Warmtetransitie in 2025: duidelijkheid Warmtewet, herstel van de warmtepompmarkt en de opmars van airco’s
23.12.2025 Evelien Schreurs, Sjoerd Rispens en Gijs de Koning
Waar velen in de sector naar uitkeken, gebeurde dit jaar dan eindelijk: de Wet collectieve warmte (Wcw) werd na veel debatten aangenomen. De wet moet de zo begeerde duidelijkheid gaan brengen over welke kant de warmtetransitie precies op zal gaan. Daartegenover staat een warmtepompmarkt die het, ondanks een lichte opsteker, nog steeds moeilijk heeft. Warmte365 kijkt terug op de belangrijkste gebeurtenissen van 2025.
Waar 2023 een enorme stijging liet zien in het aantal verkochte warmtepompen in Nederland, kende 2024 een terugval. Begin 2025 krabbelde de markt weer enigszins op. Volgens Dutch New Energy Research (DNE) zijn er in 2025 tussen de 151.000 en 188.000 warmtepompen geïnstalleerd. Ter vergelijking: in 2023 waren dit er 179.000 en in 2024 125.000.
ISDE blijft belangrijke pijler onder de warmtepompmarkt
Een wijziging in de ISDE maakte het aantrekkelijk om tegen het einde van 2024 en begin 2025 nog een warmtepomp te laten installeren onder de voorwaarden van de ISDE-ronde van 2024. Het overgrote deel van de lucht-waterwarmtepompen (zo’n 90 procent) wordt de afgelopen jaren geïnstalleerd met ISDE-subsidie. In 2024 werd ISDE verstrekt voor 109.239 warmtepompen (inclusief warmtepompen die begin 2025 werden geïnstalleerd via de overgangsregeling). In 2025 waren dit er, tot eind oktober, 101.945.
De cijfers laten zien dat de ISDE nog steeds erg belangrijk is voor de warmtepompmarkt. De versobering van de subsidie van 2024 naar 2025 leidde tot een piek in de verkoop. Toch bleven warmtepompen ook in 2025 in trek, ondanks de lagere subsidie.
Wisselend beleid zet rem op vertrouwen in duurzame warmte
Een ander belangrijk punt van invloed op de markt voor duurzame warmte was de politiek. Dutch New Energy Research signaleerde dat eenduidig beleid de belangrijkste factor is geweest voor de verkoop van warmtepompen. Eerst koos het kabinet ervoor om de aanschaf van een (hybride) warmtepomp te verplichten, waarna daar later weer op werd teruggekomen. Vervolgens viel kabinet Rutte IV, wat ook bij consumenten het vertrouwen in de energietransitie aantastte. Volgens DNE zijn deze factoren verantwoordelijk geweest voor de daling van de warmtepompverkopen in 2024.
De opeenvolging van pieken en dalen maakt de markt kwetsbaar. Consumenten en ondernemers willen eenduidig beleid, zodat zij zich kunnen voorbereiden op de komende jaren. Iets wat ook 2025 niet kon bieden, mede door de val van kabinet-Schoof.
De verkiezingen van 2025 beloven voor 2026 meer aandacht voor de energietransitie en meer duidelijkheid in beleid. Als het D66 lukt om een regering te vormen en standpunten uit het verkiezingsprogramma door te voeren, biedt dat in ieder geval kansen voor een constructieve koers.
Airco groeit door als alternatieve warmtepomp
Een warmtepomp die al jarenlang zonder subsidie aan populariteit wint, is de lucht-luchtwarmtepomp, oftewel de airco. Ook in 2025 nam het aantal verkochte airco’s verder toe. De verwachting van DNE is dat er dit jaar tussen de 285.000 en 304.000 airco’s zijn geïnstalleerd. Daarmee komt het totaal op meer dan 2 miljoen airco’s. Volgens onderzoekers van DNE komt deze toename door zomers met hittegolven, hoge gas- en elektriciteitsprijzen en het grote aantal nieuw geïnstalleerde zonnepanelen bij huishoudens.
