Deze week verschenen er in de media verschillende stukken waarin kritiek werd geuit op het tempo waarop huizen in Nederland van het aardgas worden gehaald. Ironisch genoeg verscheen er vervolgens kritiek op de kritiek. Onder meer Olof van der Gaag, directeur van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), was het niet eens met de negatieve toon waarmee de proeftuinen onder vuur kwamen te liggen.

“Nee, het gaat inderdaad niet snel genoeg.” Dat is Van der Gaag het in ieder geval eens met de critici. “Maar dat is niet ongewoon bij een grootschalig project. Er wordt in het stuk uit de Volkskrant enkel gekeken naar de hoeveelheid huizen die écht van het aardgas af zijn gestapt. Maar er worden ondertussen met name kleinere stappen gezet , zoals het isoleren van woningen en het installeren van zonneboilers.”

Van der Gaag beaamt dat we ons in een cruciaal jaar bevinden, mede doordat dit een verkiezingsjaar is. “Dit jaar moeten er een nieuw kabinet en een regeerakkoord komen die de energietransitie hoog op de prioriteitenlijst hebben staan.”

Businesscase

Met name een goede businesscase is van groot belang om de energietransitie breed gedragen te maken en het aardasvrij maken van woningen te versnellen. “Er wordt sterk gekeken naar de terugverdientijd van een investering. Bij zonnepanelen is de terugverdientijd meestal zo’n 7 jaar. Dit zorgt voor een grote bereidheid om te investeren. Een robuuste businesscase over duurzame verwarmingssystemen die de kosten tegen de baten afweegt en risico’s in acht neemt zal investeerders overtuigen.”

Veel consumenten zijn niet voldoende op de hoogte van welke alternatieven voor de cv-ketel er op de markt te vinden zijn. “Niet iedereen weet van het bestaan van de ISDE af. En dat je dus eigenlijk gewoon geld toegeschoven krijgt voor de aanschaf en installatie van een warmtepomp.” Als de algemene bekendheid van de duurzame warmtepomp toeneemt, ligt er volgens Van der Gaag echter weer een ander gevaar op de loer. “De ISDE-pot kan opraken. De subsidie is een goed argument, maar het wegvallen hiervan kan mensen ervan weerhouden om een warmtepomp aan te schaffen.” Dat subsidiepotjes geen bodemloze put zijn merken we vaker. “Er is ook een subsidie voor elektrische auto’s bijvoorbeeld. De subsidie die beschikbaar werd gesteld voor 2021 voor de aanschaf van zo’n auto was al op 1 januari op.”

Stadsverwarming

Zelf heeft Van der Gaag een woning met stadsverwarming. De positieve gevolgen van kennisverspreiding op de transitie heeft hij zelf ondervonden. “Onlangs liet ik mijn huis taxeren, waarbij de makelaar aangaf dat de aansluiting op stadsverwarming een positief verkooppunt is.” Enkele jaren geleden was dit nog heel anders, weet Van der Gaag: “Een paar jaar terug zag ik nog een billboard staan bij braakliggende grond, waar reclame werd gemaakt voor een aankomende woonwijk. Als pluspunt werd genoemd dat de nieuwbouwwoningen geen gebruikmaakten van stadsverwarming.” In enkele jaren is het imago van het fenomeen stadsverwarming of warmtenet dan ook van negatief naar positief gegaan. “Dit komt doordat het bewustzijn groeit.”

2030 is morgen

Het behalen van de klimaatdoelen in 2030 is volgens ingewijden nog haalbaar. Maar er is ook een uitweg. “Mochten de doelen niet concreet gehaald kunnen worden, daarmee bedoelende dat er écht niet voldoende huizen van het gas kunnen worden afgehaald, dan is er een soort nooddeurtje: Aardgasvrij-ready”, stelt Van der Gaag. Met aardgasvrij-ready wordt bedoeld dat woningen bouwkundig en installatietechnisch klaar zijn voor loskoppeling van het aardgasnet, en aangesloten kunnen worden op een alternatieve energie-infrastructuur. De daadwerkelijke afkoppeling en aansluiting kunnen later plaatsvinden zonder al te veel moeite en ongemak voor de bewoners.

Nog belangrijker is het volgens Van der Gaag dat er snel gehandeld wordt. “Dit jaar moeten de knopen worden doorgehakt, anders redt Nederland het definitief niet. 2030 is morgen.”