Uit onderzoek blijkt dat huishoudens met een laag inkomen een steeds groter risico lopen om in energiearmoede te komen. TNO heeft voor het Landelijks Onderzoeksprogramma Energiearmoede onderzocht wat de effecten zijn van stijgende  energieprijzen op de energiearmoede in Nederland.

De gasprijzen stijgen de afgelopen tijd doordat de gasvoorraden in Nederland leeg raken en de prijzen op de internationale markten stijgen door geopolitieke spanningen. De gasprijs voor huishoudens nadert nu zelfs het niveau van 2023, toen er vanwege de energiecrisis nog financiële steunmaatregelen golden. Aangezien er nog een substantieel deel van onze elektriciteit word opgewekt met behulp van gascentrales (35 procent in de eerste helft van 2024) zal de stijging in de gasprijs waarschijnlijk ook leiden tot een stijging in de elektriciteitsprijs.

Scenario’s
TNO stelt drie scenario’s voor 2025: een laag scenario met een prijsstijging van 5 procent ten opzichte van de gemiddelde prijs van 2024, een midden scenario met een prijsstijging van 12 procent en een hoog scenario met een prijsstijging van 20 procent.

Voor het lage scenario zouden volgens TNO 553 duizend huishoudens in energiearmoede komen (6,6 procent). In het midden scenario komen 586 duizend huishoudens in energiearmoede (7,1 procent) en in het hoge scenario zijn dit er 636 duizend (7,6 procent). Ter vergelijking: voor de energiecrisis in 2019 lag het percentage energiearmoede iets boven de 8 procent met een daling naar iets meer dan 6 procent in 2022.

Door de overheidsmaatregelen daalde de energiearmoede tijdens de energiecrisis in 2022 en 2023 alleen maar verder naar 4 en 4,8 procent respectievelijk.  Zonder financiële steun zou dit naar schatting ruim 10 procent zijn geweest.

De toekomst is onzeker
Over welk scenario het meest waarschijnlijk is doet TNO geen uitspraken. De gasprijzen kunnen gaan dalen omdat de vraag naar gas af zal nemen richting de zomer en er genoeg aanbod komt op de wereldmarkt. Maar aan de andere kant zullen lege gasvoorraden door heel Europa moeten worden aangevuld wat weer zal leiden tot een stijging in de prijs.

Naast kosten op de internationale markt, zijn er binnen Nederland ook een aantal factoren die de energieprijs beïnvloeden. Zo moet het elektriciteitsnet worden uitgebreid wat zal leiden tot hogere transportkosten maar zo zijn er aan de andere kant weer een hoop huishoudens aan het verduurzamen met isolatie, warmtepompen en zonnepanelen wat de energierekening weer zal gaan drukken.