Remeha heeft gisteren een tweede productielijn geopend in Apeldoorn. Vanaf volgend jaar zullen er 140.000 Elga Ace hybride warmtepompen per jaar worden gemaakt, daarmee is het de grootste warmtepompfabriek van Nederland. Lang riepen warmtepompproducenten om duidelijkheid van het kabinet, die kregen ze uiteindelijk in de hybride warmtepompnorm vanaf 2026. Voor Remeha het signaal om de productiecapaciteit fors uit te breiden.

Juni vorig jaar stuurde minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten, mede namens Hugo de Jonge, minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, het Actieplan hybride warmtepompen naar de Tweede Kamer. Om de verduurzaming van de gebouwde omgeving te versnellen moest de hybride warmtepomp worden gestimuleerd.

De hybride warmtepomp kan hier namelijk op twee manieren aan bijdragen. Ten eerste als tussenstap richting een all-electric warmtepomp en ten tweede als eindoplossing in combinatie met groen gas of groene waterstof. Hiervoor moesten de bekendheid van de hybride warmtepomp bij consumenten en installateurs, de communicatie, de kosten en de productie- en installatiecapaciteit worden verbeterd.

Daarbij introduceerde het kabinet ook de hybride warmtepompnorm. Vanaf 2026 is het verplicht om bij vervanging van de cv-ketel een efficiënter, duurzamer alternatief te nemen. Tenzij deze niet past in de woning, niet in staat is om comfortabel en kostenefficiënt te verwarmen of wanneer de wijk binnen tien jaar overgaat op een warmtenet.

“Een hybride warmtepomp wordt het minimum, dat is wat mij betreft de insteek”, verduidelijkte Frank Agterberg, voorzitter van de Vereniging Warmtepompen, later in een interview met Warmte365. “Een all-electric warmtepomp moet zo geen uitzondering worden, want het doel blijft om Nederland helemaal aardgasvrij te krijgen in 2050.”

Enorme productiecapaciteit dankzij samenspel bedrijfsleven en kabinet
Dat de hybride warmtepompen niet de enige oplossing richting een aardgasvrij Nederland is, is ook bij Remeha geland. De van oorsprong leverancier van cv-ketels is zijn eigen warmtetransitie aan het maken richting het leveren van duurzame binnenklimaatsystemen. Dat betekent dat er bij Remeha wordt ingezet op elektrische oplossingen, oplossingen met duurzame gassen en systemen voor warmtenetten.

Op de nieuw geopende productielocatie zullen er echter alleen hybride warmtepompen worden gemaakt. Het is de bedoeling dat er dit jaar nog 50.000 exemplaren van de Elga Ace hybride warmtepompen worden gebouwd in de fabriek. Vanaf volgend jaar moeten dit er 140.000 per jaar worden.

“De opening van deze fabriek zal de beschikbaarheid van hybride warmtepompen in de Nederlandse markt aanzienlijk gaan helpen. Volgende maand verwachten wij de leveringsachterstanden helemaal te hebben ingelopen. Wij willen onze sterke positie verder gaan uitbouwen als marktleider op het gebied van duurzame verwarmingsoplossingen”, aldus Arthur van Schayk, algemeen directeur van Remeha. “140.000 warmtepompen per jaar, we gaan het gewoon doen.”

Daarbij bedankt hij ook de aanwezige demissionaire ministers Jetten en De Jonge voor de duidelijkheid die het kabinet heeft gegeven aan de sector met de hybride warmtepompnorm en bijbehorende actieplan. Als deze er niet waren gekomen dan waren de investeringen voor de enorme hybride warmtepompfabriek er vermoedelijk ook niet gekomen.

“Dit is een belangrijke ontwikkeling”, stelt De Jonge. “We zijn bewust begonnen met een normering om de producenten investeringszekerheid te kunnen bieden en installateurs het signaal te geven dat het hiernaartoe zou gaan.”

Een goed voorbeeld dat het Nederlandse poldermodel nog altijd functioneert. “De overheid heeft hier reactief gehandeld op een vraag om duidelijkheid vanuit het bedrijfsleven”, zegt Jetten. “Dat samenspel is belangrijk, want dit gaat ook heel duidelijk om werkgelegenheid in Nederland.”