Of de opmars van de airco netto positief is voor de energietransitie moet nog blijken. Aan de ene kant verbruiken airco’s in de zomer veel stroom en dragen ze bij aan de opwarming van dichtbebouwde gebieden. Aan de andere kant kan dit stroomverbruik door gelijktijdigheid relatief eenvoudig worden gedekt door zonnestroom, en kunnen airco’s ook duurzame warmte leveren in de winter bij woningen die anders nog geen duurzame warmtevoorziening hadden.
Warmtenet Amsterdam onder druk
Rond het warmtenet van Amsterdam is de afgelopen jaren al veel te doen geweest, vooral rond de betaalbaarheid. Die problemen staken begin 2024 de kop op, toen Amsterdamse woningcorporaties besloten om geen sociale huurwoningen meer aan te sluiten op het Stadswarmtenet. Vattenfall verhoogde destijds de kosten voor stadswarmte, wat in strijd was met afspraken om geen extra kosten door te berekenen aan huurders.
Een voorwaarde die de gemeente Amsterdam met de woningcorporaties en Vattenfall had afgesproken, was dat de prijs voor stadswarmte niet hoger zou worden dan de kosten voor verwarmen met gas. Toch stegen die tarieven met 30 procent.
Dit jaar kwam daar een nieuw hoofdstuk bij. Vattenfall maakte bekend te overwegen om delen van het warmtenet in Amsterdam te verkopen. “Vanwege de grote investeringen die daarvoor nodig zijn, moeten wij onze activiteiten zorgvuldig afwegen. Daarbij moet ook rekening worden gehouden met de toekomstige energiebehoefte aan fossielvrije elektriciteitsopwekking, zoals wind- en kernenergie, en met distributie- en opslagoplossingen.”
Onlangs verkocht het bedrijf ook het warmtebedrijf in Berlijn. De Zweden nemen nu ook de rest van hun portfolio onder de loep. Het gaat daarbij om warmtenetwerken in Nederland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. De energieleverancier beloofde wel de bedrijfsvoering normaal voort te zetten tijdens het onderzoek naar een mogelijke verkoop. De levering van warmte en koelte aan zakelijke en particuliere klanten blijft doorgaan.
Warmtewet moet warmtenetten toekomstbestendig maken
De lastige situatie rondom het warmtenet in Amsterdam benadrukt hoe belangrijk duidelijkheid en zeggenschap zijn voor het succes van warmtenetten. Een van de belangrijkste ontwikkelingen in de sector is dan ook de komst van een nieuwe wet. Afgelopen jaar werd de Wet collectieve warmte (Wcw) aangenomen door zowel de Eerste als de Tweede Kamer. Voor de sector betekent dit meer duidelijkheid over de richting van de warmtetransitie. De discussies rond deze wet gingen vooral over de betaalbaarheid van warmtenetten voor gebruikers.
F-gassen: nieuwe regels veranderen warmtepompmarkt
Afgelopen jaar werd de eerste categorie warmtepompen met F-gassen verboden door de F-gassenverordening. Vanaf dit jaar mochten geen splitunits met minder dan 3 kilogram F-gassen en een Global Warming Potential hoger dan 750 meer worden verkocht. Ook zijn opleidingsinstituten begonnen met de voorbereiding op de nieuwe regels en werden de nieuwe certificeringseisen voor het werken met F-gassen en natuurlijke koudemiddelen bekendgemaakt.
2025 werd voor de warmtesector gekenmerkt door wisselend beleid en onzekerheid. Dit leidde tot veel pieken en dalen in de markt. Voor volgend jaar staat er meer duidelijkheid op het programma met de komst van de Wcw. Ook heeft de nieuwe regering de potentie om de overstap naar duurzame warmte in goede banen te leiden.
