Er staat veel druk op de hele installatiesector waardoor ook de wachttijd voor airco’s hoog oploopt. Sommige consumenten moeten een aantal maanden wachten op de installateur, maar er zijn ook verhalen van installateurs die tot een jaar vooruit volgeboekt zitten. Om dat tekort aan technisch personeel in te dammen wordt alles op alles gezet om nieuwe mensen aan te trekken. Van studenten tot oud-vliegtuigtechnici: de Nederlandse Vereniging voor ondernemingen op het gebied van Koudetechniek en Luchtbehandeling (NVKL) haalt alles uit de kast om personeel snel en goed op te kunnen leiden.

Dit is het derde en laatste deel van de reeks 'Wordt Nederland een aircoland?'. Lees hier deel 1 en hier deel 2.

Het tekort aan mankracht anno 2021 heeft natuurlijk niet alleen te maken met de toegenomen populariteit van de airco. Andere redenen zijn de algehele vergrijzing en de energietransitie, die respectievelijk het aantal installateurs verkleinen en de vraag naar hen vergroten. Toch speelt het tekort aan handen volgens NVKL-directeur Coen van de Sande al langer.

Strengere eisen
“Technologie wordt steeds belangrijker in nagenoeg alle sectoren die wij met onze leden bedienen, denk aan woningen, de horeca, de zorg, de industrie en de hele voedselketen (van productie tot supermarkten). Het speelt een grotere rol in onze gehele samenleving”, legt Van de Sande uit. Was het vroeger voldoende als een café voorzien was van een bescheiden airco aan de muur, tegenwoordig zijn er allemaal eisen vastgesteld op het gebied van koeling en ventilatie waar panden aan moeten voldoen.

Verbreding
De nieuwe installateur moet er volgens Van de Sande met name rekening mee houden dat integratie een grote rol is gaan spelen in allerhande technologie. “Waar je voorheen een apart apparaat nodig had om te koelen, te verwarmen en te ventileren, vind je alle drie de functies nu in hetzelfde toestel. Je moet je dan ook breder oriënteren. Die verbreding vraagt nu eenmaal meer van de vakmensen.”

Momenteel gaan we in Nederland actief van het aardgas af. Maar ondanks dat veel ketels vervangen worden door warmtepompen, blijft ook de hybridemodule een interessante tussenoplossing. Om die te mogen installeren moet je voor zowel het ‘traditionele gasdeel’ als voor het warmtepompdeel gecertificeerd zijn, waarschuwt Van de Sande.

Tijd zal leren
Dat brengt Van de Sande bij een ander aandachtspunt: “Je kunt bijvoorbeeld een wettelijk verplicht certificaat voor F-gassen in tien dagen gehaald hebben, maar dat maakt je geen vakman. Je hebt slechts het papiertje. Het vak leer je pas door langer mee te draaien in de praktijk en een volwaardige monteursopleiding te volgen.”

De nieuwe installateurs moeten volgens Van de Sande snappen dat alle apparaten verder geïntegreerd raken. Systemen in huis worden smart gemaakt en werken onderling samen. “De installateur kan zich onderscheiden door een totaalpakket aan te bieden, één vakman die alles installeert en verbindt. De uitdaging op het gebied van kennis en kunde is groot.”

1 miljoen woningen
Volgens de NOS werden er vorig jaar meer dan 185.000 airco’s verkocht aan particulieren. Exclusief mobiele units, en ook kantoren en ziekenhuizen zijn daar niet bij meegeteld, benadrukt Van der Lee. “Er komen de komende tien jaar 1 miljoen woningen bij die waarschijnlijk allemaal een airco nodig hebben.”

“Het is een zelfversterkende negatieve spiraal”, waarschuwt hij. “Twee jaar geleden gaf Diederik Samson aan airco’s niet mee te nemen in het klimaatakkoord omdat het aandeel klein zou zijn. Hoelang zal het nog duren voordat het probleem gerealiseerd wordt?”

Hittegolven
De belastende vraag naar aircosystemen en het tekort aan vakmensen om ze te installeren zal nog jaren blijven aanhouden, vreest Peter Siegmund, Expert Klimaat bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut. “Mede door het vele thuiswerken.” Volgens hem hoeven we echter niet bang te zijn dat het straks niet meer uit te houden is in Nederland, mede dankzij gewenning. “Warmere periodes moet je kunnen accepteren en uitzitten. Als je een aantal hittegolven mee hebt gemaakt, weet je dat het slechts tijdelijk is.”

Er zullen voldoende koude dagen blijven om niet gek te hoeven worden, meent de klimaatexpert. Ondertussen gaan we meer hittegolven meemaken. “Je ziet vooral dat de koudste en warmste dagen warmer worden. Het zijn de uitersten door het jaar heen die het meest gaan veranderen. Het jaargemiddelde neemt minder snel toe.” Zelf heeft Siegmund geen airco in huis. “Ik heb een grote boom voor mijn huis staan. Dat scheelt enorm.”

Meer interessante artikelen en analyses over de duurzame warmtesector? Lees hier onze beurscatalogus.