Steeds meer partijen in Nederland – van projectontwikkelaar tot woningcorporatie en van architect tot particuliere woningbezitter – zoeken naar haalbare oplossingen om te verduurzamen. Geen techniek blijft daarbij onbesproken en innovatie viert hoogtij. Hierdoor maakt de warmtepomp de laatste jaren een stormachtige opmars door, zowel in nieuwbouw als bij het verduurzamen van bestaand vastgoed.

Enige nuance is daarbij overigens wel op zijn plaats, want dé warmtepomp bestaat natuurlijk niet. Traditiegetrouw zijn we gewend om warmtepompen onder te verdelen naar hun bron: water/water warmtepompen met de aardbodem als energiebron, lucht/water warmtepompen met de buitenlucht als energiebron en ventilatielucht/water warmtepompen met … afijn, vult u maar in.

Aan water/water warmtepompen werden daarbij tot voor kort de beste kansen toegedicht in nieuwbouwsituaties, omdat je daar makkelijker een bodembron kunt aanleggen. En lucht/water warmtepompen zouden juist weer beter toepasbaar zijn in bestaande bouw, omdat je een buitenunit doorgaans prima kwijt kan in de tuin of op het dak. Volgens deze traditionele benadering zou het – met een voorraad van miljoenen nog niet verduurzaamde bestaande woningen – niet zo moeilijk zijn om te voorspellen welke type warmtepomp het meest interessant wordt voor de Nederlandse markt.

Door allerlei interessante technische innovaties gaat deze indeling echter niet meer op. Zo zien we steeds vaker water/water warmtepompen die door middel van PVT panelen gebruikmaken van de buitenlucht als bron of – via een warmtewisselaar – van oppervlaktewater: nét zo geruisloos, maar zónder bodembron. Aan de andere kant wordt bij nieuwbouwprojecten steeds vaker gekozen voor lucht/water warmtepompen, waarbij de buitenunit keurig – én nagenoeg buiten gehoorafstand – wordt geïnstalleerd onder een fraaie schoorsteenkap.

Een andere opvallende ontwikkeling is de sterke opkomst van ventilatielucht/water warmtepompen in alle marktsegmenten: in nieuwbouw én bij renovatieprojecten en in allerlei verschillende woningtypes, van vakantiehuisjes en rijwoningen tot luxe appartementen. Vooral de zogeheten alles-in-één types – die ventileren, verwarmen én warmtapwater leveren – zijn enorm populair. De voordelen zijn dan ook evident: geen bodembron, geen buitenunit, geen WTW-box, maar slechts één compleet toestel in de berging of op zolder.

Kortom: de vraag welke vorm van warmtepomptechniek het uiteindelijk zal ‘winnen’, is niet te beantwoorden. En eigenlijk is dat ook helemaal niet zo belangrijk. Waar het immers onder aan de streep om gaat, is dat de energietransitie – en dus het klimaat – wint. Hoe meer technieken we hiervoor tot onze beschikking hebben, des te beter!