Door leningen te verstrekken maakt het Nationaal Warmtefonds verduurzaming mogelijk voor alle woningeigenaren. Daarbij willen zij vooral huishoudens helpen die dat anders niet zouden kunnen betalen. Hoewel deze groep steeds vaker leningen aanvraagt, wil het Nationaal Warmtefonds dat deze groep nog beter vertegenwoordigd wordt in de aanvragen.

Via het Nationaal Warmtefonds kunnen woningeigenaren een lening aangaan voor het nemen van isolatiemaatregelen, of voor het aanschaffen van een warmtepomp, zonnepanelen en sinds kort ook voor een thuisbatterij als de woningeigenaar al zonnepanelen heeft, vertelt Fiona Hamberg, nationaal accountmanager bij het Nationaal Warmtefonds.

Het aantal aanvragen is de afgelopen jaren sterk gegroeid en de focusgroep – mensen met een lager inkomen of mensen die te maken hebben met energiearmoede – wordt daarin steeds beter vertegenwoordigd, vertelt Hamberg. Het bereiken van die doelgroep is volgens haar ook belangrijk voor het Nationaal Warmtefonds, omdat mensen die er anders geen geld voor hebben, toch hun woning kunnen verduurzamen.

Het Nationaal Warmtefonds is opgericht in 2013, op verzoek van het Rijk, met als doelstelling het helpen verduurzamen van de gebouwde omgeving. Zowel woningeigenaren als VVE’s kunnen aanspraak maken op het fonds.

Verduurzaming voor 98 procent van de woningbezitters
Met een lening van het Nationaal Warmtefonds mag zo goed als iedere woningbezitter geld lenen om diens woning te verduurzamen. Zo mogen ook mensen van 75 jaar of ouder en mensen met een negatieve BKR-registratie een lening afsluiten.

Hamberg: “We werken niet met inkomensgrenzen waarbinnen je wel of niet een lening kan krijgen. De eerste vraag die we aan particuliere aanvragers stellen, is of ze eigenaar van de woning zijn en of die er ook zelf woont. Als dat zo is, hebben we eigenlijk voor iedereen een financieringsaanbod.”

Daarmee komt 98 procent van de woningbezitters in aanmerking, vertelt Hamberg. “In die zin mag wat ons betreft, het zetten van duurzame stappen, energiezuinig en comfortabel wonen, niet exclusief zijn. Dat moet voor elke woningeigenaar binnen handbereik liggen.” Alleen mensen die geen geld mogen lenen omdat zij in de schuldsanering zitten, komen niet in aanmerking voor een lening bij het Nationaal Warmtefonds.

Het inkomen dat mensen hebben, speelt niet mee bij het al dan niet krijgen van een lening bij het Nationaal Warmtefonds, maar het bepaalt wel de rente die over de lening moet worden betaald. Als een huishouden een verzamelinkomen onder de 60.000 euro heeft, hoeft er geen rente betaald te worden. Bij een hoger inkomen wordt er wel rente gerekend, die ter hoogte is van de hypotheekrente met Nationale Hypotheek Garantie. 

22.618 leningen in 2023
In 2023 verstrekte het Nationaal Warmtefonds leningen voor de verduurzaming van 22.618 huishoudens, 30 procent meer dan in 2022. Het overgrote deel (84 procent) van de leningen werd verstrekt aan particulieren. In totaal waren de leningen goed voor 267 miljoen euro.

Gemiddeld neemt de energievraag van een huishouden waar maatregelen zijn genomen met financiering van het Nationaal Warmtefonds met 19 procent af. Daarmee zou er jaarlijks 186.318 gigajoule energie bespaard worden, ofwel de uitstoot van 5.480 huishoudens.

In 2023 werden er 18.929 leningen aan particulieren verstrekt, dat is 67 procent meer dan in 2022 (11.308 leningen). Bij particulieren zijn zonnepanelen verreweg de meest populaire maatregel waar een lening voor werd aangevraagd, daar ging in 2023 meer dan de helft van de aanvragen naar uit. Daarna volgen isolerende maatregelen (hoogrendementsglas, isolerende deuren en dakisolatie) en warmtepompen.

Waar VVE’s eerst vooral bezig waren met instandhouding van hun gebouwen, zijn ze ondertussen steeds meer bezig met verduurzaming, ziet Hamberg. In 2023 werden er 251 leningen (258 miljoen euro) verstrekt aan VVE’s, tegenover 155 in 2022. Dit ging vooral om leningen voor isolerende maatregelen (hoogrendementsbeglazing, gevelisolatie, dakisolatie en vloerisolatie) en zonnepanelen.

De juiste groep bereiken
De lening is ook af te sluiten in combinatie met de ISDE, ze kunnen elkaar juist versterken, volgens Hamberg. “Hoe meer maatregelen je uitvoert, des te meer subsidie je kunt benutten. Maar dan moet je wel geld hebben om die maatregelen uit te voeren.” Door regelingen te stapelen kunnen mensen dus grotere duurzame stappen zetten.

Het jaarrapport van het Nationaal Warmtefonds meldt: “Huiseigenaren met een laag inkomen in combinatie met een hoge energierekening en een slecht geïsoleerde woning kennen vaak energiearmoede. Deze groep maakt relatief weinig gebruik van de gunstige subsidie- en leenmogelijkheden voor verduurzaming.”

Die groep doet dus steeds vaker aanvragen, maar mag nog beter vertegenwoordigd worden, vindt Hamberg. Daarom start het fonds in het najaar een campagne die met name gericht is op huishoudens met een verzamelinkomen tot 60.000 euro.

Ook aannemers, warmtepompfabrikanten en installateurs kunnen helpen door te wijzen op de mogelijkheden van een lening bij het Nationaal Warmtefonds, “Als je aan woningeigenaren een voorstel doet dat toch best wel kostbaar is, kan je ze wijzen op en informeren over de mogelijkheden van subsidie en financiering”, zegt Hamberg. “Het begint bij de informatie krijgen die zorgt dat je een goede keuze kunt maken.”

“Binnen nu en een aantal jaren, zeg 2030, willen we 500.000 woningeigenaren hebben geholpen. Dan moet je denken aan een balanstotaal van 7 miljard euro. Dan ben je fors aan het investeren met elkaar in duurzame stappen en energiezuinig wonen”, vertelt Hamberg. “Het belangrijkste is, comfortabel en energiezuinig wonen moet gewoon voor iedereen toegankelijk zijn. Dat was het voorheen niet en dat wordt het steeds meer. Dus daar zijn we heel blij mee en ook trots op.”