De Nederlandse industrie kan een forse bijdrage leveren aan het snel verminderen van de benodigde aardgasvraag. Door op verschillende manieren zuiniger met energie om te gaan, kan structureel zo’n 1,5 miljard kubieke meter aardgas bespaard worden.

Het besparingspotentieel van de Nederlandse industrie is gelijk aan jaarlijkse gasverbruik ruim 1,2 miljoen huishoudens. Dit is met relatief eenvoudige ingrepen te realiseren, blijkt uit onderzoek door Berenschot. "Hier ligt een kans voor de korte termijn, zónder grote procesaanpassingen, die topprioriteit moet krijgen", aldus Natuur & Milieu.

Eenvoudige maatregelen
De industrie is de sector met het hoogste gasverbruik in Nederland, met zo’n 30 procent van het totaal. De chemische industrie, en in het bijzonder de kunstmestproducenten, zijn daarbinnen grootverbruikers.

Er zijn diverse mogelijkheden om snel het aardgasverbruik van de industrie te verminderen, zonder dat ingrijpende aanpassingen in het productieproces nodig zijn. Bedrijven laten die kans nu vaak nog liggen en verzaken voor een belangrijk deel hun wettelijke energiebesparingsplicht. Een aantal van deze relatief eenvoudige ingrepen zijn hergebruik van warmte en isolatiemaatregelen.

Energiebesparingswetgeving
Directeur programma’s van Natuur & Milieu Rob van Tilburg: "Door middel van een aantal ingrepen is het aardgasverbruik dus in elk geval 16 procent omlaag te brengen. Hiervoor hoeft niet eens het productieproces te worden stilgelegd. Het is echt laaghangend fruit. Bovendien is het in het kader van de uitgebreide energiebesparingswetgeving vanaf volgend jaar voor alle bedrijven verplicht."

Alleen al het hergebruik van warmte binnen de industrie kan evenveel aardgas besparen als het totale aardgasverbruik van alle huishoudens in de gemeente Utrecht. Van Tilburg: "Energiebesparing moet nu eindelijk  topprioriteit krijgen. Met de hoge gasprijzen is het nu heel snel rendabel al het technisch potentieel aan besparing te verzilveren. Dit leidt tot een structurelere verduurzaming dan het tijdelijk stilleggen van productieprocessen, zoals nu gebeurt vanwege de gascrisis. De relatief eenvoudige ingrepen snel doorvoeren is het minste wat de industrie nu kan doen. Zo worden we minder afhankelijk van aardgas én stoten we minder CO2 uit."

Besparing 2,6 megaton CO2
Met een combinatie van maatregelen op korte termijn is een CO2-besparing van 2,6 megaton mogelijk, vanuit een besparing van zo’n 1,5 miljard kubieke meter aardgas, berekende Berenschot. Per 1 januari wordt de bestaande energiebesparingsplicht die al voor kleine bedrijven bestaat uitgebreid, waardoor vanaf dan ook grote bedrijven aan die plicht moeten voldoen.

Van Tilburg: "Dat is een goede eerste stap, want door die uitzondering is er veel energie verloren gegaan. Maar is meer voor nodig, omdat handhaving complex blijft. Wij pleiten daarom voor een striktere energiebesparingsplicht met strengere normen. Verleg daarbij de bewijslast naar de bedrijven zelf. Dat betekent dat alle maatregelen genomen moet worden en een bedrijf zelf met argumenten moet komen wanneer het dit niet doet. Daarnaast helpt het als bedrijven kennis en best practices delen. De overheid kan dit faciliteren."