Een particulier die zelf een warmtepomp installeert, is dat een goed idee?

04.04.2023 Simone Tresoor

Een particulier die zelf een warmtepomp installeert, is dat een goed idee?

We weten het allemaal: als je nu een warmtepomp wil, dan moet je even geduld hebben. Want er zijn leveringsproblemen en het duurt ook wel even voordat de vakman tijd voor je heeft. Maar wat nu als je zelf een ‘handige Harry’ bent? Kun je het zelf doen en is dat wel verstandig?

Het wereldwijde web laat bij de zoekopdracht ‘zelf een warmtepomp installeren’ direct een aantal YouTube-filmpjes zien. Maar in de zoekresultaten komen ook direct de leveranciers bovendrijven met duidelijke taal: "Ook al ben je handig, vergis je niet, wij leiden niet voor niets vakmensen op."

Minder efficiënte installaties verbranden je uitgespaarde geld
Zo zet Nefit Bosch de voordelen van een door een vakmens geïnstalleerde warmtepomp nog maar eens op een rijtje: je hebt profijt van de ervaring en kennis van een vakmens, je weet dat de installatie vakkundig is aangelegd, je behoudt de fabrieksgarantie én je hebt recht op subsidie. Ook kan een vakmens je informeren welke warmtepomp er het geschiktst is voor de woning en hoe je de ventilatie of isolatie kan aanpakken.

En ook niet onbelangrijk: de warmtepomp moet worden ingeregeld. Een warmtepomp gaat ongeveer vijftien jaar mee. Wordt er een inschattings- of berekeningsfout gemaakt, dan heb je vijftien jaar lang een minder efficiënte installatie en dat komt neer op het verbranden van je eerder uitgespaarde geld.

Het goed inregelen van een warmtepomp is geen kleinigheid
De installatie van een cv-ketel is vaak overgedimensioneerd. Dit betekent dat er in feite meer verwarmingscapaciteit is dan nodig voor de woning. Hierdoor ben je er zeker van dat de woning altijd goed wordt verwarmd.

Het inregelen van de warmtepompinstallatie luistert daarentegen nauwkeuriger. Hij moet exact zijn afgestemd op de woning. Je moet weten hoeveel kubieke meter er verwarmd moet worden. Welk type verwarming (vloer-wand-radiatoren) wordt gebruikt en waar die worden of zijn geplaatst. Hoeveel bewoners er douchen en wat het gewenste warmtecomfort is.

Uurloon uitsparen
De techneuten die dit lezen halen waarschijnlijk al hun schouders op. Die gaan niet over een dag ijs. Ze snappen de materie en hebben, indien noodzakelijk, zelf hun woning al geïsoleerd. Vervolgens hebben ze het internet afgespeurd naar alle mogelijkheden of zitten op fora waar de tips en tricks gedeeld worden.

Want laten we eerlijk zijn: een gemiddeld installateur is twee dagen bezig met het installeren van de warmtepomp. Als je zijn uurloon gaat berekenen dan komt dat in de buurt van de helft van de aanschaf van de warmtepomp zelf. En dat geld geeft de techneut waarschijnlijk liever uit aan een vakantie, of een nieuw technisch snufje, dat kan natuurlijk ook.

‘Doe het niet’
We belden eens een paar mensen die er verstand van hebben. Toen Rob Harms van Monarch hoorde waarover het artikel ging zei hij direct: “Doe het niet! We hebben net de gasketelwet om de CO-ellende te voorkomen veroorzaakt door Beun de Haas. Aan warmtepompen zitten weer andere haken en ogen.”

Lees ook: Gasketelwet van kracht

“Bijvoorbeeld als de hobbyklusser zijn spanning verkeerd zet of een fout maakt met het koudemiddel, dan heb je de poppen al aan het dansen. Het is gewoon heel dom. De koudemiddelen zijn de grootste bottleneck, maar vergeet ook niet de teleurstelling achteraf. Een cv-ketel ophangen, dat is nog wel te doen, maar voor een warmtepomp zul je echt wel even moeten rekenen. Het is dermate hoogwaardige en ingewikkelde techniek dat je het zelf gewoon niet moet doen. Wij zullen dan ook nooit verkopen aan de particulier.”

‘Geen garantie en bij brand betaalt de verzekering niet uit’
Bij Panasonic is Ildert Burghout het grondig eens met Harms. “Ik weet dat het gebeurt, maar bij wie gaat de klusser te rade als er een probleem optreedt? Niet bij de fabrikant, want die geeft alleen garantie of ondersteuning via de installateur. En wat doen ze met hun meterkast? En als het helemaal uit de hand loopt en er ontstaat brand door foutieve installatie, wat denk je dat de verzekeraar dan zegt? De particulier heeft ook onvoldoende kennis van alle regelgeving. Zo kan het dan gebeuren dat hij de buitenunit aan de erfgrens zet en niet voldoet aan de geluidseisen. Kortom: een slecht idee.”

Er is nog een manier om zelf te plaatsen, maar dan wel gecoacht te worden door een bedrijf én toch nog gebruik te kunnen maken van de subsidieregeling. In Nederland kan dat bij Durocan.

Zij verkopen all-electric en hybride lucht-waterwarmtepompen en de klant ontvangt een stappenplan en kan op afstand hulp inschakelen. Bovendien bestaat de mogelijkheid dat er een professionele technicus bij de klant thuis komt om de installatie op te starten en af te regelen waardoor het recht op subsidie behouden blijft.