Een verhoging van 1,1 miljard euro van de Nederlandse afdracht aan de Europese Unie, dat is wat het gaat kosten, wanneer besloten wordt om het Social Climate Fund (SCF) onderdeel te maken van het Meerjarig Financieel Kader (MFK). Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra deelde vrijdag zijn plannen met de Tweede Kamer.

Frans Timmermans, eurocommissaris en vicepresident van de Europese Commissie, presenteerde op 14 juli 2021 het Fit for 55-pakket voorstellen om invulling te geven aan het juridisch bindende Europese broeikasgasreductiedoel van ten minste netto 55 procent in 2030 ten opzichte van 1990. Het SCf maakte hier onderdeel vanuit en is erop gericht om enerzijds tegemoet te komen aan eventuele lastenstijgingen voor burgers, kleine bedrijven en transportgebruikers als gevolg van het aangescherpte klimaatbeleid en anderzijds voor specifieke emissiereducerende maatregelen.

Totale kosten
De totale kosten van het voorgestelde plan bedragen 23,7 miljard euro. Deze extra kosten waren nog n iet voorzien toen het MFK werd vastgesteld. Nederland zal in 2025 100 miljoen euro extra afdragen, en in 2026 en 2027 elk jaar 500 miljoen euro. Daarmee komen de totale kosten 1,1 miljard euro hoger uit.

Vraagtekens
Hoewel het kabinet bij de beoordeling van het Commissievoorstel voor het SCF heeft aangegeven dat het positief is dat er aandacht is voor de sociaaleconomische effecten van de voorgestelde klimaatmaatregelen, zijn er vraagtekens gezet bij de voorgestelde totale omvang van het fonds en bij de mogelijkheid tot het verstrekken van directe inkomenssteun om de impact van energieprijsstijgingen te adresseren. Ook heeft het kabinet in de beoordeling van het Fit for 55-pakket aangegeven terughoudend te zijn ten aanzien van nieuwe fondsen en het openbreken van het MFK.

Nog geen integrale beoordeling
Ondanks dat Nederland terughoudend is over hogere afdrachten voor het SCF, zal het de voorgestelde aanpassing van het MFK integraal beoordelen in samenhang met de verdere Nederlandse inzet voor het Fit for 55-pakket en deze bezien in de context van de bredere klimaatambities en de inzet op kostenefficiëntie en evenwichtige kostenverdeling van maatregelen. Ook zullen in deze afweging alle reeds beschikbare middelen voor de klimaattransitie, onder andere in het kader van het EU-herstelfonds en het MFK worden betrokken.

Op dit moment zijn de inhoudelijke onderhandelingen om tot een ambitieus Europees klimaatbeleid en CO2-reductie te komen nog niet in een vergevorderd stadium. Pas wanneer dat het geval is kan de integrale beoordeling pas worden gemaakt. Nederland vindt het daarom van belang om eerst te focussen op die inhoudelijke onderhandelingen.