In grote steden heeft nog zo’n 20 procent van de woningvoorraad enkelglas. Maar ook veel huizen die vóór 1960 zijn gebouwd heeft nog dit type ramen. “Woningen met enkelglas zijn meestal huurhuizen”, zegt Erik Carton, materiaalwetenschapper bij TNO. Woningcorporaties zijn al tijden bezig huizen uit te rusten met geïsoleerde gevels en modern isolatieglas. Maar dat kost tijd, daarom heeft hij een voorzetraam met raamfolie ontworpen.

TNO bedacht een snel en gemakkelijk voorzetraam van houten latjes en raamfolie als tijdelijke isolatiemogelijkheid. Hierdoor laten enkelglasramen tot 35 procent minder warmte door. Bij ouder dubbelglas is de winst nog altijd 20 procent. “Het grote voordeel is dat dit soort voorzetramen zelf te maken zijn met materiaal uit de bouwmarkt”, aldus Carton.

De mensen die in huurhuizen van woningcorporaties wonen, behoren vaak tot de lagere inkomensgroepen ziet TNO. “Zij worden door de geëxplodeerde energiekosten extra hard geraakt. Als de energierekening meer is dan 15 procent van het inkomen spreken we van energiearmoede.”

Lees ook: ‘Om energiearmoede aan te pakken is lef nodig om écht keuzes te durven maken’

“Tijdens de coronapandemie vroeg de Raad van Bestuur medewerkers na te denken over oplossingen voor de coronaproblemen. Daarna vroeg de directie ons dingen te bedenken om problemen in wijken aan te pakken. ‘Brains4neighbourhood’ noemen we dat”, vertelt Carton.

“Ik ben in mijn vrije tijd energiecoach en zie vaak hoe mensen in slecht geïsoleerde huizen enorme energierekeningen hebben. Uiteindelijk moet het probleem bij de bron worden aangepakt. En dat is natuurlijk dat enkelglas overal vervangen moet worden door HR++-glas. Bewoners kunnen daar in deze tijd niet op wachten. Daarom hoop ik dat gemeenten en woningcorporaties hen snel helpen met voorzetramen.”

Voor mensen die krap zitten, kunnen de materiaalkosten toch nog te hoog zijn. Daarom richt TNO zich niet alleen op de bewoners zelf, maar vooral op gemeenten. Zij beschikken vaak over middelen en de infrastructuur om concreet iets voor huurders in huizen met enkelglas te doen.

Hij is onder andere met de gemeente Eindhoven in gesprek over de mogelijkheid om de voorzetramen mee te nemen in een klusbus die bij zo'n 14.000 huishoudens komt voorrijden. “Ook willen we met de woningcorporaties kijken of we hun huurders in de slechtste woningen kunnen helpen. In Amsterdam, Den Haag, Delft en binnenkort dus hopelijk ook in Eindhoven werken we al samen”, zegt Carton.

Iedereen zou het voorzetraam moeten kunnen plaatsen
Hoeveel het voorzetraam precies bespaart durft TNO niet te voorspellen vanwege de volatiele gasprijs en de energetische verschillen tussen huizen. Desondanks schat Milieu Centraal de besparing op ongeveer dertien euro per jaar per vierkante meter. Voorzetramen kunnen huishoudens daarmee misschien wel 500 tot 800 euro per jaar op de energierekening schelen.

Iemand die een beetje handig is, kan het raam in een half uur in elkaar zetten meldt TNO. Voor wie minder handig is, is er een instructiefilm waarin Carton het uitlegt. “Het beste resultaat heb je als je het voorzetraam op 3 centimeter van het enkelglas zet”, zo legt hij uit.

“Er is dan een afdoende dikke laag met stilstaande lucht tussen de kamer en het enkelglas. Deze stilstaande lucht zorgt voor de extra isolatie.” Een kleine bijkomende waarschuwing: gebruik geen voorzetramen bij HR-glas, want dat kan hierdoor knappen.