Intern zou er bij Tata Steel worden getwijfeld over de manier waarop het in de toekomst groen staal zou kunnen maken met groene waterstof, dat meldt NU.nl op basis van interne notulen. Zelfs een volledig afscheid van groene waterstof zou op tafel liggen. Er zouden twijfels zijn over de technische haalbaarheid.

Onder politieke druk nam Tata Steel een kleine twee jaar geleden het besluit om de zogeheten waterstofroute te nemen. Het zag af van het grootschalig afvangen en opslaan van zijn CO2-uitstoot en zou in plaats daarvan groen staal met groene waterstof gaan produceren.

Lees ook: Tata Steel neemt de waterstofroute

Adviesbureau Roland Berger concludeerde toen dat de waterstofroute technisch haalbaar zou zijn. Wel zouden er aanvullende maatregelen moeten worden genomen voor de vergunningen, subsidies, infrastructuur en levering van groene waterstof. Dan zou een jaarlijkse CO2-reductie van 5 megaton CO2 haalbaar moeten zijn. Tata Steel stoot jaarlijks ongeveer 12,5 megaton CO2 uit en uit onderzoek van het RIVM blijkt dat dit grote gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.

Het plan is om met DRI-technologie (direct reduced iron) groen staal produceren. Met de DRI-technologie wordt ijzererts direct gereduceerd met aardgas (en in de toekomst met groene waterstof) en niet meer met kolen. Dit hoeft dan niet langer in een hoogoven, maar kan al op relatief lage temperaturen tot 1.000 graden Celsius.

Lees ook: Tata Steel trekt 65 miljoen euro uit voor volgende fase waterstofroute

Het gereduceerde ijzer wordt vervolgens met koolstof in een elektrische oven verder verwerkt tot vloeibaar ruwijzer. Hierbij kan eveneens schroot worden gebruikt, zonder een verlies van kwaliteit, aldus Tata Steel. Tata Steel sloot al contracten af met ingenieursbureau McDermott, apparatuur en installatieleverancier Danieli en engineeringadviesbureau Hatch voor de verdere technische voorbereidingen van de waterstofroute.

Volgens NU.nl overweegt de directie van Tata Steel om helemaal af te zien van de ijzerfabrieken op waterstof. In plaats daarvan zou er dan alleen een elektrische oven komen die staal kan maken uit schroot, maar dit concept heeft zich nog niet op industriële schaal bewezen in de staalindustrie, alleen in het produceren van aluminium. Een ander alternatief zou een vlamboogoven zijn. Die heeft zich al wel op industriële schaal bewezen, maar het staal dat hiermee wordt geproduceerd is van mindere kwaliteit.

Tata Steel zou de definitieve beslissing nog deze zomer willen maken, maar heeft voor elke optie flinke overheidssubsidies nodig. Dat lijkt haast onmogelijk nu het kabinet demissionair is. Ook blijft het onduidelijk wat het Indiase moederbedrijf wil met Tata Steel.

Intentieverklaring blijkt inderdaad maar een intentieverklaring
Naast subsidies heeft Tata Steel ook voldoende groene waterstof of elektriciteit nodig om te verduurzamen. Een belangrijke stap hiervoor zette de Autoriteit Consument & Markt (ACM) onlangs in het nieuwe prioriteringskader.

Lees ook: Nieuw prioriteringskader maakt voorrang voor grote industriële bedrijven mogelijk

Wanneer het ACM-voorstel wordt aangenomen dan mogen netbeheerders voorrang geven aan industriële bedrijven waarmee maatwerkafspraken worden gemaakt. Tata Steel zou dan versneld op een aanlandingspunt van een windpark en, of groene waterstof kunnen worden aangesloten.

In een eerder stadium sloot het kabinet nog een intentieverklaring met Tata Steel om 5 megaton minder CO2 uit te stoten in 2030 en klimaatneutraal te zijn in 2045. Deze verklaring werd gesloten nadat Tata Steel voor de waterstofroute had gekozen en hierbij werd nadrukkelijk melding gemaakt van de overstap van het bedrijf op de DRI-technologie.

Lees ook: Kabinet sluit intentieverklaring met Tata Steel over CO2-reductie

Het was de bedoeling om deze intentieverklaring uit te werken tot een maatwerkafspraak die wel juridisch bindend zou zijn. Zowel de intentie om over te stappen op groene waterstof als de intentie om een bindende maatwerkafspraak te sluiten lijkt nu op losse schroeven te staan.

Toch moet hier een slag om de arm worden gehouden. In het politieke lobbyspel om subsidies blijft het dreigen met een vertrek van Tata Steel een belangrijke troefkaart. De tijd zal leren wanneer deze is uitgespeeld.