Schaal en innovatie noodzakelijk voor groen gas, hoe doet GIDARA Energy dat?

23.05.2022 Jan de Wit

Schaal en innovatie noodzakelijk voor groen gas, hoe doet GIDARA Energy dat?
©GIDARA Energy

Sinds de Russische inval in Oekraïne is de interesse in isolatie, warmtepompen en andere verduurzamende oplossingen door het dak gegaan. Torenhoge gasprijzen en de wens om onafhankelijk te worden van Russisch aardgas brengen een aardgasvrije toekomst zo in een stroomversnelling. Voor huizen waarvoor een warmtepomp niet werkt, kan groen gas uitkomst bieden. Net als voor de industrie. Opschaling en innovatie is daarom cruciaal, GIDARA Energy doet beide.

Groen gas krijgt een belangrijke rol in de warmtetransitie omdat het een alternatief is voor het duurzaam verwarmen van woningen waar warmtepompen of -netten onrendabel of niet mogelijk zijn.

Ook is groen gas zeer bruikbaar voor industriële processen die lastig te elektrificeren zijn, als grondstof voor het maken van koolstof en als brandstof voor elektriciteitscentrales. Groen gas kan verplaatst worden in het bestaande gasnet.

Al in 2020 sprak het ministerie van Economische Zaken en Klimaat daarom de ambitie uit om 2 miljard kubieke meter groen gas te produceren in 2030. In 2021 bedroeg de Nederlandse productie van groen gas 221 miljoen kuub, wat gelijk staat aan 2,16 terawattuur en een stijging van 12,75 procent ten opzichte van 2020. Zo liet Netbeheer Nederland begin dit jaar weten.

Daarbij komt er een bijmengverplichting voor groen gas in het gasnet. Een indicatieve 20 procent groen gas zou tot een CO2-reductie moeten leiden van maximaal 2,9 megaton in 2030. Zo bleek uit het coalitieakkoord.

Netbeheer Nederland heeft zelf ook onderzoek laten doen naar de ambities van het kabinet. Volgens de netbeheerders is de ambitie haalbaar, wanneer ”er flink wordt ingezet op innovaties en ondersteunend beleid”.

Zo zijn er innovaties nodig in vergistings- en vergassingsinstallaties en moet er gewerkt worden aan de sociale acceptatie van groen gas. Ook een bijmengverplichting voor groen gas zal hier volgens Netbeheer Nederland aan bijdragen.

Met huishoudelijk afval en voedselresten naar een circulaire economie
GIDARA Energy richt zich op het omzetten van niet-recyclebaar afval naar geavanceerde biobrandstoffen. Het bedrijf wil daarmee inspelen op de vraag naar schonere brandstoffen. Met biobrandstoffen kunnen namelijk koolstofemissies worden verminderd, terwijl er wordt gewerkt aan een meer circulaire economie.

Hiervoor gebruiken ze hun zogeheten High-Temperature Winkler (HTW)-technologie, een afvalvergassingsproces op commerciële schaal voor gebruik in het wegvervoer, de scheepvaart en de luchtvaart. Dit proces zet het koolstofgehalte van biomassa en afvalstromen met een thermochemisch om in synthesegas, een mengsel van koolmonoxide en waterstof.

De HTW-technologie kocht GIDARA Energy in 2019 van ThyssenKrupp en ontwikkelde deze zo dat het mogelijk is om 100 procent biomassa en -afval als grondstof te gebruiken. Naast vast huishoudelijk afval en voedselresten kijkt het bedrijf ook naar exotische alternatieven.

De ‘olijvenkoek’ die overblijft na het persen van olijfolie biedt bijvoorbeeld mogelijkheden. “Het maakte vergassing tot een groene manier om biobrandstoffen te maken, gebruikmakend van een grondstof die in sommige landen vaak wordt verbrand en zelfs gestort”, aldus Alireza Mohammadi, vicepresident of technology bij GIDARA Energy.

In samenwerking met de TU Delft gaat GIDARA Energy daarom een Gasification Innovation Centre bouwen in Rotterdam. Het centrum krijgt een zogenaamd vergassingseiland (proefschaal) waar vanaf medio 2023 gezamenlijk onderzoek kan plaatsvinden naar de derde generatie HTW-vergassingstechnologie.

