‘De knelpunten van de warmtetransitie kunnen niet wachten, we moeten nú aan de slag’

13.04.2022 Jan de Wit

‘De knelpunten van de warmtetransitie kunnen niet wachten, we moeten nú aan de slag’
©Branchevereniging Bodemenergie

Onlangs organiseerde Branchevereniging Bodemenergie de themamiddag Duurzaamheid Dendert Door. Hierop kwam onder andere de stand van zaken en te verwachte ontwikkelingen met betrekking tot het klimaatakkoord en de warmtetransitie aan bod. Dit werd uiteengezet door Teun Bokhoven, voormalig voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE) en nu voorzitter Uitvoeringsoverleg Gebouwde Omgeving van het Klimaatakkoord. “De politiek moet nú aan de slag met de knelpunten van de warmtetransitie.”

In de woningbouw is al een flinke toename van bodemenergiegebruik te zien en ook van de utiliteitsbouw zijn er hoge verwachtingen. Daar geven de cijfers op dit moment echter nog een vertekend beeld, omdat de CSB-cijfers voor de utiliteitsbouw een jaar verschijnen.

Bodemenergie heeft als meest duurzame bron voor warmte en koude “de sleutel in handen” voor de energietransitie. De transitie is echter een maatschappelijke opgave waarvoor veel kennis nodig is vanwege het ingewikkeld speelveld van beleid op het gebied van klimaat, energie, bouw en milieu en marktproposities.

“Gelukkig is onze economie en ons maatschappelijk systeem in steeds meer gevallen gericht op het benutten van omgevingswarmte, wat we dan ook maximaal moeten doen. Bijvoorbeeld door het benutten van lage temperatuur uit de bodem, dat met inzet van een warmtepomp voor duurzame warmte zorgt. Ook warmteopslag uit de bodem is daarbij van cruciaal belang”, Frank Agterberg, voorzitter van de Branchevereniging Bodemenergie.

Wat komt er vanuit het Klimaatakkoord?
Het Klimaatakkoord bevat vijf verschillende pijlers. Elektriciteit, industrie, mobiliteit, landbouw en de gebouwde omgeving. In de gebouwde omgeving loopt het volgens Bokhoven “redelijk maar nog niet op het gewenste niveau”.

Er zijn namelijk al 200.000 bestaande woningen verduurzaamd, er is gebouwgebonden financiering, een wijkaanpak naar aardgasvrij en het aantal warmtenetten groeit. Vanuit het kabinet groeit de urgentie echter om haast te maken. Zo moeten er 2,5 miljoen woningen versneld worden geïsoleerd vanuit het Nationaal Isolatieprogramma.

Ook wijst Bokhoven erop dat de doelen gaandeweg naar boven zijn bijgesteld. Zo is het regeerakkoord in lijn gebracht met de Europese doelstelling vanuit de Fit for 55-suggestie voor een CO2-reductie van 40 naar 55 procent tegen 2030.

“Dat vertaalt zich in heel veel Europese regels die ook leidend worden voor de Nederlandse regelgeving. Het wordt heel belangrijk dat landen beleid voeren dat aansluit op het Europese doel.”

‘De geest van de maatschappij wordt steeds meer voorbereid op de energietransitie’
De CO2-reductie is ook in het coalitieakkoord bijgesteld, namelijk van 49 naar 60 procent. “Dat is enorme opgave voor alle sectoren in Nederland zoals de industrie, agrarische sector, landbouw, mobiliteit en de gebouwde omgeving”, aldus Bokhoven.

Daarnaast wijst hij op het onlangs gestarte nationaal programma verduurzaming. “De impact voor de bodemenergiesector is groot. In de Transitievisies Warmte wordt veel gesproken over aquathermie in combinatie van WKO. Want de beschikbaarheid van duurzame bronnen is een issue, evenals elektrificatie van de warmtevoorziening.”

Daarbij heeft de oorlog in Oekraïne gezorgd voor een maatschappelijke urgentie om haast te maken met de energietransitie. “De geest van de maatschappij wordt steeds meer voorbereid op de energietransitie. Het is daarom nú het moment voor de politiek om aan de slag te gaan met de knelpunten van de warmtetransitie.”