Elke dag krijgen onze ruim honderd HeatTransformers-collega’s de vraag of een warmtepomp wel geschikt is voor een bepaald type woning. Vaak gaat het dan om woningen die matig geïsoleerd, oud of klein zijn. Voor mij, technisch gezien, is iedere woning geschikt voor een warmtepomp, maar lang niet elke woningeigenaren denkt er zo over. Er leven namelijk nog steeds zoveel verkeerde aannames over de warmtepomp: deze zou alleen geschikt zijn voor nieuwbouwhuizen, alleen met vloerverwarming, alleen met super goede isolatie et cetera. 

Ik weet dat je deze aannames theoretisch kunt ontkrachten, maar nu de test in de praktijk. We willen de heersende onzekerheid over warmtepompen graag wegnemen. Daarom zijn we onderzoek gaan doen onder ongeveer tweeduizend eigenaren van onze warmtepompen. Die eigenaren wonen soms in een matig geïsoleerd flatje uit de jaren dertig, maar soms ook in een nieuwbouwhuis met vloerisolatie. We hebben een jaar lang van deze woningeigenaren bijgehouden wat zij precies besparen met een warmtepomp en of er grote verschillen zijn. Het antwoord: die grote verschillen blijven uit.

De eerste aanname gaat over de terugverdientijd van warmtepompen. Er wordt verwacht dat de gemiddelde terugverdientijd van een warmtepomp 8 jaar is (wat heel goed is). Wat blijkt uit ons onderzoek: de gemiddelde terugverdientijd ligt op 5,5 jaar. Belangrijk om hierbij te vermelden is dat de terugverdientijd niet vaststaat. Sterker nog: je hebt hier meer invloed op dan je denkt.

Als je de juiste warmtepomp namelijk heel secuur laat installeren door de juiste installateur, kun je meer geld besparen dan wanneer je dit niet doet. Dit extra besparingspercentage kan oplopen tot 20 procent. De instellingen van de warmtepomp bepalen dus wat je bespaart. Dit hangt samen met het monitoren en later aanpassen van de instellingen, want bij de installatie lukt het nooit om een 100 procent juiste afstemming te realiseren.

Die monitoring hoef je overigens niet zelf te doen, dit doen installateurs voor je. Zij komen eens in de zoveel tijd langs om te controleren wat een warmtepomp concreet oplevert. En belangrijker nog: of deze warmtepomp op de juiste plek staat in de woning, of dat deze toch beter af is op een andere plek om het maximale rendement te behalen. Je kunt de terugverdientijd dus wel degelijk terugdringen.

De tweede aanname die ik wil ontkrachten, is dat warmtepompen alleen geschikt zijn voor nieuwbouwwoningen. Eigenaren van jarendertigwoningen die een warmtepomp aanschaffen, besparen net zoveel als eigenaren die een warmtepomp aanschaffen en een nieuwbouwwoning hebben. In beide typen woningen kun je tot 72 procent besparen. Een verklaring hiervoor is dat in relatief oude woningen de oorspronkelijke radiatoren meestal direct overgedimensioneerd zijn qua warmteafgifte. Dit zorgt ervoor dat een maximaal rendement uit een warmtepomp gehaald wordt.

Dan komen we bij het volgende punt: isolatie. Ook hier zijn er weinig verschillen te zien als het aankomt op de mate van isolatie. Het besparingspercentage voor slechter geïsoleerde woningen is 72 procent, terwijl dit percentage bij goed geïsoleerde woningen op 75 procent ligt. De reden hiervoor is simpel: in relatief slecht geïsoleerde woningen is vaak een betere warmtepomp aanwezig. Dit maakt dat de besparingspercentages voor goed en slecht geïsoleerde woningen bijna gelijk zijn.

Die tweeduizend woningeigenaren trekken dus allemaal aan hetzelfde eind; ongelijkheid qua besparingspercentages is er niet. Het enige grote verschil tussen woningeigenaren is dat eigenaren met een grotere, vrijstaande woning meer besparen dan eigenaren van bijvoorbeeld een appartement. Niet gek, aangezien appartementen kleiner zijn en minder gas verbruiken. Daarom kun je relatief minder besparen.

Samengevat: Aannames over warmtepompen zijn vaak onterecht en mijn boodschap is daarom ook om de aanschaf van een warmtepomp te heroverwegen. Ook als je driehoog achter woont.