Fossiele energiecentrales worden door de komst van hernieuwbare alternatieven een steeds minder belangrijke schakel in ons energiesysteem. Om oude energiecentrales niet gelijk af te schrijven bedachten verschillende Europese publieke en private partijen een technologie om de energiecentrales in te zetten als grootschalige batterij voor wind- en zonne-energie. Het 2LIPP-project zou moeten zorgen voor betaalbare energieopslag en kan de energietransitie weer een stapje verder helpen.

Er staat voor miljarden aan fossiele energie infrastructuur in Europa. Met het oog op een fossielvrije toekomst verliezen al deze installaties mogelijk hun functie. Daarom werd het project Second Life to Power Plants (2LIPP) in het leven geroepen. Het project wordt uitgevoerd door verschillende Europese partijen en heeft een budget van 13 miljoen euro, waarvan 7,9 miljoen euro wordt gesubsidieerd door de EU.

Voor het 2LIPP project wordt de kennis van verschillende partijen gebundeld, om daarmee manieren te vinden om bestaande infrastructuur te gebruiken voor een groen elektriciteitsnet en groene stadsverwarming. Momenteel wordt er geëxperimenteerd in Bornholm’s Energy and Distrubution (BEOF), in Denemarken. Waar een bestaande energiecentrale wordt omgebouwd tot een batterij die groene elektronen opslaat en terugstuurt naar het net wanneer er een tekort aan hernieuwbare energie is. Op deze manier kan bestaande infrastructuur worden hergebruikt voor het aanbod van groene energie.

Batterijtypes
Het project richt zich op drie verschillende schaalbare energieopslagtechnologieën. De eerste technologie die wordt gebruikt is de opslag van warmte en energie in zout, deze technologie kan worden toegepast met hoge temperaturen tot 700 graden Celsius. Het zout kan worden gebruikt voor lange termijn opslag tot twee weken. Een ander bijkomend voordeel van energieopslag in zout zijn de lage materiaalkosten. 

De tweede technologie is de opslag van energie in gebruikte autoaccu’s van PLS Energy Systems. Wanneer een batterij capaciteit verliest en nog maar 60 tot 70 procent van zijn originele capaciteit levert, is deze niet meer bruikbaar voor elektrische auto’s. Maar de capaciteit is nog voldoende voor stationair laden, waarvoor de accu’s in Bornholm worden ingezet. Daarnaast is er ruimte genoeg bij de oude energiecentrale om de accu’s neer te zetten.

Als laatste levert het Nederlandse QuinteQ een vliegwiel voor korte termijn energieopslag. Een vliegwiel heeft een zeer snelle reactietijd waardoor de technologie geschikt is voor het leveren van snelle vermogenspieken en peakshaving . De technologie gaat lang mee en heeft lage operationele kosten.

Lees ook: De QuinteQ batterij: energieopslag met vliegwiel technologie

Door de drie technologieën te combineren kan alle hernieuwbare energie die wordt opgewekt worden gebruikt om het elektriciteitsnet in balans te brengen en stadverwarming en stroom te leveren wanneer daar vraag naar is.

Verwarming
Het 2LIPP project is er interessant voor stadsverwarming, meldt Gabriele Pesce, directeir innovatie en duurzame financiering bij Euroheat & Power. “In combinatie met verwarmingsnetwerken kunnen WKK-installaties  mogelijk stadsverwarmingsprocessen van meer flexibiliteit en hernieuwbare energie voorzien.”

Energiecentrale
Een batterij en een energiecentrale is vanzelfsprekend niet hetzelfde, maar toch kan een deel van de onderdelen van de oude energiecentrale worden gebruikt voor opslag. Zoals in Afbeelding 1 wordt weergegeven kunnen de gebouwen, controlesystemen, watervoorzieningen voor stoom, turbines, generatoren, transformatorstation en schakelapparatuur en de connectie naar het elektriciteitsnet worden hergebruikt in de batterijinfrastructuur. De kolenketel en dieselgeneratoren kunnen echter niet worden hergebruikt. Ook moeten er extra onderdelen worden geleverd zoals zout, het vliegwiel, lithiumaccu’s en een verzendsysteem.

Door bestaande infrastructuur te hergebruiken kan het project een voorbeeld vormen voor duurzame activiteiten in de toekomst. Glenda Napier, CEO van Energy Cluster Denmark, reageert: “Door huidige activa te hergebruiken wordt 1.200 miljard euro aan activa behouden. 15 tot 20 procent hiervan staat in Europa, maar het biedt ook perspectief voor de gebieden buiten Europa. Op deze manier is er een economische- én milieu-impact.” Het is nog onduidelijk vanaf wanneer de batterijen kunnen worden gebruikt.