Laat de winterjassen en thermoleggings maar op zolder liggen: het wordt een warme winter. Is zo’n zachte winter nu eigenlijk echt ongewoon, of zien we hier een duidelijk gevolg van de opwarming van de aarde?

Er wordt een zachte winter voorspelt. Dat is gunstig met het oog op de gascrisis, maar ook verontrustend. De relatief hoge temperatuur komt niet onverwachts dit jaar, aangezien de zomermaanden ook enkele hittegolven telde. 

Zomerse uitschieters zien we steeds vaker. Sinds 1901 werd er tien keer een temperatuur gemeten van boven de 35 graden. De eerste keer in 1947, de tweede keer in 1990, vervolgens in 2003 en 2006. Vanaf daar is het hard gegaan: twee keer in 2018, drie keer in 2019 en nu ook weer in de zomer van 2022 dus. Een bovengemiddeld hete zomerdag is dus steeds gebruikelijker.

7,5 graden warmer
Het aantal warme winterweken neemt net zo vlot toe. De eerste winter vanaf de telling met een gemiddelde temperatuur van boven de 10 graden Celsius vond plaats in 1986. Inmiddels zijn er al negen winters gepasseerd met zo’n warme week. Vorig jaar voelden we ook een uitschieter: tussen 28 december 2021 en 3 januari 2022 was het gemiddeld 11,1 graden Celsius.

De warmste winterweek vond plaats in 2016. Toen was het gemiddeld 12 graden Celsius. Nog geen korte broekenweer dus. Maar zonder vergaande klimaatregelen moeten we volgens het KNMI wel rekening houden met een temperatuurstijging tot maar liefst 7,5 graden Celsius in 2085.

Invloed van de wind
Het gourmetstel hoeft dus nog niet te worden ingewisseld voor de barbecue. Volgens het KNMI is een van de belangrijkste factoren die de temperatuur bepalen de wind. En wat de wind doet, daar is nagenoeg geen pijl op te leggen.

“Het wordt warm in de winter in Nederland als er vanuit het zuidwesten in rap tempo relatief warme lucht wordt aangevoerd, zoals rond de afgelopen jaarwisseling. Bij een stevige zuidwestenwind heeft de aangevoerde lucht geen tijd om onderweg af te koelen en wordt de koude lucht aan de grond goed met de warmere lucht bovenin gemengd. Als een dergelijk windpatroon niet optreedt in een winter, blijft een warme winterweek uit”, schrijft het KNMI.

Hoewel er aan de wind nagenoeg niets gedaan kan worden, ligt de opwarming van de aarde wel in de handen van de mens. Minder uitstoot van broeikasgassen betekent minder opwarming. Om een witte kerst realistisch te houden moeten we dan ook zeker doorpakken.