Per 1 april is de nieuwe geluidsnorm voor buitenunits van warmtepompen van kracht. Hoe is dat zo gekomen? We spraken Frank Agterberg van Vereniging Warmtepompen over het pleidooi om de norm te voorkomen, maar ook Erik Roelofsen van Nederlandse Stichting Geluidshinder over het belang van de norm.

Roelofsen, directeur van Nederlandse Stichting Geluidshinder, vertelt dat de eerste klachten over geluidsoverlast van de buitenunits in 2017 bij hen binnenkwamen. “Dat werden er alsmaar meer. Voor dit nieuwe fenomeen waren nog geen regels vastgesteld. Het ministerie leek daar eerst ook nog niet voor open te staan. Pas toen de media werd opgezocht ging het balletje rollen.”

Lichamelijk belast

In mei 2018 werd het probleem aangehaald in het populaire programma Kassa. Onderzoek vanuit Kassa toonde aan dat maar liefst 20% van de Nederlanders ernstige geluidsoverlast van warmtepompen zou ervaren in de toekomst, als de overheid niet met een regelgeving kwam. Audioloog Wim Soede van het Leids Universitair Medisch Centrum sprak over lichamelijke kwalen die zouden ontstaan als gevolg van de overlast, zoals een verhoogde bloeddruk en hartslag, stress, slaaptekort en gewichtsverlies.

Goedkope apparaten boosdoener

Roelofsen pleitte destijds al dat er voor geluidsoverlast door de buitenunits een norm moest worden vastgesteld, zoals dat voor de industrie, bedrijven en verkeer al wel het geval was. En mild kon hij niet zijn. “Bij de meldingen die de stichting binnenkreeg bleek het uiteindelijke geluidsniveau in veel gevallen ver boven de inmiddels gehanteerde norm te liggen. Beklagers kampten met nabijgelegen pompen die tot wel 60 dB aan geluid produceerden”, stelt Roelofsen.

“De hinder wordt vooral veroorzaakt door goedkopere apparaten of door slechte installatie hiervan. Ook maken de installateurs en bewoners vaak zelf ontactische beslissingen, door bijvoorbeeld een pomp ver weg van hun eigen omgeving te laten plaatsen”, verklaart Roelofsen.

Doelmatige norm

De Vereniging Warmtepompen (VWP) ziet, bij monde van voorzitter Frank Agterberg, het belang van een goede normering, die mensen beschermt tegen overlast én die de uitrol van deze duurzame techniek faciliteert. Eind 2019 stuurde de VWP, destijds nog Dutch Heat Pump Association (DHPA) geheten, een brief aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken over de kwestie. Zij plaatste kanttekeningen bij de hoogte van de norm omdat omgevingsgeluid vrijwel altijd luider is dan de voorgestelde norm.

Installateur vooral aan zet

De norm is bovendien geen apparaat-norm maar een installatie-norm waardoor de plaatsing van de buitenunit allesbepalend is voor de ervaring van het geluid. Om die reden is er in opdracht van het ministerie een rekentool ontwikkeld waarmee installateurs de geluidsbelasting vooraf kunnen doorrekenen. Leveranciers krijgen echter van hun installateurs veel vragen over deze tool die, naar hun zeggen, erg lastig bruikbaar is en (daardoor) leidt tot onzekerheid over het behalen van de nieuwe norm.

De VWP sprak bij de lancering van de tool in december jl. al haar zorgen uit over de praktische toepasbaarheid. “We zien dat momenteel helaas bewaarheid worden”, aldus Agterberg, die wel aangeeft dat de Vereniging Warmtepompen graag haar aandeel in de verdere informatievoorziening en facilitering neemt samen met de installatie-brancheorganisaties zoals NVKL en Techniek Nederland.

Stimulerend

“Het is in het belang van de branche dat geluidsoverlast door buitenunits wordt voorkomen. De norm zal daaraan sterk kunnen bijdragen en bovendien producenten stimuleren om steeds stillere units te ontwikkelen en installateurs om deze steeds slimmer te plaatsen”, besluit Agterberg.

Dit is het derde deel van de reeks over warmtepompen. Lees hier meer over wat de norm nu eigenlijk precies inhoudt. In dit artikel lees je hoe leveranciers met de norm omgaan.