200 miljoen voor bouwen en isoleren met vezelgewassen

09.11.2023 Simone Tresoor

200 miljoen voor bouwen en isoleren met vezelgewassen
©Gramitherm

Hennep, olifantsgras en vlas, dat zijn de isolatiematerialen waar de bouw de komende jaar op over moet als het aan het demissionaire kabinet ligt. Het kabinet maakt vanuit het Klimaatfonds 200 miljoen euro vrij om de komende jaren het gebruik van biobased bouwmaterialen aan te jagen, dat meldt de Rijksoverheid.

25 miljoen euro hiervan is bestemd om tot 2025 een markt op te zetten die concurrerend is ten opzichte van ‘traditionele’ materialen als glas- en steenwol. De overige 175 miljoen moet die markt vervolgens versterken. De gewassen als hennep, olifantsgras en vlas komen van de akker en stoten geen CO2 uit bij de productie, maar slaan juist CO2 op als ze groeien en houden dat vast als ze worden toegepast.

Kansen voor boeren
Voor boeren die de intensieve veeteeld willen verlaten kan het verbouwen van dit soort gewassen  een uitkomst bieden. Het moeilijke is alleen dat er momenteel nog geen afzetmarkt is. Het aanplanten van een hectare olifantsgras kost ruim drie keer zoveel als hectare snijmaïs en het duurt drie jaar voordat de boer voor het eerst kan oogsten. Doordat het aanbod nog relatief klein is, willen bouwbedrijven nog niet helemaal overschakelen op vezelgewassen.

Om deze impasse te doorbreken hebben demissionair ministers Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) en Piet Adema (Landbouw, Natuur en Visserij) een plan gepresenteerd om de Nederlandse bouwsector in een paar jaar tijd voor een groot deel met biobased materialen te laten werken.

Banken en fabrieken
De komende twee jaar moeten er ‘ketens’ tussen boeren en bouwers worden opgezet zodat er een markt voor biobased bouwmaterialen ontstaat. Het belangrijkste is dat zowel de vraag als het aanbod van vezelgewassen worden aangejaagd. Meer boeren moeten de vezelgewassen verbouwen, waardoor de prijs daalt. Maar ook banken moeten gaan meedenken over de financiering en er gaat geld naar fabrieken die de vezels gaan verwerken.

Bij grote aanbestedingen via Rijkswaterstaat, het Rijksvastgoedbedrijf, ProRail of woningcorporaties, kan de overheid bij de gunning bouwbedrijven voortrekken als zij met biobased materialen gaan werken.

Tot slot wordt er al gewerkt aan certificaten voor de bouwmaterialen zodat duidelijk is dat ze minimaal zo veilig zijn als glas- en steenwol en zo moet bij bouwbedrijven vertrouwen groeien in vezelgewassen. De materialen moeten immers tientallen jaren meegaan en stevig, brandveilig en schimmelvrij blijven.

Als de markt in 2025 op poten staat, wil het kabinet die met nog eens 175 miljoen euro versterken zodat er genoeg vraag en aanbod is om van vezelgewassen de standaard te maken.