Dat steeds meer Nederlanders een airco in huis hebben, is terug te zien in een toenemend aantal deelnemers dat zich meldt voor airco-cursussen bij opleidingsinstituut ROVC. Docent Henny Qualm en onderwijsontwikkelaar Nico van Leeuwen geven Warmte365 een rondleiding door het ‘leslokaal’, waar leerlingen tussen de installaties hun lessen volgen en direct in de praktijk brengen.

“De afgelopen vier jaar zijn de inschrijvingen voor de airco-cursussen bij ROVC ontploft door de vraag naar airco in de zomers”, vertelt Henny Qualm. In het ‘practicum’ op de ROVC locatie in Ede staat een hele rits aan airco’s opgesteld. De omhuizingen zijn deels opengemaakt, waardoor de leidingen en de techniek te zien zijn. Naast deze airco’s staat een tafel waar cursisten plaatsnemen voor de theorie-onderdelen van de cursus. Een bewuste keuze, vertellen Qualm en Van Leeuwen enthousiast, want door de apparaten dichtbij en in het zicht te houden wordt de cursus een stuk praktischer.

Boven de airco’s hangt een rij met schakelaars. Wanneer de cursisten de airco wat hebben leren kennen, kan je een van de schakelaars omzetten, vertelt Qualm. Daarmee vindt er een ‘onzichtbare storing’ plaats die de cursist dan moet gaan opsporen door metingen te verrichten, goed te kijken en te voelen welke onderdelen van het apparaat wel en niet warm worden.

Bij het practicum wordt geoefend met verschillende merken warmtepompen, de merken met het grootste marktaandeel zijn er te vinden. “Als je daar een stuk of drie van hebt leren kennen, dan kan je eigenlijk met elke airco werken”, legt Qualm uit. “Uiteindelijk werken alle airco’s hetzelfde en hebben ze allemaal dezelfde belangrijkste onderdelen. Als je die kleine variaties hebt gezien kan je eigenlijk wel met alle merken overweg.”

Om te bepalen welke airco’s van welk merk onderdeel moeten worden van het practicum, gaat Van Leeuwen in gesprek met verschillende fabrikanten. Zij vertellen hem bijvoorbeeld wat de belangrijkste soorten storingen zijn die bij hun warmtepompen of airco’s plaatsvinden, zodat er in de cursussen geoefend kan worden met het verhelpen van deze storingen.

De installaties worden door ROVC zelf in elkaar gezet, onder andere door de docenten. Die worden overigens geen docenten maar trainers genoemd. Het zijn namelijk altijd mensen met ervaring uit de praktijk. Qualm heeft zelf jarenlang als installateur gewerkt en is nu met pensioen, maar met veel plezier geeft hij een aantal keer per jaar nog een cursus.

Na een basiscursus van vier dagen zijn deelnemers klaar om airco’s te gaan installeren. Veel van hen zijn al werkzaam in een technische functie, en voegen het installeren van airco’s op deze manier toe aan hun werkzaamheden. Logisch, volgens Qualm en Van Leeuwen, want vanuit de markt is er gewoon veel vraag naar, en daar springen deze cursisten op in.

De cursussen bij ROVC zijn modulair, dat houdt in dat iedere deelcursus gericht is op een specifieke installatie of vaardigheid. Nadat leerlingen de basiscursus voor airco’s hebben afgerond, kunnen ze bijvoorbeeld nog een cursus volgen over het werken met F-gassen of voor het oplossen van storingen bij airco’s.

Eenvoudige installatie
Qualm en Van Leeuwen leggen uit dat de installatie van een airco een stuk eenvoudiger is dan die van een warmtepomp. “Een warmtepomp is een stuk ingewikkelder door het afgiftesysteem”, zegt Van Leeuwen. “Een airco is meer what you see is what you get.”

Dat is volgens hen niet de voornaamste reden van de toegenomen populariteit van airco’s, maar het kan wel meespelen. Voor een installateur kan het namelijk aantrekkelijker zijn om een airco te installeren, omdat de installatie van een warmtepomp ingewikkelder is en daarmee het risico om een fout te maken wat groter is. Een airco is in principe ook een (lucht-lucht)warmtepomp, in die zin verschilt de installatie ook niet. Maar het verschil is dat een lucht-waterwarmtepomp of water-waterwarmtepomp op een afgiftesysteem moet worden aangesloten, en dat is het lastige onderdeel van de installatie.

Volgens Van Leeuwen en Qualm kan een airco daarom soms de voorkeur hebben van installateurs, maar als een installateur gewoon zijn werk doet, zal deze bekijken wat in welk geval het beste past. Soms kan de airco een mooie uitkomst zijn om een ruimte te kunnen koelen en verwarmen, maar in andere gevallen is een ander type warmtepomp meer geschikt.

Niet alleen warmtepompen, maar ook airco’s moeten de overstap maken naar natuurlijke koudemiddelen. Om daarmee te mogen werken zijn bepaalde certificaten nodig. Ook is de voorspelling dat het aantal installaties van airco’s in Nederland de komende jaren nog verder zal toenemen. Qualm en Van Leeuwen verwachten dan ook dat de cursussen omtrent het installeren en het onderhoud van airco’s voorlopig nog drukbezocht zullen blijven.