Hoe het Deense Esbjerg verduurzaamt met twee enorme warmtepompen

14.02.2024 Jan de Wit

Hoe het Deense Esbjerg verduurzaamt met twee enorme warmtepompen
©MAN Energy Solutions

In het Deense Esbjerg bouwt MAN Energy Solutions twee gigantische warmtepompen voor het nutsbedrijf DIN Forsyning. De warmtepompen zijn zo krachtig dat ze 280.000 megawattuur warmte per jaar produceren voor 25.000 huishoudens. De warmtepompen draaien op windenergie en maken gebruik van aquathermie waardoor de groene warmte jaarlijks ook nog eens 120.000 ton CO2-uitstoot bespaard.

In de stad Esbjerg wilde men een flinke stap zetten richting klimaatneutraliteit in 2030. Nutsbedrijf DIN Forsyning, verantwoordelijk voor onder andere warmtelevering en de drinkwatervoorziening, gaat daarom de stad verwarmen met twee enorme warmtepompen gebruiken die warmte uit het Waddenzeewater onttrekken.

De warmtepompen krijgen 4.000 liter per seconde te verwerken, waardoor dit de grootste zeewaterwarmtepomp ter wereld is. De 60 megawatt verwarmingscapaciteit en dat CO2 als koudemiddel wordt gebruikt maakt dit ook de grootste CO2-warmtepomp ter wereld.

Het gaat hier om twee Electro-thermal Energy Storage (ETES)-warmtepompen van MAN Energy Solutions. De warmtepompen halen warmte uit het zeewater en waarderen deze met behulp van stroom op, om deze daarna aan het stadsverwarmingssysteem af te geven. “In principe hebben we een omgekeerde airconditioning”, stelt Karl Böhle, Senior Project Manager Oil & Gas Upstream bij MAN Energy Solutions

De warmte moet via een stadswarmtenet bij 25.000 huishoudens terechtkomen. Nu worden de huizen en gebouwen nog verwarmd door een kolencentrale en een afvalverbrandingsinstallatie die hun warmte via leidingen aan het ondergrondse stadsverwarmingsnetwerk afgeven. Het uitfaseren van deze fossiele warmtebronnen scheelt per jaar zo’n 120.000 ton CO2.

Dat er zoveel CO2 wordt bespaard komt ook doordat de warmtepompen draaien op hernieuwbare energie opgewekt door een nabijgelegen windmolenpark. Om de dagen met weinig of geen wind op te vangen zijn er opslagtanks aan het systeem toegevoegd, ook dan kan het systeem zo draaien op groene warmte.

De tanks kunnen daarnaast balanceringsdiensten aan het elektriciteitsnet leveren. Op dagen met veel windenergieproductie kan er extra warmte worden opgewekt en kan dit worden opgeslagen in de tanks, zodat de windmolens niet hoeven worden afgeschakeld en het elektriciteitsnet niet overbelast raakt. Het hele warmtepompsysteem moet komende herfst in gebruik worden genomen.