Beide ministers riepen daarbij alle partijen op om hiermee door te gaan, want “het klimaat stopt niet”. Hierbij refereerden ze naar de recente oproep aan hun eigen demissionaire kabinet om niet met het energie- en klimaatbeleid te stoppen. Hierover zal de Tweede Kamer besluiten op 12 september wanneer duidelijk welke onderwerpen controversieel worden verklaard.

Toegenomen enthousiasme sinds het Demonstratieproject Hybride Warmtepompen
Een belangrijke reden om aan het huidige warmtepompenbeleid te blijven vasthouden is het Demonstratieproject Hybride Warmtepompen. Uit dit onderzoeksproject blijkt dat hybride warmtepompen in de praktijk nog veel beter presteren dan verwacht.

In ongeveer tweehonderd zeer verschillende woningen werden hybride warmtepompen geïnstalleerd en gemonitord. Het gemiddelde gasgebruik nam met 75 procent af, waardoor er gemiddeld zo’n 1.000 euro per huishouden per jaar werd bespaard. Ondanks dat er 2.360 kilowattuur extra elektriciteit werd verbruikt.

“Je wilt toch zeker weten of de aannames die je doet deugdelijk zijn. Een gemiddelde gasbesparing van 75 procent is echt heel veel en veel meer dan we hadden verwacht. Deze onderzoeksresultaten zijn echt de bevestiging dat we de goede keuze hebben gemaakt met de hybride warmtepompnorm”, zegt De Jonge.

Hoewel een deelnemende woning aan het Demonstratieproject Hybride Warmtepompen een gasbesparing van ruim 90 procent realiseerde, deed er ook een woning mee waar er minder dan 40 procent gas werd bespaard. “Iedere woning is anders en zal daarom andere resultaten laten zien, dat moeten we ook gewoon durven zeggen”, aldus Van Schayk. De juiste techniek moet op de juiste plaats worden geïnstalleerd.

Ook de consument omarmt de hybride warmtepomp
De eerste signalen dat de inzet op de hybride warmtepomp zijn vruchten begon af te werpen, kwamen onlangs toen de Vereniging Warmtepompen onlangs de halfjaarcijfers bekendmaakte. Hierin zijn er 85.000 warmtepompen geïnstalleerd in de woningbouw, 80 procent meer dan in de eerste helft van 2022. Over heel 2023 zouden er 170.000 warmtepompen bij kunnen komen.

Drie maanden later staat die prognose nog altijd. Bovendien zijn er inmiddels al net zoveel warmtepompen verkocht als vorig jaar: 110.000 stuks. Van de verwachte 170.000 zullen er vermoedelijk zo’n 120.000 in de bestaande bouw worden geïnstalleerd, waarbij met name de hybride warmtepomp aan een sterke opmars bezig is.

“Sinds de inval van Rusland in Oekraïne en de stijging van de gasprijzen is er vooral veel vraag naar hybride warmtepompen. En de subsidie die de overheid geeft op de aanschaf van een warmtepomp helpt natuurlijk ook”, aldus Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland.

Meer installateurs blijven wenselijk
Dan is er nog een laatste hobbel die de aanwezigen adresseren: het technisch personeelstekort. “Hiervoor moeten wij intensief samenwerken met de installatiebranche”, concludeert Van Schayk. “We moeten gaan trainen, trainen, trainen.”

Die boodschap is ook aangekomen in de installatiesector ziet Terpstra. “Cv-monteurs en zij-instromers kunnen snel worden opgeleid. Ze kunnen binnen zes maanden het mbo-deelcertificaat Installeren en in bedrijf stellen van hybride warmtepompen behalen. De hybride warmtepompnorm is hét houvast voor de rijksoverheid en de maakindustrie, maar ook voor installateurs.”

Zowel Terpstra waren er ook bij toen eind vorig jaar de eerste deelcertificaten werden uitgereikt. Daarnaast kwam de branche met een Aanvalsplan Techniek, dat in grote mate werd overgenomen in het uiteindelijke Actieplan Groene en Digitale Banen. Hiermee moet het tekort aan technisch personeel structureel worden verkleind in de komende jaren.