Datacentra blijven voer voor discussie, zo ook deze week weer. Advocatenkantoor Stibbe wijst erop dat de sturing door de provincie Noord-Holland in het aantal centra, een onduidelijke juridisch basis heeft. Daarnaast kreeg Tweede Kamerlid Joost Eerdmans (JA21) antwoord op zijn vragen aan staatssecretaris van Klimaat en Energie Dilan Yesilgöz-Zegerius. Hij stelde dat ‘het op grote schaal aantrekken van datacenters, op gespannen voet staat met het uitrollen van de RES’.

In Amsterdam en Haarlemmermeer zijn er de afgelopen jaren drie hyperconnectiviteitsclusters ontwikkeld, maar Stibbe denkt dat er weleens een einde zou kunnen komen aan die groei. “Beide gemeenten maximeren de groei, daarnaast stelt met name Amsterdam duurzaamheidseisen”, schrijft het kantoor. “Niet alleen deze gemeenten, ook de provincie Noord-Holland trekt de teugels aan.”

Nieuwe datacenters zijn alleen nog toegestaan in de gemeenten Amsterdam, Haarlemmermeer, Diemen en Hollands Kroon, als deze duurzaam en landschappelijk worden ingepast en hun eigen inkoopstation aansluiten op het netwerk van TenneT.

Stibbe betwijfelt of dit provinciale conceptbeleid voor de rechter stand zou houden vanwege de Dienstenrichtlijn. Deze richtlijn schrijft dat ‘ondernemers zich in Nederland vrij moeten kunnen vestigen of tijdelijk hun diensten kunnen aanbieden’.

Extra energievraag datacentra
Een belangrijk punt van discussie rondom het wel of niet vrijelijk laten vestigen van datacentra is de hoeveelheid energie die ze gebruiken. Kamerlid Eerdmans wilde daarom van de staatssecretaris weten waarom de extra energievraag vanuit de industrie en datacenters pas op 28 april uit een brief aan de Kamer bekend werd gemaakt.

Volgens Yesilgöz was dit eerder ‘nog onvoldoende zeker om een realistische potentie aan te geven’. Inmiddels heeft de Stuurgroep Extra Opgave dat recent in kaart gebracht. Hieruit blijkt dat datacentra in 2030 tussen de 5 en 15 TWh aan elektriciteit nodig zullen hebben. Afhankelijk van de uitbreidingsmogelijkheden van de huidige datacentra en eventuele nieuwe centra.

Hoe het elektriciteitsverbruik van datacentra er in 2050 is ‘nu erg moeilijk in te schatten’, stelt de staatssecretaris. “Voor 2050 hebben de netbeheerders een aanname gedaan van 16 TWh elektriciteitsvraag van datacenters in 2050.”

Maar uit een gevoeligheidsanalyse van de netbeheerders bleek dat die vraag bij een 6 procent groei per jaar van datacenters op een elektriciteitsvraag van in totaal 79 TWh in 2050 zou kunnen uitkomen.

Koppeling met duurzame warmte
Eerdmans wou ten slotte van de staatssecretaris horen of zij zijn mening deelde ‘dat het op grote schaal aantrekken van datacenters, op gespannen voet staat met het uitrollen van de RES’. Yesilgöz wijst hem erop dat datacentra ‘niet actief worden aangetrokken door de Rijksoverheid’.

“Het is daarbij wel van belang dat we zorgvuldig en selectief omgaan met de vestiging van datacenters”, zo leest haar schriftelijke reactie. Zij stelt dat decentrale overheden de keuzes over vestigingslocaties van bedrijven maken en deze kunnen afstemmen met onder andere de Regionale Energie Strategie en Transitievisie Warmte.

Advocatenkantoor Stibbe schrijft ook dat initiatiefnemers meer kans hebben wanneer zij oog hebben voor duurzame energie-initiatieven. “Initiatiefnemers kunnen hun kansen op overheidsmedewerking vergroten door veel aandacht te besteden aan duurzaamheid, de levering van warmte aan warmtenetten, landschappelijke inpassing, intensief en meervoudig ruimtegebruik en door het tonen van maatschappelijke betrokkenheid.”