In wat voor woningtypen staan de meeste warmtepompen?

29.11.2023 Daan Jansen

In wat voor woningtypen staan de meeste warmtepompen?
©Expertise Centrum Warmte

In de uitgewerkte scenario’s van Dutch New Energy Research (DNE Research) in het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 komen warmtepompen in 2030 relatief vaak voor in koopwoningen, woningen met goede energielabels, grotere woningen, en vrijstaande woningen en twee-onder-een-kapwoningen. Een onverwachte uitkomst is echter dat warmtepompen relatief vaak voorkomen in woningen zonder energielabel.

Het aandeel woningen met een warmtepomp in 2030 is ongeveer twee keer zo hoog bij koopwoningen als bij huurwoningen. Dit komt doordat koopwoningen gemiddeld genomen groter zijn, minder vaak appartementen zijn, en minder vaak in stedelijke gebieden staan. Met name voor particuliere huurwoningen geldt dat een laag aandeel wordt verwarmd door middel van warmtepompen.

©Dutch New Energy Research


Deze gegevens zijn alleen op basis van woningkenmerken (waaronder locatie). In de praktijk kan het verschil nog groter uitpakken doordat huurders genieten van de voordelen van een warmtepomp, terwijl de kosten betaald worden door de verhuurder. Dit heet ook wel de split incentive.

©Dutch New Energy Research

Een onverwachte uitkomst is dat warmtepompen relatief het meeste voorkomen bij woningen zonder energielabel. Dit is te verklaren doordat woningen zonder energielabel over het algemeen groter zijn (44 procent is groter dan 120 vierkante meter), veelal koopwoningen zijn (70 procent), en minder vaak in steden en potentiële warmtenetgebieden staan.

Een andere onverwachte uitkomst is dat in ongeveer 16 procent van de E,F, en G labelwoningen een warmtepomp geplaatst wordt, en in 4 procent van de gevallen zelfs een all-electric warmtepomp. In de simulatie van de scenario’s is de warmtevraag per vierkante meter gebruikt in plaats van energielabel. Het is dus mogelijk dat deze woningen isolatiestappen hebben gezet sinds de labelopname, of dat een gedragscomponent meespeelt.

©Dutch New Energy Research

Individuele warmtepompen worden vaker in grotere woningen geplaatst omdat de businesscase daar gunstiger is. De terugverdientijd is namelijk korter bij woningen met een hogere warmtevraag omdat aanschafkosten van een warmtepomp niet evenredig schalen met het thermisch vermogen. Daarnaast komen grotere woningen relatief minder vaak voor in stedelijke gebieden waar veel appartementen en warmtenet(plannen) zijn.

©Dutch New Energy Research

In vrijstaande en twee-onder-een-kapwoningen worden warmtepompen relatief het meest toegepast. Appartementen scoren het laagst. Dat is verklaarbaar doordat warmtenetten en blokverwarming vaak een alternatief zijn voor appartementen. Daarnaast is de terugverdientijd van warmtepompen in kleine woningen vaak groter, en vallen appartementen niet onder de norm voor de efficiëntie van verwarmingsinstallaties die vanaf 2026 geldt.