Woningcorporatie Woonforte werkt met Gemeente Alphen aan den Rijn en Alrijne Zorggroep aan het ontwikkelen van een warmtesysteem. Bart Fugers, consultant bij de Warmteregisseurs, helpt de gemeente met dit project.

Hij vertelt hoe dit project is gestart: “Het oorspronkelijke plan was om als onderdeel van programma aardgasvrije wijken in Alphen te beginnen met een wijkaanpak. We concludeerden namelijk dat voor een warmtesysteem een flinke subsidie nodig was.

“De zogenaamde onrendabele top in dit soort systemen is nog groot omdat gas goedkoop is en omdat de kosten nog moeten dalen. We vroegen de rijksbijdrage aan, die vanuit de overheid wordt verstrekt voor dit soort projecten. Deze werd echter niet vergeven.”

De reden hiervan kan Fugers niet exact geven. “De aanvraag is goed beoordeeld, vergelijkbaar met projecten die wel hebben gewonnen. We hebben een heel realistisch plan neergelegd waarbij we op de businesscase van het warmtebedrijf hebben gestuurd.

Door commitment van grote afnemers zoals Woonforte en een ziekenhuis stuurden we vooral op zoveel mogelijk afname. We kregen te horen dat we niet genoeg rekening hadden gehouden met isolatie en ook dat er al te veel wijken in Zuid-Holland waren geselecteerd. Het is wat het is.”

Concreet plan
Het team van de gemeente ging hierna op zoek naar wat er wel mogelijk was. “In deze wijk vindt 60 procent van de warmteafname plaats op vier grote geconcentreerde locaties, namelijk door een flat, een ziekenhuis, een school en een serviceflat.”

Fugers en de stakeholders onderzochten welke partijen bereid zouden zijn om ook bij het uitblijven van subsidie te willen verduurzamen. Dat bleken het ziekenhuis en Woonforte, daarom werd besloten het project alsnog op gang te brengen. Later sloot ook de nieuwbouwschool aan.

Het team kwam naderhand tot een gekke conclusie: “Dat het eigenlijk misschien maar beter is dat we het Programma Aardgasvrije Wijken niet hebben ontvangen. Dat gaf ons meer tijd om met de bewoners in gesprek te gaan en ze mee te krijgen. Ook kunnen we eerst rekenen met experts, zoals de warmtebedrijven, wat het echt gaat kosten in plaats van werken met een businesscase van een adviesbureau.”

Zoals bij veel verduurzamingsprojecten is de wijk in deze fase afwachtend, vertelt Fugers. “Er komen amper reacties op onze brieven of stukken in de lokale krant. Wij hebben het idee dat bewoners liever gewoon een concreet plan voorgeschoteld krijgen.”

Doorgaan
Toch is transparante communicatie richting bij bewoners belangrijk, vertelt Fugers. “Als een aanstaand project slecht in de media komt zien we bij andere projecten bewoners een actiegroep starten. En terecht overigens, je komt in potentie toch in iemands huis.”

Fugers lacht. In Alphen geldt dit probleem sowieso niet: “We gaan hier eerst rustig met de grootafnemers aan de slag. Bewoners hoeven niet direct mee te doen.” Het traject verloopt open en transparant, waardoor Fugers ziet dat de buurt op hun gemak kennis kan maken met wat zo’n warmtenet inhoudt.

“Als we genoeg mensen hebben die willen aansluiten, ontwikkelen we een systeem voor de bewoners. Maar wie liever nog even afwacht, is niet verplicht om deel te nemen. We hopen door niets te forceren de bereidheid een stuk groter te maken.”

En die subsidie? “Momenteel loopt er een aanbesteding om de warmteleverancier te selecteren, als de winnaar bekend is ontwikkelen we samen met deze partij een systeem met transparante businesscase. Daarna gaan we onderzoeken welke subsidies er voor Woonforte, gemeente en warmtebedrijf geschikt zijn voor de volgende stap.”

Dat duurt dus nog wel even? “Ja, er stroomt nog heel wat water door de Oude Rijn voordat we daar warmte uit kunnen winnen, maar je moet blijven doorgaan”, besluit een lachende Fugers.