Booming business
Het ontwerp van het innovatiecentrum is volgens GIDARA Energy vrijwel identiek aan die van de commerciële installaties. “Dit stelt ons bijvoorbeeld in staat om te bestuderen hoe verschillende grondstoffen zich in het systeem gedragen en om optimale bedrijfsomstandigheden voor nieuwe grondstoffen te vinden. We willen ook data verzamelen om het interne HTW-model te verbeteren”, zegt Mohammadi.

Voor de TU Delft biedt het een uitgelezen mogelijkheid om synthesegas te bestuderen. “We willen deze modellen gebruiken om de technologie te helpen opschalen en te onderzoeken welke aanpassingen nodig kunnen zijn voor bepaalde fabrieken of bepaalde grondstoffen”, vertelt professor Wiebren de Jong.

Naast innoveren is GIDARA Energy ook druk bezig op te schalen. Belangrijk, want Europese regelgeving zoals de richtlijn hernieuwbare energie stelt het bijmengen van biobrandstoffen in benzine en diesel al verplicht. Een Nederlandse bijmengverplichting kan niet uitblijven en met de stijgende aardgasprijzen worden biobrandstoffen ook meer concurrerend.

“Het dwingt grote energiebedrijven om te investeren in biobrandstoffen en biotechnologie”, zegt Alireza Mohammadi, vicepresident of technology bij GIDARA Energy. “Bijgevolg is de markt booming.” Het bedrijf bouwt daarom een commerciële biomethanolfabriek in Amsterdam, die zal opereren onder de naam Advanced Methanol Amsterdam (AMA).

Vanaf 2024 moet daar 87.500 ton biomethanol per jaar worden geproduceerd uit niet-recyclebaar afval. Dit zal gebeuren door 180.000 ton lokaal niet-recyclebaar afval om te zetten, afval dat nu nog wordt verbrand.

Ook de productie-CO2 wordt verlaagd
Illustratief voor de combinatie van innovatie en opschaling is de samenwerking tussen GIDARA Energy en OCAP. OCAP vangt sinds 2005 CO2 op uit industriële bronnen om het na zuivering via een pijpleiding te leveren aan de glastuinbouw.

De 500 kiloton gerecyclede CO2 die OCAP die ieder jaar levert stelt tuinbouwondernemers in staat hun gasverbruik fors te verminderen en daarmee hun CO2-uitstoot drastisch te verlagen én om de groei van gewassen te stimuleren.

OCAP gaat bij de AMA-faciliteit een installatie bouwen voor de afvang, zuivering en distributie naar kassen van minimaal 84.000 ton CO2. De partijen hebben hiervoor gezamenlijk een subsidiebedrag van maximaal 110 miljoen euro ontvangen uit de SDE++. De subsidie is bedoeld om zowel de productie van duurzame energie als de CO2-reductie te stimuleren.

"Het omzetten van niet-recyclebaar afval in goed bruikbare methanol levert op zich al een grote bijdrage aan het milieu", aldus Jacob Limbeek, CEO van OCAP. “Door nog een stapje verder te gaan en de CO2 uit dit proces af te vangen, om het opnieuw te gebruiken in kassen (waar het de uitstoot met dezelfde hoeveelheid vermindert en tegelijkertijd het aardgasgebruik verlaagt) zorgt ervoor dat dit project nog beter is.”

Ook als het aan Mohammadi ligt dan blijft het daar niet bij. “Er is nu ook een vergunning aangevraagd voor de bouw van een soortgelijke fabriek in Rotterdam. Ook in het Verenigd Koninkrijk zijn we in gesprek met verschillende partijen die geïnteresseerd zijn in bio-benzine. We onderzoeken verdere mogelijkheden in Duitsland, de VS en België.”

Ook gaat BP biomethanol van AMA kopen om te mengen met hun fossiele brandstoffen. “We voorzien dat we over een paar jaar alleen al in de Benelux zeventig fabrieken van de grootte van AMA nodig hebben om aan de vraag van de Europese markt te voldoen.”