geluids-claims fabrikanten

De claims die warmtepompfabrikanten doen over hun stille warmtepompen “zeggen precies helemaal niets” volgens Van der Hoeven. De scenario’s waarin dat geluid wordt getest komen vaak niet overeen met de manier waarop warmtepompen in de praktijk worden gebruikt. “Elke warmtepomp is heel stil als je er maar ver genoeg vandaan staat”. En bovendien meet iedere fabrikant onder verschillende omstandigheden, met verschillende buitentemperaturen, aanvoertemperaturen en verschillende afstanden van de warmtepomp.

Voor de geluidstool wordt dan ook geen gebruik gemaakt van die claims, maar wordt de data uit testrapporten gehaald, legt Van der Hoeven uit. “Het gaat dan om het geluid wat de machine produceert, wat die in de bron maakt. Met dat geluidsvermogen, niet te verwarren met geluidsdruk, daarmee moet je rekenen.”

Voor de tool is het dan ook belangrijk om data te hebben die goed met elkaar te vergelijken is. Eerst waren fabrikanten daar terughoudend in, maar nu ze zien dat ze eigenlijk heel vergelijkbare testresultaten als hun concurrenten, zijn steeds meer fabrikanten bereid hun data te leveren aan te tool, vertelt Van der Hoeven.

Van der Hoeven en zijn collega’s werken eraan om de informatie van verschillende fabrikanten zo vergelijkbaar mogelijk te maken. Zo hoeven ze geen appels en peren te vergelijken, maar appels met appels. “Dan heb je nog wel Elstar en Jonagold, we zijn nog dezelfde soort appels aan het maken, maar je ziet als je allemaal appels vergelijkt, dat het al een stuk dichter bij elkaar ligt.”

Dat die data nauwkeurig en onderling goed te vergelijken zijn, is belangrijk, vertelt Van der Hoeven, want in een dichtbevolkt land als Nederland kunnen enkele decibels wel het verschil maken tussen wel of niet aan de norm voldoen. “Zeker bij rijtjeswoningen komt het wel nauw. Daar merk je wel dat je goed moet kijken waar je hem neerzet en welke warmtepomp je kiest.”